Sel alarmı 3. gününde

Sedat IRMAK

DİYARBAKIR'IN Eğil İlçesi’nde Dicle Barajı’nın kapaklarından birinin kopmasının ardından On Gözlü Köprü’ye yakın nehir çevresinde kafeleri bulunan işletmeciler olası "sel nöbeti” 3’üncü gününe girerken, suların yükselmesinden ötürü kıyıda bulunan bazı kafeler ve aile piknik alanlarında oluşan zararda ortaya çıkmaya başladı.

Diyarbakır'ın Eğil İlçesi’nde bulunan Dicle Barajı’nda son günlerde etkili olan yağışın ardından fazla suyun tahliyesi için açılan kapaklardan birinin 13 Aralık 2018 Perşembe günü akşam saatlerinde kopmasının ardından Dicle Nehri’ndeki su seviyesi artmış ve nehir çevresinde bulunan ev ve iş yerlerinin bir kısmı tedbir amaçlı boşaltılmıştı. Gece vatandaşların bazıları akrabalarının evine sığınırken geri kalanları evlerinin çevresinde ve kafelerde ateş yakarak nöbet tutmaya başlamıştı.

Restoran kullanılamaz hale geldi

Sur İlçesi’nde bulunan tarihi On Gözlü Köprü’deki bulunan Çolak Kafe ve Restoran ile burada bulunan kafelerin büyük çoğunluğu su altında kalırken, bazı kafe sahipleri soba yakarak su seviyesinin daha da yükselme ihtimaline karşı kafelerinde nöbetle tutmaya başladı.

“Oturma yerleri sel sularıyla beraber gitti”

İşletmeciler kafelerinin merdivenlerine kadar dayanan suyun seviyesini kontrol etmek için sabaha kadar nöbetleşe uyuyarak geceyi geçirmeye çalışırken, kafe işletmecisi Zana Memetoğlu, sabah saatlerinde suyun birden 6-7 metre kadar yükseldiğini belirterek, "Aşağıdaki kapalı yerimiz su altında kaldı. Su seviyesi hala aynı. Pek fazla değişen bir şey yok o yüzden biz de su seviyesi artarsa eşyalarımızı kurtarırız, diye nöbetteyiz. Aşağıdaki sedirlerimiz, oturma yerlerimiz hepsi sel sularıyla beraber gitmiş" dedi.

Su çekilince zarar ortaya çıktı

Barajdaki basıncın düşmesinin ardından suyun akışının azalması ile birlikte dün sabah saatlerinde nehir yatağında yükselen su ise, yaklaşık 1 metre civarında çekildi. Suların çekilmesiyle birlikte işletmelerine giden vatandaşlar, gördükleri manzara karşısında şok geçirdi.

Dicle Nehri’nin kıyısında bazı bölgelerde suların yavaş yavaş çekilmesiyle maddi zararın ortaya çıktığı Çolak Kafe ve Restoran ise, kullanılmaz hale gelirken, yükselen suyun, demir ve beton bloklar ile iş yerlerindeki eşyalarını götürdüğünü gören işletmeciler, yetkililerden zararlarının giderilmesini bekliyor.

“Devlet büyüklerimiz bizlere yardımcı olsun”

Dicle Barajı’nda açılan kapaklarının birinin kopmasının ardından polis ekiplerinin işletmelerine gelerek acilen bölgeyi boşaltmalarını istediklerini belirten işletme sahibi Mahmut Çolak, “Su gelmeden önce biz dedik aşağıda bulunan sedirlerimizi yukarıya alalım ama biranda elektrikler kesildi. Elektrikler kesilince ve su aniden bastırınca bütün eşyalarımız suya gömüldü. Su gelir gelmez bütün personeli dışarıya tahliye ettik, herhangi  bir can kaybımız yada yarılımız yok. Fakat maddi hasarımız çok büyük. Buranın seviyesi 8 metre, bunu aşmış görünüyor. Her tarafı yıkıp harap etti, milyonlarca lira maddi hasarımız bulunmakta. Polis karakoluna gerekli belgelerle maddi hasarımızı bildirdik. Onlarda ilgili kurumlara ileteceklerini belirttiler. Sizin aracılığınızla valilik ve yetkili makamlardan ricamız biran önce maddi hasarımızın karşılanmasını istiyor ve rica ediyoruz. Valiliğimizden çıkacak kararı bekliyoruz, inşallah devlet büyüklerimiz bizlere yardımcı olur” diye konuştu.

