ÖZEL HABER/Güneş OCAĞA
Gazetemiz Güneydoğu Ekspres’e konuşan Diyarbakır Müzesi Müdürü Müjdat Gizligöl, kentin binlerce yıllık geçmişine rağmen müze ve örenyeri sayısının potansiyelinin çok gerisinde olduğunu belirterek, “Diyarbakır’ın müze ve örenyeri sayısını derhal 21’e çıkarmalıyız” çağrısında bulundu.
“DİYARBAKIR EN ESKİ VE EN ÖZEL ŞEHİRLERİNDEN BİRİ”
Diyarbakır’ın tarih boyunca en az 77 medeniyete ev sahipliği yaptığını hatırlatan Gizligöl, şehrin sahip olduğu dini, kültürel ve arkeolojik mirasın dünyada eşi benzeri olmadığını vurgulayarak, şunları ifade etti:
“Rivayetlere göre Hz. Adem’in Kırklar Dağı’na indiği söylenir. Hz. Elyasa, Hz. Zülkifl ve Cercis Peygamber’in mezarları; Hz. Yunus ve Hz. Enüş’ün makamları ile 27 sahabenin mezarları burada bulunur. Dünyanın ilk oyun taşları, ilk logo, ilk ev maketi, ilk mumya ve ilk acı toplayıcı yaşam alanı bu topraklarda ortaya çıkmıştır.”
MEVCUT DURUM: 6 MÜZE, 1 ÖRENYERİ
Gizligöl, Diyarbakır’da halihazırda 5 devlet müzesi, 1 özel müze ve 1 örenyeri bulunduğunu, yapımı süren Diyarbakır Cezaevi Anı Müzesi ile birlikte bu sayının gelecek yıl 8’e çıkacağını söyledi. Ancak mevcut durumun kentin potansiyelini yansıtmadığını ifade eden Gizligöl, “Türkiye’de 217 devlet müzesi, 146 örenyeri ve 439 özel müze var. Diyarbakır gibi binlerce yıllık bir kent için bu rakamlar çok düşük” dedi.
ÖRENYERİ OLMASI GEREKEN ALANLAR
Gizligöl, tescillenmesi halinde Diyarbakır’ın örenyeri sayısının hızla artacağını belirtti ve potansiyel alanları şöyle sıraladı: “Bunlar; Zerzevan Kalesi, Eğil Kalesi, Çayönü Tepesi, Hassuni Mağaraları. Bu yerlerin örenyeri ilan edilmesi durumunda sayı 12’ye yükselmiş olacak.”
“ÖZEL MÜZE SAYISI KESİNLİKLE ARTIRILMALI”
Gizligöl, Türkiye’de birçok şehirde tematik müzelerin açıldığını hatırlatarak, Diyarbakır’ın bu konuda geri kaldığını vurguladı. Gizligöl, “Antep’te Baklava, Fıstık ve Hamam müzeleri var. Zonguldak’ta Kömür Müzesi, Kars’ta Peynir Müzesi, Çanakkale’de Yoğurt Müzesi bulunuyor. Oysa Diyarbakır’da kadayıf, ciğer, peynir ve bakır gibi kente özgü değerlerin müzesi yok. Oysa şehrin adı bile bakırdan gelir ama Bakır Müzesi yok” diye konuştu.
ACİL AÇILMASI GEREKEN DEVLET VE ÖZEL MÜZELER
Gizligöl, önerdiği öncelikli müzeleri ise şöyle sıraladı: “Fetih Müzesi, Etnografya Müzesi, Kent Müzesi, Diyarbakır Surları Müzesi, Peynir Müzesi, Ciğer ve Kadayıf Müzesi, Bakır Müzesi. Bu müzelerin tamamlanmasıyla Diyarbakır’daki müze ve örenyeri sayısı 21’e ulaşacak.”
“MÜZELER ŞEHRİN HAFIZASI VE RUHUDUR”
Gizligöl, müzelerin sadece sergileme alanları değil, bir şehrin kimliğini yansıtan hafıza mekanları olduğunu şöyle dile getirdi:
“Müzeler; kültürel mirası korur, eğitimin bir parçasıdır, turizmi canlandırır, şehrin ekonomik ve sosyal gelişimine katkı sağlar. Diyarbakır turizmde rekabet etmek istiyorsa müze ve örenyeri sayısını artırmak zorundadır.”
GİZLİGÖL’DEN ÇAĞRI
Sivil toplum kuruluşlarına, odalara, belediyelere ve varlıklı iş insanlarına çağrı yapan Gizligöl, Diyarbakır’da özellikle Antep kadar özel müze açılması gerektiğini söyledi.