Özge Bakır – ÖZEL HABER
DİYARBAKIR - Okulların açılmasına az bir süre kala alışverişlerde en çok dikkat edilmesi gereken okul çantası seçimi konusunda Dicle Üniversitesi Başhekim Yardımcısı ve Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Mehmet Gem önemli uyarılarda bulundu.
Okul çağının çocukların fiziksel gelişiminde ve büyümesinde en önemli dönemi oluşturduğunu belirten Doç. Dr. Mehmet Gem, “Gelişim ve büyüme anne karnında başlayıp, yaşam boyu devam eden bir süreçtir, bu süreçte en önemli dönem çocuğun okul çağıdır. Çocukların büyüme ve gelişmesinde biyolojik hormonlar ve beslenme kadar yük taşıma ve fiziksel etkilenme gibi dış ortam faktörleri de önem arz eder. Özellikle gelişme dönemlerinde yapılan yanlış uygulamalar ileriki yaşlarda kalıcı problemlere neden olur” dedi.
“Ağırlık çok önemli”
Okul çağındaki çocukların kullandıkları çantaların yanlış seçimi ve kullanma tekniklerinin çocuklarda duruş bozukluklarına ve birtakım ağrılara neden olabildiğini vurgulayan Gem, “Okul çantalarının ağırlığı, askı özellikleri (dar, sıkı ve gevşek olmaları), yük dağılımı ve taşınma süreleri ayrı ayrı problemlere sebep olmaktadır” dedi.
İdeal bir okul çantasının ağırlığının vücut ağırlığının %10-15’ini geçmemesi gerektiğini söyleyen Gem, “Gündelik hayatın vazgeçilmezlerinden olan okul çantalarının ideal ağırlığından fazla olması, okul çağındaki çocukların gelişmekte olan eklem, kas, ligament gibi anatomik yapılarında zorlanmalara neden olarak, boynun öne doğru eğilmesi ve yük dağılımının dengesizliği ile karşılaşılır. Bununla beraber omuz, boyun, sırt ve bel ağrılarına, kamburluğa (kifoz), neden olabilir; hatta ileriki yaşlarda oluşabilecek bel fıtığının temelini de oluşturabilirler. Ağır ve uygunsuz biçimde sırt çantası taşıyarak basamak ya da merdiven çıkmak durumunda bacaktaki kaslarda zorlanma ve ağrılar görülebilir” şeklinde konuştu.
“Tasarruf yapılmamalı”
Okul çantası seçiminde çantanın askı özelliklerinin önemli olduğunu, askıları geniş ve yumuşak pedlerle desteklenmiş olan çantaların tercih edilmesi gerektiğini belirten Gem, “Okul çantalarının askılarının dar olması, omuz bölgesindeki sinirlere baskı yaparak elde karıncalanma ve uyuşma şeklinde belirtilere yol açabilir. Yine, tek omuzlu ağır çantaların uzun süre taşınması tek taraflı yüklenmeyi artırarak ‘skolyoz’ denilen omurgada yana doğru eğriliklerine sebep olabilir. Kullanılacak çantanın askıları ne çok sıkı ne de aşırı gevşek olmalıdır. Bunun yanında askıların, çantanın bel hizasının bir miktar üstünde kalacak şekilde ayarlanması gerekir” şeklinde konuştu.
Hafif materyalden yapılmış, kanserojen madde içermeyen, lisanslı ve mümkünse tekerlek kombineli çantaların tercih edilmesi gerektiğini ifade eden Gem, “Çantada ağırlığı omuzlardan alan bel kayışının olması ve yük dağılımına izin veren farklı bölüm ve ceplerinin bulunması, sırt ve bel ile temas eden bölgelerde de sırt pedinin olması gerekir. Ortopedik ve ergonomik olan, geniş ve destekli iki omuz askısı ve bel kemeri bulunan, hafif çantalar tercih edilmeli, asla ekonomik tasarruf yapma yoluna gidilmemelidir” dedi.
Doğru kullanım
Çantayı kullanırken eşit derecede yük dağılımına izin verecek şekilde orantılı yerleştirmek ve sırt çantasını tek omuz ile taşımamak gerekir diyen Gem, “Çocuklar sırt çantasını taşırken öne eğilip kalkmaktan kaçınmalı, mümkünse dizlerinin üzerine çömelerek eğilmelidir. Uzun süreli ayakta kalınacaksa çanta çıkarılmalı, sırt çantaları uzun süreli taşınmamalıdır” şeklinde konuştu.
Öğretmen ve velilerin ağır çanta ve kitap taşıma sorununa konuşarak ortak bir çözüm yolu üretmeleri gerektiğini ifade eden Gem, “Öğrencilerin okulda kilitli dolaplarının olması, evden sadece ihtiyaçları olan metaryalleri getirmeleri sağlanabilir. Bu yapılamazsa tüm kitapları taşımak yerine sadece ilgili kısımların fotokopisini çekip taşıyarak ağırlık azaltılabilir” dedi.
Ağır çanta taşımak zorunda kalındığında bel ve sırt egzersizlerinin yapılması gerektiğini söyleyen Gem, çocukların sırt ağrısı çekmesi durumunda mutlaka bir doktor ile görüşülmesi gerektiği konusunda uyardı.
