ÖZEL HABER – Jan BELEK
Diyarbakır başta olmak üzere, bölge genelinde yaşanan anız yangınları tehlike saçıyor. Her yıl binlerce dekar toprağı verimsizleştiren anız yangınları, zaman zaman can ve mal kaybına da neden oluyor. Güneydoğu Ekspres’e konuşan Ziraat Mühendisi Abdussamed Ucaman, “Anız yangını ekolojik değildir, tarımsal faaliyetlerin geneli için zarardır. Çiftçi bu konuda bilinçsiz, yetkililer bu konuda gerekli bilgilendirmeyi veya demonstrasyonu yapmadığı için veya gerekli kontroller oluşmadığı için sahada anız yangınları devam ediyor” dedi.
“ANIZ YANGINLARIN IN VERDİĞİ ÜÇ ZARAR
Yaşanan anız yangınlarının toprağa ve bitkiye verdiği temel zararı 3 başlık altında açıklayan Ucaman, “Anız yakılan tarlada, 1- Toprağın su tutma kapasitesi ile ilgili ciddi sorunlar oluşuyor. 2- Topraktaki agreganın yaşadığı problemden kaynaklı bitki kök sistemi toprak içindeki gelişimini sağlayamadığı için yeşeremiyor. 3- Topraktaki yararlı mikroorganizmaların tümü ölüyor. Bu da bitkinin gelişiminde ciddi problemlerin oluşmasına sebep oluyor. Bu yüzden anız yangınları, biz mühendislerin karşısında durduğu bir durum” dedi.
“YETKİLİLER KOLEKTİF BİR ÇALIŞMA YÜRÜTMELİ”
Anız yangınları ile mücadelede yetkililerin bir an önce ciddi çalışma yürütmesi gerektiğine vurgu yapan Ucaman, “Mahalli Çevre kurulu bu konuda kararlar alıyor doğrudur. Ancak bu kararlar sahada, uygulama alanında artık yetersiz. Biz niye yetersiz diyoruz, çünkü anızlar halen yanıyor. Geçen yıl 7 bin dekarlık arazi yandı. Bu yıl şuanda bine ulaşmış durumda. Önümüzdeki süreç halen devam ediyor. Dolayısı ile Mahalli Çevre Kurulu, bizzat bu konuya el atmak zorunda. Maalesef sahadaki durum, alınan kararlar ile yetinilemeyeceğini gösteren bir duruma gelmiş, durumda. Anız yangınlarını minimize etmek için bilinçlendirme, denetim ve uygulama aşamasında kurumların kolektif çalışma kabiliyeti sergilemeleri gerekiyor” şeklinde konuştu.
“TOPRAĞIN EN VERİMLİ KISMI HEBA OLUYOR”
Ziraat Mühendisi Mansur Mercan ise Ortadoğu’nun en verimli tarım topraklarının Diyarbakır, Batman, Mardin ve Şanlıurfa illerinde olduğuna dikkat çekti. Anız yangınlarının toprağın en verimli kısmı olan, 1 cm metreküplük üst katmanı olduğunu belirten Mercan, “Binlerce yıl geçtikten sonra oluşan bu en verimli kısım, bölgemizde yaşanan anız yangınlarından dolayı, bir çırpıda heba oluyor. Bizim toprağın en değerli olan bu kısmını korumamız ve muhafaza etmemiz gerekiyor” dedi.
KOLEKTİF BİR MÜDAHALE OLMASI GEREKİYOR”
“Yaşanan anız yangınlarını minimize etmek için hem sivil toplum örgütlerine, hem de kamu kurumlarına ciddi anlamda işler düşüyor” diyen Mercan, “Bölgede yaşanan anız yangınlarına kolektif bir müdahale olması gerekiyor. Nasıl batıda orman yangınları çıktığında devletin buna bir refleksi oluyorsa, burada yaşanan anız yangınları içinde o refleksin oluşması gerekiyor. Yani gerek Tarım Bakanlığı’nın, gerek Valiliğin, gerekse Tarım il müdürlüğünün teşkilat yapısının buna gerçekten ciddi bir önem vermesi gerekiyor” diye ifade etti.
“YANGIN BÖLGEDE SADECE TOPRAK KAYBI DEĞİLDİR”
Bölgede yaşanan anız yangınlarının sadece toprak kaybı olarak algılanmaması gerektiğine vurgu yapan Mercan, yaşanan can kayıplarına dikkat çekti. Mercan şunları söyledi: “ Yangın sadece toprak kaybı değildir, sadece bitki kaybı değildir, bu gölgede aynı zamanda, can ve mal kaybına da neden oluyor. Mesela geçen sene yaşanan olayda 15’tane vatandaşımızı kaybetmiştik, hayvanlarımız telef oluyor. Çünkü yangın gerçekten amansız bir şeydir. Kontrolden çıktığı zaman önüne ne çıkarsa alıp götürüyor. Elektrik direklerini yakıyor, kabloları yakıyor, evleri yakıyor, makineleri yakıyor, büyük, küçükbaş ile kümes hayvanlarını yakıyor, öyle acı bir tablo veriyor. Bu acı tablonun yaşanmasının önüne geçile bilinir mi? Evet geçile bilinir. Yani yetkili kurum ve kuruluşlar, tarlasını yakan çiftçilere karşı ciddi caydırıcı tedbirler alırsa bölgemizde anız yangınları minimize edile bilinir.”
ANIZ YANGINI VERİLERİ
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire başkanlığının verilerine göre, Diyarbakır’da 2024 yılında 4 bin 829 orman, anız, ekin ve ot yangınına müdahale edilirken, bu sayı 2025 yılının ilk 6 ayında bin 415 olarak kayıt edildi.
