Haber / Fuat Bulut

Geçmişte Türkiye’nin en önemli tekstil merkezlerinden biri olan Diyarbakır, eski parlak günlerine geri dönüyor. Türkiye’nin ilk örnek Tekstil İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nin kentte kurulması, 6. Teşvik Bölgesi avantajları ve iş gücü potansiyelinin diğer kentlere göre yüksek olması, batılı yatırımcının ilgisini çekmiş durumda. Öyle ki döviz kurlarında yaşanan krize rağmen 64 parselli 1. Etap’ın dolması üzerine 100’ün üzerinde yatırımcı başvurusu kabul edilen 2. Etap’ta yer kapmak için sıra bekliyor.

Güneydoğu Tekstil Sanayi ve İş İnsanları Derneği (GÜNTİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Dalkıran, “Türkiye’nin her tarafından Diyarbakır Tekstil OSB’ye yatırım başvuruları var. Daha önce sadece bölge insanı gelip burada yatırım yapıyordu. Ama bugün gelinen noktada Türkiye'deki her bölgeden yatırım talebi için gelip müracaat edenler var” dedi.

Mevcut istihdamın korunması ve üreticilerin ayakta kalması için ucuz kredi imkanının sağlanması gerektiğini söyledi. Dalkıran, “Sıkıntılı bir süreç var ama eğer pandeminin başladığı dönem gibi üreticilerin, sanayicilerin ucuz krediye ulaşabilmesinin alt yapısı oluşturulabilirse bu zorlu sürecin atlatabileceğini düşünüyorum” dedi.

Gazetemize konuşan Dalkıran, sektörün 2021 yılını değerlendirdi, 2022 öngörülerini anlattı ve GÜNTİAD’ın projelerini açıkladı.

Dalkıran’a yönelttiğimiz sorular ve yanıtları şöyle:

*2021, tekstil sektörü açısından nasıl bir yıl oldu?

2021 yılı tekstilciler için gerçekten çok zor bir yıldı. Pandeminin etkisi bitmeden, daha kendimizi toparlayamadan kur problemi ortaya çıktı. Dolayısıyla nereden bakarsanız bakın 2021, tekstilciler için kayıp bir yıl oldu. Çok zorlandığımız, sıkıntı yaşadığımız finansa erişim noktasından tutun da iş yapma noktasına varana kadar ciddi problemler yaşadık.

*Biraz daha açabilir misiniz? Hangi noktalarda ne tür sorunlar yaşanıldı?

Finansa erişim boyutu ayrı bir de hammadde noktasında sıkıntılar yaşandı. 2021'in başlarında pandemi yeni yeni normale dönerken biz burada hammaddede, likra sorunu yaşadık. Likra bulunamadı, kumaşlar örülemedi, dolayısıyla üretimde ciddi aksamalar yaşandı. Bu normale döndükten sonra bu defa maliyetler arttı. Şöyle bir örnek vereyim; iki ay içerisinde 60 - 70 TL’ye mal ettiğimiz bir kumaş 130 TL'ye kadar çıktı. Kur dengesizliği, hammadde artışları, maliyet yapamama dolayısıyla sipariş almada da ciddi problemler yaşandı.

“GÜNTİAD, SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNDE KÖPRÜ ROLÜ OYNADI”

*GÜNTİAD olarak 2021 yılı içerisinde siz neler yaptınız?

2021 yılı içerisinde Rusya'dan bir heyet ağırladık. Daha sonra biz gittik Rusya’ya. Orada yatırımı olan üyelerimizin sorunları ile ilgili yetkililerle, bölge valileri ile bir araya geldik. Hem o sorunları konuştuk hem de yatırımla ilgili neler yapılabileceğini masaya yatırdık. Oradaki üyelerimizin herhangi bir olumsuzlukta sıkıntı yaşamaması adına bir iyi niyet sözleşmesi imzaladık.

Finansa erişim noktasındaki sorunları, Diyarbakır'daki banka bölge müdürleri ile istişare ettik.

Pandeminin biraz normale dönmesi ile birlikte Kalkınma Ajansı ve Valilik ile birlikte Tekstil Zirvesi düzenledik. Zirveyi düzenlememizdeki amaç, Diyarbakır'ın tekstilde önüne koymuş olduğu hedefi ve sanayi kenti olma yolundaki hedefine emin adımlarla yürüdüğünü kamuoyu ile paylaşmaktı. Sektörün temsilcileri, STK’ları davet ettik. Tekstilkentimizde incelemelerde bulunduk. Hiç kimsenin beklemediği bir ilgi söz konusuydu.

Sonrasında yine Bursa'dan bir tekstil grubu, kentimizi, sektörümüzü takip etmek için Diyarbakır'a geldi.

