Geçmiş dönemlerde başta kırsal kesimler olmak üzere ev kadınları tarafından pişirilen tandır ekmeği, gelişen teknoloji ve şehirleşmeyle birlikte şehir merkezlerinde yerini modern fırınlarda pişirilen ekmeklere bırakmıştı. Ancak vazgeçilmez bir tada sahip olan tandır ekmeğine olan ilgi, son zamanlarda başta Ağrı olmak üzere bölge illerinin çoğunda oldukça artmış durumda.
Kent merkezlerinde tandır ekmeğine ilginin artması ile birlikte, Ağrı ve bölge illerinde kırsal alanlardan kent merkezlerine göç eden kadınlara da iş sahası açılmış oldu.
Tandırda buğday unu kullanılarak pişirilen ve uzun süre tazeliğini koruyan ekmeğe olan ilgiyi iş sahasına dönüştüren kadınlar, şehirlerde yaşayan insanların geçmişteki tandır ekmeğinin tadını unutamadığını ve kırsaldan şehirlere göç eden insanlarında bu durumu bir nevi fırsata çevirdiklerini söylüyorlar.
Ağrıda evinin bahçesinde çok uzun yıllardır kurduğu tandırda ekmek pişirdiğini söyleyen Halime Polat, önceden kendi ailesinin ekmek ihtiyacını karşılamak için evin bahçesindeki ev damında tandır kurduğunu, son zamanlarda şehirde tandır ekmeğine olan ilginin artması ile birlikte yaptığı ekmekleri satarak pazara kazandığını ifade etti. 5 çocuk annesi olan Polat, tandır ekmeğinin aynı zamanda bölgede bir kültür olduğunu dile getirerek, bu kültürün yaşatılmasının yanı sıra, kendi ev ekonomisine katkı sunma imkânı sağladığı içinde ayrıca memnun olduğu belirtti.
Kendi evinin bahçesindeki tandırda günlük ortalama 200 ekmek pişirip sattığını dile getiren Polat, müşterilerinin de bu hizmetten oldukça memnun olduklarını ifade etti. Polat: “Tandır ekmeği çok eski zamanlardan günümüze kadar devam ediyor. Bölgemizin ve ilimizin kültürel bir değeri durumunda. Son zamanlarda şehirlerdeki fırınların yaygınlaşması ile birlikte her ne kadar bir dönem ilgi azalsa da insanlarımız bu tadı unutamadı. Böyle olunca da bize yeni bir iş sahası doğdu. Tabi biz eskiden beri tandır ekmeği yapıyoruz. Kendi evimin ekmek ihtiyacını karşılamak için tandırda ekmek yapıyordum. Şehre yerleşen ve artık tandır yakmayan çoğu eş, dost, akrabam benden istedikleri zaman onlara ekmek gönderiyordum. Şehre gidenlerin en çok özlediği ve istediği tatların başında, tandır ekmeği geliyor. Bunun yanında şehirde birkaç yerde dükkânlara kurulan tandırların olduğunu ve çevremde benim gibi tandır ekmeği yapan kadınların bu ekmeği satıp para kazandığını görünce, bende bu işi yapmaya karar verdim. Biraz yorucu ve zahmetli olsa da memnunum. Yaptığım ekmekleri satıp ailemin geçimine katkı sağlıyorum. Eşimde inşaat işçisi” şeklinde konuştu.
‘Fırın ekmeğine göre farklı bir tadı var’
Tandır ekmeğinden vatandaşların vazgeçmemesini ekmeğin lezzetine bağlayan Polat: “Tandır ekmeği, fırın ekmeğine göre daha farklı bir tadı var. Tandır ekmeğinin en önemli özelliklerinden biride genelde kadınlar tarafından yapılıyor olması. Bana göre kadınların yapması da ayrı bir lezzet katıyor. Çoğumuz ekmek pişirmeyi annelerimizden öğrendik. Ama kötü tarafı yeni nesil kızlarımız böyle şeyleri yapmayı pek düşünmüyor. Ben ekmek pişirmeyi kendi kızıma da öğrettim. Fırında pişen ekmek hiçbir zaman tandır ekmeğinin yerini tutmuyor.” ifadelerini kullandı.
Yaptığı ekmekleri genelde sipariş üzeri sattığını ve belli müşterileri olduğunu dile getiren Polat: “Şimdilik evimin bahçesindeki tandırda ekmekleri pişiriyorum. Bana kızım ve eltimde yardım ediyor. Şu aralar yaptığımız ekmeğe talep oldukça fazla. Böyle devam ederse İkinci bir tandır daha kurmayı düşünüyorum. Şehirde bulunan diğer örnekler gibi daha düzgün bir iş yeri kurabilirim. Tabi bunu yaparsak bir iki tane daha arkadaşa ihtiyacımız olabilir” dedi.