Tehlike geçmedi, kafeler açıldı

Devlet Su İşleri (DSİ) yetkilileri, artan su seviyesi önceki günlere oranla azaldığını ancak tehlikenin sürdüğü bilgisini geçerken, güvenlik nedeniyle kapatılan On Gözlü Köprü ve çevresinde bulunan kafeler ise, eski görünümünde olduğu gibi vatandaşların hizmetine açılması dikkat çekti.

Bölgede bulunan kafelere tepki gösteren Sait Yalınkılınç isimli vatandaş ise, bölgede bulunan kafelerin büyük bir tehlike ile karşı karşıya olduğunu, kafelerin tarihin suretini bozduğu, bu yüzden yetkili makamların köprüye yakın bulunan kafelerin oradan kaldırılması gerektiğini söyledi.

“Belediyeler bunlara müdahale etsinler”

İlgili belediyelere kayyum atanmadan önce burada bulunan kafelerin belediye ekipleri tarafından kaldırıldığını da hatırlatan Yalınkılınç, “ilgili belediyelerin ve DSi’nin gelip burada bulunan kafeleri kaldırması gerekir, yada ilerleyen dönemlerde böyle bir durum olması durumunda belki can kaybı da yaşanabilir. Bu yüzden önlem alınmasını istiyoruz” diye konuştu

Mahsur kalan 2 işçi kurtarıldı

Ayrıca, AFAD ekipleri de olası bir sel durumuna karşı nehir çevresinde devriye halinde nöbet tutarken, Yenişehir İlçesi Eser Mahallesi’nde özel bir firmanın şantiye alanında gece bekçisi olarak çalışan 2 işçi, Dicle Barajı'nda kapaklardan birinin kopması sonucu su seviyesinin yükselmesiyle bulundukları yerde mahsur kaldı. 2 işçinin durumu itfaiyeye bildirmesiyle birlikte çalışma başlatan arama kurtarma ekipleri, 2 işçiyi bulundukları yerden su botlarıyla alarak karşı kıyıya çıkardı.

Bismil Belediyesi sele karşı önlemleri arttırdı

Dicle Nehri’nde yükselen su seviyesinden dolayı Bismil İlçe Belediyesi’ne bağlı tüm ekipler de ilçede can ve mal kaybı yaşanmaması için tüm iş makineleri ile birlikte seferber oldu.

Belediyeye bağlı iş makineleri suyun taşmaması için Dicle Nehri kenarında bulunan riskli bölgelerde set güçlendirme ve yükseltme çalışması yaptı.

Tüm imkanlarla gece gündüz teyakkuzda olduğunu belirten Bismil İlçe Kaymakamı ve Belediye Başkan Vekili Kerem Süleyman Yüksel, belediye ve kaymakamlık olarak vatandaşların can ve mal kaybı yaşanmaması için ellerinden gelen her şeyi yaptıklarını ve yapmaya devam ettiklerini söyledi.

Dicle Barajı’nın onarımı bitene kadar belediye olarak gece gündüz teyakkuzda olacaklarını aktaran Kaymakam Yüksel tehlike geçene kadar vatandaşların Dicle Nehri kıyısından uzak durmalarını istedi.

Yükselen nehir suları sise neden oldu

Yükselen su Dicle Üniversitesi Köprüsü’nde bulunan nehir yataklarında sis oluşturarak görüş mesafesini 50 metreye düşürdü. Sur İlçesi’nde başlayan sis sürücülere trafikte zor anlar yaşatırken, nehir yataklarından yükselen sis kartpostallık görüntü oluşturdu.

Batman Valiliği de, vatandaşlara uyarı!

Öte yandan Batman Valiliği’nden uyarı geldi. Uyarıda Dicle Nehri kenarında bulunan vatandaşların dere yatağından uzak durulması gerektiği bildirildi. Valilikten yapılan açıklama şöyle:

"Diyarbakır ili sınırları içerisinde bulunan Dicle Barajı’nda, aşırı yağışlar nedeniyle 13.12.2018 tarihinde dolu savak kapaklarından birinin kopması sonucu gelen akımlara bağlı olarak Dicle Nehri yatağına zorunlu su tahliyesine başlandığı, Devlet Su İşleri 10. Bölge Müdürlüğü’nce bildirilmiştir. Dicle Barajı’ndan su tahliyesi devam etmekte olup, Dicle Nehri yatakları etrafında bulunan yerleşim birimleri ve bu güzergâhları kullanan tüm vatandaşlarımızın nehir yatağından uzak durmaları, muhtemel can ve mal kaybının yaşanmaması için daha dikkatli olmaları gerekmektedir."