Ayrıca üyelerimizin sorunlarını konuşabilmek adına KOSGEP, SGK ve İSKUR yetkilileri ile üyelerimizi bir araya getirdik. Üretici ile kurumlar arasındaki sorunların çözümünde bir nevi köprü vazifesi rolü oynadık.

*GÜNTİAD şu an nerelerde örgütlü ve yeni kayıtlarla birlikte üye sayınız kaça yükseldi?

Şu anda 133 üye sayısına ulaştık. İstanbul, Maraş, Diyarbakır, Mardin ve Batman da örgütlüyüz. Almanya'da da artık varız. Bir üyemiz Almanya’da.

“GÜNTİAD’IN 2022’DE HEDEFLEDİĞİ ÖNEMLİ PROJELER VAR”

*GÜNTİAD olarak 2022’de hangi projeleri hayata geçireceksiniz?

Ocak sonunda İŞKUR’la bölgede istihdam seferberliği adı altında bir program başlatıyoruz.

Mart ayında TİM Başkanı’nı ve Yönetim Kurulu’nu buraya getirerek, hem sektörün gelişimini yerinde görmelerini, hem de ihracat rakamlarını nasıl geliştirebilirizi konuşmak istiyoruz. Çünkü kentimizin son ihracat rakamları çok kötü bir noktada. Bu program aslında bir anlamda şirketlerin merkezlerini de Diyarbakır’a getirip ya da mevcut ihracatlarını Diyarbakır üzerinden yapmalarını teşvik edebilme amacını taşıyor.

Haziran ayında Denizli Giyim ve Deri Sanayicileri’ni Diyarbakır'da ağırlayacağız. Düzenleyeceğimiz konferans ile Denizli ve Diyarbakır arasındaki ticaret köprüsünü geliştirmek istiyoruz.

Markalarımızın görünür olması için kendi üyelerimizi UR-GE programlarına dahil edeceğiz.

“ÜRETİCİNİN UCUZ KREDİYE ULAŞMASININ ÖNÜ AÇILMALI”

*Döviz kurlarının değişkenliği sektöre nasıl yansıdı? 2022 nasıl geçecek, öngörünüz var mı?

2022'nin açıkçası çok daha zor geçeceğini düşünüyorum. Çek ve senetle alımların artık ortadan kaybolduğu ve firmaların gerçek sermayesinin ortaya çıktığı bir döneme girdik. Kurun belirsiz olması nedeniyle şu an bir bütçe hazırlama noktasında bile sıkıntı yaşıyoruz. Her kurum, bugün kendi ayakları üzerinde durmaya çalışıyor. Teşvik dosyamız olmasına rağmen para olmadığı için bankadan kredi alamıyoruz. 2022'nin ilk yarısında çok büyük sorunların bizi beklediğini düşünüyoruz. Kur korumalı paketin de sürdürülebilir olduğunu düşünmüyoruz. Mevcut istihdamımızı korumak adına üreticilerimizin ucuz krediye rahat ulaşabilmesi gerekiyor. Bu mevcut istihdamı kaybetmemek hem de ayakta durabilmek için şart. Sıkıntılı bir süreç ama eğer pandeminin başladığı dönem gibi üreticilerin, sanayicilerin ucuz krediye ulaşabilmesinin alt yapısı oluşturulabilirse bu zorlu süreci atlatabileceğini düşünüyorum.

“TÜRKİYE’NİN HER ŞEHRİNDEN TEKSTİLKENT’E YOĞUN YATIRIM BAŞVURUSU VAR”

*Tekstilkent’te şu an son durum nedir? Kaç firma faal durumda, istihdam sayısı nedir?

64 tane firmamıza tahsis edildi mevcut birinci etabımız. 19 firmamız şu anda üretimde, 45 firmamızın inşaatı devam ediyor. 2022'nin sonuna kadar inşaat aşamasının bitebileceğini öngörüyoruz. İkinci etap için 189 hektarlık bir alan için Sanayi Bakanlığı'na müracaatımızı yaptık, kabul edildi. Şu anda onun alt yapısı oluşturuluyor. Kredi açılması ve 2022 yatırım programına dahil edilmesi için çaba gösteriyoruz. Ciddi sıkıntıya rağmen çok ciddi talep var burada yer yapılması ile ilgili. Türkiye’nin her tarafından Diyarbakır Tekstil OSB’ye yatırım başvuruları var. Bu çok önemli bir şey. Daha önce sadece bölge insanı gelip burada yatırım yapıyordu. Ama bugün gelinen noktada Türkiye'deki her bölgeden yatırım talebi için gelip müracaat edenler var. Şu an bin 830 istihdamımız var ama tamamlanırsa taahhüt ettiğimiz 10 bin istihdamdır. Ama önümüze koyduğumuz hedef 15-20 bin kişinin sadece birinci etapta istihdam edilmesidir.

Editör: TE Bilişim