DİYARBAKIR - Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) sanayicilerin yaptığı lisanssız Güneş Enerjisi Santralleri’nde (GES) üretilen elektriğin bir kısmını ücretsiz olarak alınmasına imkan tanıyan yönetmenliği Resmi Gazetede yayımlanmasından sonra sanayicilerin tepkilerine neden olu.
Diyarbakır İş İnsanı Derneği (DİSİAD) Yönetim kurulu Başkanı Nurullah Edemen, “Lisansız Elektrik Üretim Yönetmeliğine göre, belli bir üretim miktarı olan işletmeler GES kurdukları takdirde, fazladan ürettikleri enerjiyi sisteme satabiliyorlardı. Yatırım Teşvik kapsamında olan GES kurulumu, özellikle kurumlar vergisi ödeyen mükellefler için son derece cazip hale getirildi ve yatırıma teşvik ettirildi. Verilen destekler ile sanayiciler, iş insanları çok ciddi GES yatırımları yaparak önemli rakamlarda kredi borcu altına imza attılar. Yatırım son derece fizibıl olduğu için bankalar da kredi musluklarını sonuna kadar açtılar. Ancak, EPDK yayınlamış olduğu yeni yönetmelikle artık ben sizin fazladan ürettiğiniz elektriğe para vermiyorum, sisteme ücretsiz olarak vereceksiniz dedi. Bu yönetmelik değişikliği ile hali hazırda yatırımı olan ve yatırım süreci devam edenler iflas etme riski ile karşı karşıya kalacaklar” tepkisinde bulundu.
ÜRETİM YAPANLAR ENGELLENİYOR
Başkan Edemen konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Peki, yasal düzenlemenin bu şekilde yapılmasında milli menfaatlerimiz’ mi var? Hal aşağıda detaylarını vereceğimiz durumda iken,
Herkesin bildiği gibi enerjide dışa bağımlıyız. 2021 yılında elektrik üretimimizin %32,7'si doğal gazdan, yüzde 31,4'ü kömürden, yüzde 16,8'i hidrolik enerjiden, yüzde 9,4’ü rüzgârdan, yüzde 4’ü güneşten, yüzde 3,2'si jeotermal enerjiden ve yüzde 2,4’ü diğer kaynaklardan elde edilmiştir. Elektrik üretimimizin yaklaşık yüzde 65’i doğalgaz ve kömürden elde edilmektedir. Doğalgazın tamamı ile kömürün ciddi bir kısmı ithal olarak karşılanmaktadır. Üstelik elektrik üretmenin en maliyetli yöntemi şuan ki fiyatlamalar ile doğalgaz ve kömürden yapılan üretimdir. Bu durum hem cari açık yönünden hem de enerjide dışa bağımlılık açısından içinde bulunduğumuz dönemde milli güvenlik sorunu olarak da anlaşılabilir. Dolayısı ile bırakın ülke menfaatini, yatırımları azaltıp, elektriğin ortalama üretim maliyetini artırıp, elektrik üretimini ithal girdi üzerine inşa edeceği için ülke çıkarları ile örtüşmemektedir. EPDK, tüketimi olmamasına rağmen çeşitli teşviklerden yararlanıp üretim yapanları engellemeye çalışırken, bunu çok daha basit bir şekilde yapabilirdi, mevcut gerçek imalatçı yatırımcıları koruyarak, tüketimin belli bir yüzdesini satma hakkı veya asgari tüketim gibi kriterle yapabilirdi.”
HÜKÜMETLER ÖN AÇICI OLMALI
Başkan Edemen, “Sonuç olarak yapılan bu düzenleme ile sanayici ve yatırımcılar çok ciddi mağduriyetler yaşayacaktır. Alınan bu kararın tekrar gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesi gerekmektedir. Aksi durumda sanayici ve yatırımcılar kredi ödemelerini yapamayacak duruma gelecektir. Ülke çok ciddi bir ekonomik darboğazdan geçerken hükümetler bu süreçte ön tıkayan değil, ön açıcı olmalı ve enerji üretimine destek politikasını gözden geçirilmelidir” çağrısında bulundu.
