HABER-Güneş OCAĞA
Diyarbakır Siyasal ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (SAMER) Diyarbakır’ın Bağlar, Ergani ve Silvan ilçelerinde gençler arasında madde bağımlılığı ile ilgili kapsamlı bir saha araştırması gerçekleştirdi. Araştırma, 15–29 yaş arasındaki 1.514 genç ile 37 mahallede yüz yüze görüşmeler yapılarak yürütüldü.
“BAĞIMLILIK ERKEN YAŞTA BAŞLIYOR”
Merkez tarafından açıklanan rapora göre, bağımlılık gençler arasında erken yaşta başlıyor ve sosyal çevre üzerinden yayılmak suretiyle giderek kalıcı bir sorun hâline geliyor. Eğitimden kopuş, ekonomik güvencesizlik, aile yapısındaki zayıflık ve kamusal destek mekanizmalarının yetersizliği, gençleri madde kullanımına yönelten temel faktörler arasında yer alıyor.
BU ÜÇ İLÇEDE NORMALLEŞTİ
Araştırmada, madde kullanımının özellikle Bağlar, Ergani ve Silvan’da normalleştiği ve gençlerin gündelik yaşamının bir parçası hâline geldiği gözlemlendi. Metruk yapılar ve yeterince denetlenmeyen kamusal alanlar, madde kullanımı ve suç için işlevsel mekânlara dönüşürken, güvenlikçi yaklaşımların sosyal politikalarla desteklenmediği durumlarda etkisiz kaldığı vurgulandı.
İLÇELERE GÖRE YASAKLI MADDE KULLANIM ORANLARI
Bağlar: Gençlerin yüzde 45,4’ü “madde kullanıyorum” dedi. Ergani: yüzde 23,4’ü “kullanıyorum”, yüzde 48,4’ü ise “dönem dönem kullanıyorum” yanıtını verdi. Silvan: yüzde 37,5’i düzenli, yüzde 6,3’ü dönemsel kullanım bildirdi.
SİLVAN’DA ÇARPICI RAPOR
Araştırma, madde kullanımının Silvan’da gençler arasında özellikle erken yaşlarda başladığını ortaya koyuyor. Kullanıcıların yüzde 52’si 18 yaş altındayken, yüzde 8,3’ü 10 yaş veya daha küçük yaşta madde ile tanışmış. Bağlar’da madde kullanımı genellikle 12–17 yaş aralığında başlarken, Ergani’de kullanımın çoğunlukla çocukluk ve ergenlik döneminde başladığı görülüyor.
Bağlar ilçesinde ise madde kullanımına başlama yaşları ağırlıklı olarak 12–17 yaş aralığında olduğu tespit edilirken, kullanıcıların %1’inin 5–11 yaş aralığında maddeyi ilk kez denemiş olması, bağımlılık riskinin burada da çocukluk dönemine kadar gerilediğine dikkat çekildi.
YAYGIN VE KALICI BİR SORUN
SAMER, bağımlılığın sadece bireysel nedenlerle açıklanamayacak kadar yaygın ve kalıcı bir sorun olduğunu, yapısal eşitsizlikler, ekonomik güvencesizlik, eğitimden kopuş ve kamusal alan yoksunluğunun bağımlılığı besleyen temel etmenler olduğunu vurguladı. Raporda, erken önleyici politikaların yetersizliği ve tedavi ile profesyonel destek oranlarının düşüklüğü de dikkat çeken diğer sorunlar olarak öne çıktı.
CİDDİ BİR RİSKE DÖNÜŞTÜ
Araştırma, Diyarbakır’da gençlik bağımlılığının sadece gençliği değil, çocukluk çağını da kapsayan ciddi bir risk alanına dönüştüğünü ortaya koyuyor. SAMER, elde edilen bulguların sosyal politikalar ve gençlere yönelik destek programlarının geliştirilmesinde yol gösterici olmasını hedefliyor.