Kürt siyasetinin sevilen ismi Hemit Kılınçaslan, kendi deyimiyle, Hemîdê Simaîl Axa (28 Kasım 2020) Ankara’da tedavi gördüğü hastanede, geçirdiği kalp krizi sonucu vefat etti. Tabi ölüm doğal bir olaydır, her canlı bunu yaşamaktadır.  Ancak söz konusu insan olunca, ölümüyle beraber ailesi, dostları, sevenleri büyük bir hüzün kaplar; arkasında gözyaşları dökülür. Bu anlamda bir insanın ölümü kolayca kabul edilemez. Yani ölüm vakitsiz olarak nitelendirilir.

Yukarıda açıkladığımız durum, ağabey olarak kabul ettiğim Hemîdê Simaîl Axa için geçerlidir. Sevenleri onu kolayca unutmayacaktır elbette. Onun için “ölüm ona yakışmadı” denilmektedir. Ancak gerçek olan, toplum tarafından sevilen, sayılan Kek Hemîd sevenlerinden ayrıldı; ebediyete intikal etti.

Kısaca özgeçmişine bakalım. Bakalım ama önce şunları belirtmek gerekiyor:

Onun hayatı aslında her bir Kürt siyasetçisinin hayatını özetler niteliktedir. Her bir Kürt siyasetçisi tahsilini tamamlamamıştır; cezaevi ve gözaltılar yaşamıştır; yurt dışına çıkmış sürgün yaşamıştır. Bir Kürt siyasetçisinin ortak paydaları bunlar olmuştur, diyebiliriz.

1948 yılında Kızıltepe’nin Smailaxa köyünde dünyaya gelmiş Hemîd Kılıçaslan, ilk, orta ve lise eğitimini Kızıltepe’de tamamlamıştır. 60’lı yılların sonunda okuduğu Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden siyasi nedenlerden dolayı atılmış, 1969 yılında daha aktif bir şekilde Kürdistan Demokrat Partisi Türkiye (KDPT) içerisinde siyaset yapmaya başlamış.

12 Eylül 1980 askeri darbesinin ardından Suriye’ye geçmek zorunda kaldı ve 1983 yılında İsveç’e yerleşti.

Evli ve 6 çocuk babası olan Hamit Kılıçaslan, PDK Bakur sözcüsü olarak görev yapıyordu.

Siyasi Çalışmaları Geleneklere Dayanır

Legal Kürt siyasi tarihinde DDKO süreci önemli bir geleneğe işaret eder. Hemîd Kılınçaslan’ı burada görebiliyoruz. DDKO’nun kurucu üyeleri arasında yer alan Kılıçaslan, aynı zamanda 30 yıldır Kürtçe alanında çalışmalar yürüten Kurmanci Çalıştay Grubu üyesidir. Siyasi faaliyetlerinin yanı sıra Kürt dili ve tarihi konularında çalışmalar yürüttü, Paris Kürt Enstitüsü’nün aktif bir üyesiydi. Kürtçe sözlüklerin ve dil ile ilgili diğer önemli maddelerin hazırlanmasında rol oynadı.

Ve sevenlerinden ayırdı, bir daha dönmemek üzere yolculuğa çıktı.

Tabutuna çok sevdiği Ala Rengîn (Kürtlerin Ulusal Bayrağı) sarıldı. Sosyal medyaya baktığım zaman onun birçok resminin arkasında Ala Rengîn bulunmaktadır. Ala Rengîn sarılı tabutunun arkasında düzenlenen cenaze merasiminde siyasi görüşleri çok farklı olan Kürtler saf tuttu. Birlik olamayan Kürtler, böylesi günlerde birlik olabiliyorlar, tabi bu insani bir durum.

Kürtler genelde birbirlerinin siyasetini benimsemiyor, birbirlerinin siyasi kişiliklerine pek tahammül edemiyorlar. Hayatta iken siyaseten o kadar birbirlerine çektiriyorlar ki, o kadar birbirlerinin psikolojilerini bozuyorlar ki! Bu durum bir araya gelmelerini engelliyor tabi ki. Hemid Kılınçaslan da elbette bundan payını almıştır birçok kişi gibi. Kürtlerdeki bu çekişme belki de daha çok sürecek.

