12 Eylül 1980 askeri darbesinden bir gün sonra Ardahan’ın Okçu köyündeki evinde gözaltına alınan Cemil Kırbayır’dan o tarihten sonra bir daha haber alınamadı. Ömrünün 33 yılını oğlunun kemiklerini aramakla geçiren ve 2013 yılında 105 yaşında yaşamını yitiren BerfoKırbayır (Berfo Ana), “Benim evladım gelir diye kapıyı, bacayı, açık bıraktım. Gün geçti, ay geçti, sene geçti, benim çocuğum gelmedi. Benim çocuğum ölmüşse, cenazesini bana versinler” sözleriyle hafızalara kazındı. “Cemil’imin kemiklerini bulmadan beni gömmeyin” vasiyeti bırakan Berfo Ana’nın son sözleri yine “Cemil” oldu. Berfo Ana’nın bir vasiyeti ise mezarının yanına oğlu için kazılan mezarın oğlunun kemiklerinin bulunacağı güne kadar açık kalması oldu.
Adalet mücadelesini kesintisiz sürdüren Berfo Ana, 5 Şubat 2011 tarihinde dönemin Başbakanı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Dolmabahçe Sarayı’na davet ederek görüştüğü Cumartesi Anneleri içinde yer aldı. 103 yaşındaki BerfoAnne’yi dinleyen Erdoğan’ın talimatı sonucu Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonu'nun 9 Şubat 2011 tarihli toplantısında “gözaltında iken kayboldukları iddia edilen kişilerin akıbetinin araştırılması” amacıyla bir alt komisyon kurulması kararı alındı.
KOMİSYON RAPORU
Komisyon, yaptığı araştırma sonucu 350 sayfalık bir rapor hazırladı. Raporun sonuç bölümünde “Komisyonumuz; Cemil Kırbayır’ın gözaltında iken işkence gördüğüne, bu işkence sonucunda hayatını kaybettiğine ve cesedinin ölümüne sebebiyet veren sorgulamaları yapan kamu görevlilerince ortadan kaldırıldığına inanmaktadır” diye yazıldı. Komisyon, Cemil Kırbayır’ın gözaltında iken işkence ile öldürüldüğü iddiasıyla ilgili olarak, sorgulamayı yapan üç birim olan Emniyet, MİT ve Sıkıyönetim Komutanlığının o dönemdeki görevlileri ve yetkilileri ile dönemin sıkıyönetim komutanı hakkında Kars Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunarak, elindeki tüm bilgi, beyan ve belgeleri Adalet Bakanlığı aracılığı ile savcılığa gönderdi.
Fakat Kars Cumhuriyet Başsavcılığı, 28 Aralık 2021'de kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi ve dosyayı zamanaşımından kapattı.
Dosyanın zamanaşımı dolayısıyla kapatılmasına tepki gösteren Cemil Kırbayır’ın ağabeyi Mikail Kırbayır, “Zamanı siz çaldınız!” diyerek, davayı önce AYM’ye sonra da AİHM’e taşıyacaklarını söyledi. (M.A)
