Haber / İhsan YILMAZ
Diyarbakır’da vatandaşlar kışın tüketilmesi amacıyla hazırladıkları domates salçası, biber, kabak ve patlıcan kurutmaya başladı.
Vatandaşlar, kışın tüketilmesi amacıyla hazırladıkları domates salçası, biber, kabak ve patlıcanların kurutulması için güneşe serdi. Yaklaşık 10-15 gün süreyle kurutulmaya bırakılan sebzeler toplanarak kışın tüketilmek üzere kaldırılıyor.
Kış aylarında tüketilmek için bin bir zahmetle hazırlanan ve Diyarbakır’ın en önemli mutfak kültürü arasında yer alan ve aynı zamanda da önemli bir gelir kaynağı olan kurutmalık sebze sezonu başladı. Diyarbakır’da tarlalarda 40 derece sıcakta toplanan sebzeler, üreticiler tarafında pazara getiriliyor. Sebze pazarında günlük olarak alınan biber, patlıcan, kabak ve domatesler ev kadınları tarafında tohumları temizlenip, içleri kavrulduktan sonra güneşi bol olan bahçe veya balkona asılarak kurutulmaya bırakılıyor. Burada iplere dizilen sebzeler, özel olarak hazırlanmış sırıklara ve demirlere bağlanarak, güneş altına bırakılıyor.
10-15 GÜNDE KURUYOR
Yaklaşık 10-15 gün süreyle kurutulmaya bırakılan sebzeler toplanarak kışın tüketilmek üzere kaldırılıyor. Bir kısım kadınlar ise ev ekonomisine katkıda bulunmak için kurutmalıkları satarak gelir elde ediyor. Diyarbakır mutfağında önemli bir yere sahip olan kurutmalık sebze sezonunun başladığını belirten Ayten Bilmez, kışın tüketmek için bin bir zahmetle hazırlanan kurutmalık sebze ürünlerinin aynı zamanda aileler için de önemli bir gelir kaynağı olduğunu söyledi.
Uzun zamandan beri ailece kurutmalık işi ile uğraştıklarını belirten Bilmez, "Yaptığımız iş çok zahmetli bir iş, ilk başta emek isteyen bir iş kurutmalık sebze evlerimizin kışın olmazsa olmazıdır. Silvan merkez ve çevre köylerde yetişen patlıcan, biber, kabak, bamya ve domatesi alarak kış hazırlıklarını yapıyoruz. Özelikle patlıcanları pazardan alarak mahalle kadınları olarak oyarak iplere geçirildikten sonra bir gece suda bekletiyoruz. Sonra ipleri güneşi bol görecek tarafa asıyoruz. Güneşte kurutulan sebzelerin vitamini daha bol oluyor. Sebzeler kuruduktan sonra bazı kadın arkadaşlarımız kurutmalıkları satarak aile ekonomisine katkıda bulunuyor" dedi.
Kurutmalıkların mutlaka güneş altında kurutulması gerektiğini belirten Bilmez, "Sezona Temmuz ayında başlarız. Ekim aylarının ortasına kadar yani yağmur yere düşene kadar sezon devam eder. Yağmur düştükten sonra da kurutmalıklar kurumaz, heder olur. Hava biraz sıcak olduğunda güneş yakmaması için kurutmalıkların üzerine perde çekiyoruz. Hava serinlediğinde tekrar üzerini açıyoruz" diye konuştu.
YAZIN GEÇİM KAYNAĞIMIZ
Yazın tek geçim kaynaklarının kurutmalık sebze hazırlama olduğunu ifade eden Bilmez, "Sabah erken saatlerinde pazara gelerek sipariş aldığımız sebzeleri alarak eve götürüyoruz. Aldığımız siparişleri 20 gün sonra müşteriye teslim ediyoruz. Geçim kaynağımızı kurutmalıklardan sağlıyoruz. Ailece çalışıyoruz" şeklinde konuştu.
Kavurucu sıcaklarda çalışmanın yorucu olduğunu belirten Bilmez, "Patlıcanın oyulması ile kurutulması beş gün sürer. Biberde hava çok sıcak olduğu dönemlerde 8 ile 12 gün arasında kuruyor. Domates salçası çok zahmetli bir iş bunun içinde 15 günden daha fazla uğraşıyoruz. En geç kuruyan biberdir. Kırmızıbiber 7 günde kurur, yeşilbiber de 10-11 günde kurur. Her düzünde 30 adet var. Patlıcan ve biberleri ev hanımlarına veririz, oyalar ve 30'ar olarak düzerler. Biz de getirip burada kurutmak için sereriz. Hava sıcak oluyor ama ekmek parası. Başka türlü de olmuyor. Zaten üç ay gibi bir süre çalışıyoruz. Kışında satıyoruz. Bu sıcaklığa da katlanıyoruz" dedi.
Domates, biber, fasulye, patlıcan, bamya kuruttuklarını söyleyen Rukiye Çalık, “Çocukluğumuzdan beri bir gelenek ve kültürdür yaz ayının sonlarına doğru kışa hazırlık yapmak. Yazın kuruttuğumuz sebzeleri kışın tüketiyoruz. Hem daha sağlıklı hem de kışın pahalı olan sebzeleri almak zorunda kalmıyoruz” dedi.
