Geçmiş yıllarda yoğun kar yağışı nedeniyle yolların kapandığı, okulların tatil edildiği Van’da bu yıl aynı tarihlerde yazdan kalma günler yaşanıyor ve hayvanlar hâlâ dışarıda otlatılıyor.
Zorlu kış koşulları nedeniyle önceki yıllarda ocak ayında okulların tatil edildiği, kardan yolların kapandığı Van'da, bu yıl hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi ile yazdan kalma günler yaşandı.
Van'ın en çok kar alan ilçelerinden Bahçesaray'da geçmişte kar kalınlığının iş makinelerinin boyunu aştığı 3 bin rakımlı Karabet Geçidi'nde de kar kalınlığı bu yıl en düşük seviyede kaldı.
Geçen yıl (2022) yoğun kar yağışı nedeniyle hayvanların ahırlardan çıkarılamadığı, besicilerin biriktirdikleri otu kızaklarla taşıdığı kırsal bölgelerde, bu yıl çobanlar meralarda hayvanları otlatmaya devam ediyor.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, iklim krizinin her geçen gün, gündelik yaşama nüfuz ettiğini ve dünyanın birçok noktasıyla birlikte Van Gölü Havzası'nda da kendini daha fazla hissettirdiğini söyledi.
Havzanın ekosistemi zarar görecek
Alaeddinoğlu, uzun vadede kuraklık riskine karşı uyarılarda bulunduğu konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Belki insanlar için iyi görünebilir maalesef uzun vadede karşımıza kullanma suyu, içme suyu, daha sonra kuraklık sorunu olarak çıkacak. Türkiye'de kış aylarında yağış oranının düştüğünü biliyoruz. Ocak ayındayız henüz gerçek anlamda yağışı alamadık. Umarım önümüzdeki aylarda yağış düşer, şayet düşmezse havzanın ekosistemi büyük ölçüde etkilenecek.
"Akarsuların büyük ölçüde kuruması, küçük göllerin tamamen kuruması, büyük göllerin de alan kaybetmesine yol açacak. Van Gölü kıyılarında çekilmeye tanıklık ediyoruz."
Küresel ısıtmanın etkisi
Şu anda gerçekleşmeyen yağışların önümüzdeki yılları da etkileyeceğine dikkat çeken Alaeddinoğlu, hava sıcaklığıyla birlikte buharlaşmanın da artacağını söyleyerek şöyle dedi:
"Bu, küresel ısınmanın beraberinde getirdiği ve artık birkaç yılı içeren değil bundan sonra tablonun daha olumsuza doğru evrileceği bir süreç olacak. Şu anki durum alışageldiğimiz bir durum değil, yerde belli bir ölçüde kar olması gerekiyor. Hava sıcaklığı düşmediği sürece kar gerçekleşmeyecek, kar yağmadıkça yerde kalmayacak, dolayısıyla toprağa sızmayacak."
Hayvanları dışarıda otlatıyoruz
Hava olaylarında tahminlerin ötesinde durumlarla karşılaşılabileceğini belirten Alaedinoğlu "Seller, taşkınlar, aşırı sıcaklar ve aşırı soğuklar da yaşayabiliriz. Kar yağışı bundan sonra düşse de geçmişte olduğu gibi verimli olmayacak. Yağan karın yerde kalma süresi azalacak ve bu da toprağa sızmasının azalmasına neden olacak" diyerek sözlerini sonlandırdı.
Bölgede yaşayanlardan Bahçesaraylı Zahir Toktaş ise bu yıl Van geneline çok az kar yağdığını belirterek, "Sadece bir kez kar yağdı. Daha önce Karabet bölgesinde üç-dört metre kar olurdu, yollar kapanırdı. Şimdi görüldüğü gibi yollar açık ve çok az kar var," dedi.
Çoban Aziz Gezgen ise "Geçen yıl bu ayda yerde iki metreye yakın kar vardı. Bu sene kar yok. Hayvanları dışarıda otlatıyoruz. Kar yağmazsa yazın ot bitmez hayvanların yiyeceği ot olmaz" dedi. (sputink)