Hemîd Kılınçaslan’ı 1979’lu yıllarda beri ismen biliyordum, yurtsever bir kişi olarak halk tarafından tanınıyordu. Hafızamda kaldığı şekliyle KUK’un (Kürdistan Ulusal Kurtuluşçuları) etkin kadrolarından biriydi. Etkili çalışıyordu ki, halk arasında kısa sürede tanındı.

12 Eylül 1980 Askeri Darbesinden sonra birçok kişi gibi o da Avrupa’ya gitti ve İsveç’e yerleşti. Bu ülkenin vatandaşı oldu. Bu ülkede Kürt Dili ve Edebiyatı üzerinde çalışmalarını yoğunlaştırdı. Koma Xebatên Kurmancî (Kurmanci Lehçesi Çalışma Grubu) adlı grupta yer aldı ve bu grup her yıl bir Kürt şehrinde toplanarak çalışmanın yıllık değerlendirmesini kamuoyu ile paylaştı, Şartlar olgunlaşınca Türkiye’ye de gidip gelmeye başladı. Grup olgunlaşan atmosferde çalışmalarını Türkiye’ye de taşıdı.

Bu arada PDK-Bakur deneyimi yaşandı Türkiye’de.  Mustafa Barzani tarafından Irak'ta kurulan Irak Kürdistan Demokrat Partisi'ni örnek alarak Türkiye'de 1965 yılında kurulan Türkiye Kürdistan Demokrat Partisi (PDK-Bakur) Türkiye'deki açılım ve demokratik şartları göz önünde tutarak artık legal alanda siyaset yapma kararı aldı. Kürdistan Demokrat Partisi (PDK-Bakur) Nisan 2013'de gerçekleştirdiği 10'uncu Kongresinin ardından bir Sonuç Bildirgesi yayınladı. Bildiride PDK-Bakur'un çok partililiği savunduğu, yasal ve açık çalışmayı esas aldığı, şiddeti reddettiği ve son sürece olumlu yaklaştığı kaydedildi.

Ünlü Kürt Ozanı Sait Gabarî ile yakın dostluğu vardı. Bu büyük ozanın Türkiye’ye geldiği zaman onun misafiri olduğu bilinir. Bu sayede Saîd Gabarî ile birçok insan tanışır, ünlü ozan bu şekilde yeni dostlar edinir. Naçizane ben de bunlardan biriyim. Bilbilê Dilşadî ile Kürtlerin gönlünde taht kuran ünlü ozanla ben de tanıştım, dost oldum. Tabi bu anlamda ben Kek Hemîd’e teşekkür borçluyum.

Hemîdê Simaîl Axa, Dêrika Simaîl Axa köyünde aile kabristanında toprağa verildi.

Bildiğim çocukları Welat, Nalin ve Cenk diğer kardeşleriyle beraber tabi ki çok üzgünler, acıları büyüktür. Ama gördüler ki acılarını paylaşan o kadar çok dostları, sevenleri var ki! Ölümü onu tanıyan Kürtlerin tamamını derinden sarsmıştır. Bütün dostları bu anlamda acıya ortak olmuştur. Bu da onları teselli eder bir durum olsa gerek.

Aydın ve entelektüel bir kişiliğe sahip olan Hemid Kılınçaslan bu yanıyla da Kürt siyasal yaşamının renkli adlarından biriydi.

Ölümü sonrası yaşananlardan dilerim bazı sonuçlar çıkarılır. Mesela Kürt siyasetçileri arasında çekişme umarım sona erer. Elbette farklı fikir ve yaklaşımlar arasında eleştiriler olur, buna diyecek bir durum olamaz. Ama çoğu zaman eleştiri dozunun çok üstüne çıkılmış, muhataplar rencide edilmiştir.

Bakıldığı zaman toplumda birleştirici insanlar tek tek göç ediyor. Bu gibi insanlar toplumda güçlü bağların oluşmasına yol açmaktadır. Bu ebedi göç sonucu uzlaşma kültürü giderek zayıfladığı için bir arada yaşama inancı cılızlaşmaktadır. Umarım bu kritik nokta görülecektir.

Sonsuzluğa intikal ettin, nurlar içinde uyu Hemîdê Simaîl Axa. Warê te bihuşt be hêvîdar im. Emê pir bêriya te bikin Kek Hemîd.