Kültürün taşıyıcılarından dengbêj Muhammet Yılmaz (59), Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Serdeniyê köyünde 1962’de dünyaya geldi. 5 kardeşten biri olan Yılmaz, henüz 10 yaşındayken babasını kaybetti. Yaşı küçük olmasına rağmen ailesini geçim yükünü sırtlayan Yılmaz, erkek kardeşi ile beraber çalışmaya koyulur. Köyde hayvancılık yapan ve topladıkları cevizleri satarak yaşamı sürdüren Yılmaz ailesi, 1993 yılında askerlerin köylerini yakmasından sonra Silvan ilçe merkezine yerleşti. Uzunca bir dönem Silvan’da kalan Yılmaz, siyasi nedenlerden dolayı 2008 yılında cezaevine girdi ve 13 yıl tutuklu kaldı. Yılmaz, cezaevi yaşamından sonra çok sevdiği klamlarını seslendiriyor.
Dengbêj Muhammet Yılmaz, dengbêjlik kültürüyle tanışmasını ve hayat hikâyesini anlattı.
Dinleyerek başladı
Dengbêjliği babasından, her gün dinlediği kasetlerden ve Ermenistan’da yayın yapan Erivan Radyosu’nda söylenen klamlardan öğrendiğini dile getiren Yılmaz, o dönem dinlediği dengbêjlerin Kawis Ağa, Xerabatê Xaco, Mehmet Arifi Cizîrî, Sidîkê Karlıova, Heci Mustafa Firdevsi, Şakiro, Salihê Beynatî olduğunu söyledi. Yılmaz, 12 yaşına geldiğinde seslerine hayran kaldığı bu dengbêjlerin kasetlerini alıp dengbêjlik yapmaya başladığını kaydetti. O dönemlerde teknolojinin çok gelişmediğini hatta kasetçalar gibi teknolojik ürünleri bilmediklerinden kaynaklı Yılmaz, babasının aldığı ilk kasetçalarla olan tanışmasını şöyle aktardı: “Babam bir tane çantalı teyp almıştı ve biz ne olduğunu bilmiyorduk. Teyple oynamamız için babam bize diyordu ki, ‘teybin içinde biri var, eğer teybe karışırsanız elinizi ısırır’, bizde korkudan dokunamıyorduk.”
Dengbêjliğin yayılması için klamların her yerde söylenmesi gerektiğini belirten Yılmaz, söylenen klamların tarihinin de bilinmesi gerektiğini vurguladı. Yılmaz, “Halkımızın, toplumumuzun dengbêji olmalıyız. Dengbêjler kendilerini arka planda görmesinler, durmasınlar. Sesi güzel olsun olmasın dengbêj klamları bilen herkes söylesin ki, dengbêjlik geleneği devam etsin” şeklinde ifadelerde bulundu. (AJANSLAR)
