Tekstilden otomobil sektörüne geniş kullanım alanı bulunan kenevirin üretimine ilişkin tarımsal politikalar yeniden şekillendiriliyor.

 Yapısındaki uyuşturucu madde oranından dolayı kontrollü ekilmesi gereken kenevirle ilgili Türkiye'deki mevzuata bakıldığında, lif, sap ve tohumunun amacı dışında yetiştirilmesi yasaklanırken, bilimsel araştırmalarla THC'si düşük kenevir çeşitlerinin geliştirilmesi hedefleniyor.

Kenevir yetiştirilecek yerlerde, ekiminin izne bağlanması, gerekli kontrollerin yapılması ve izinsiz ekimlere uygulanacak işlemlere ilişkin esaslar belirlenirken, 2016'da Resmi Gazete'de yayınlanan tebliğle İzmir, Uşak, Kütahya, Burdur, Antalya, Zonguldak, Bartın, Karabük, Kastamonu, Sinop, Samsun, Çorum, Amasya, Ordu, Tokat, Yozgat, Kayseri, Malatya ve Rize'de kenevirin ekimi izinle serbest hale getirildi.

İzin verilen il ve ilçelerin dışında kenevir yetiştiriciliği yapılamıyor. Bilimsel araştırma amacıyla ana veya tali bitki olarak kenevir yetiştiriciliğine, belirlenen bölgeler dışında da Tarım ve Orman Bakanlığınca izin verilebiliyor.

GEÇTİĞİMİZ YIL 200 DEKAR KENEVİR EKİLDİ

Türkiye'de, tescilli ve üretim izinli kenevir çeşidi bulunmazken, ekim alanı yıllar itibarıyla geriledi. 1989'da 42 bin dekar olan kenevir ekili alan, 1999'da 5 bin 360 ve 2009'da 66 dekara düştü. Son alarak geçen yıl 200 dekarda lif ve tohum amaçlı kenevir ekimi yapıldı.

Kenevir endüstrisinin giderek zayıflaması nedeniyle ekim alanları hızla azalırken, lif ve tohum amaçlı kenevir ekimi 2014-2017'de Samsun'un Vezirköprü ilçesinde izinle yapıldı. Vezirköprü'de 2018'de izinli kenevir yetiştiriciliğinde, 29 üretici 113 dekarda ekim yaptı, 54 dekarda lif ve 59 dekarda tohum için hasat gerçekleştirildi. Hasat sonucunda elde edilen lif miktarı 8-9 ton, tohum miktarı 1 ton civarında oldu.

YERLİ VE MİLLİ KENEVİR

Endüstriyel kenevir üretimindeki gelişmelerle, Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Politikalar Genel Müdürlüğüne (TAGEM) bağlı Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünde 2017'den itibaren bu alanda çalışmalara başlandı.

Bu kapsamda Karadeniz Bölgesi Kenevir Araştırmaları Güdümlü Projesi (TAGEM/BÜGEM) yürütülmeye başlandı. Projeyle yurt dışında tescil edilen THC oranı düşük ve yaygın ekim alanı olan çeşitlerin bölge şartlarına adaptasyonları belirlenecek. Çalışmalarla ön plana çıkmış ve durulmuş yerel popülasyonun verimi ve verim komponentleri tespit edilecek.

Bu doğrultuda Bakanlığa bağlı kuruluşlar tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda 2 endüstriyel kenevir çeşit adayının tescil başvurusu tamamlanarak, ilk yerli ve milli kenevir çeşitleri ülke tarımına kazandırılacak.

KENEVİR HANGİ ALANLARDA KULLANILIYOR?

Kenevir, otomobil sektöründe doğal fiber parçalar, ağaç işleme sanayisi, kenevir talaşından doğal inşaat malzemeleri, ahşap malzeme, kumaş ve kanvas ürünler, gemi halatı, izolasyon malzemeleri, kozmetik ürünler, biyodizel, biyokütle yoluyla enerji üretimi, kenevir yağı, gıda ve yem, kağıt sanayisi, banknot ve sigara kağıdı, çay poşeti gibi çok geniş alanda kullanılıyor.

GELİR VE MALİYET

Türkiye'de ortalama 1 dekardan 100 kilogram lif elde ediliyor. Lifin kilogramı ise ortalama 15 liradan satılıyor. Bin 500 lira gelir elde edilen 1 dekarda, 800-850 lira masraf yapılıyor.

Tohum amaçlı endüstriyel kenevir yetiştiriciliğinde ise 1 dekardan 50-60 kilogram tohum elde ediliyor. Bunun kilogram fiyatı ise 25-30 liraya satılıyor. Bin 250-bin 500 lira gelir elde edilirken, gider 800-850 lira oluyor.

ERDOĞAN MÜJDEYİ VERDİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan, daha önce yaptığı açıklamalarda kenevir üretiminin önemine dikkati çekerek, şu ifadeleri kullanmıştı:

"Bize bir zamanlar afyon ekimini yasaklayanlar kendileri cayır cayır afyon ekiyorlardı. Askeri bir sorunun çözümü için görünürde konuyla hiçbir ilgisi olmayan böyle bir şartın konulması elbette son derece manidardır. Şimdi diyorum ki biz yeniden, tarım, çevre ve şehircilik bakanıma söyledim, kenevir ekimi süreci başlatalım çünkü kenevir ekiminin çok farklı alanlarda çok farklı faydalarının olduğunu da göreceğiz. Şimdi bu süreci başlatacağız."

 

Editör: TE Bilişim