Yüzyıllardır süren gelenek: Mağarada saklanıyor

Adıyaman'ın Gerger İlçesi’nin Avacık Yaylası'nda bulunan mağara, doğal bir buzdolabı gibi çalışarak yaz boyunca ürünlerin serin ortamda olgunlaşmasını sağlıyor. Sarp kayalıklar arasındaki dar girişli mağaraya ilkbahar sonunda bırakılan tulum peyniri, çökelek ve yağlar, sıcak yaz günlerinde serin ortamda korunuyor. Havaların soğumasıyla ürünlerini mağaradan çıkaran köylüler, hem kışlık ihtiyaçlarını karşılıyor hem de fazla ürünleri satarak gelir elde ediyor.

"BUZDOLABINDA AYNI TADI BULAMAZSIN"

Köylülerden Mehmet Ay, mağaranın yüzlerce yıldır kullanıldığını ve bu geleneğin kuşaktan kuşağa aktarıldığını ifade etti. Mağaraya giriş ve çıkışların oldukça zor olduğunu anlatan Ay, "Dedemden, babamdan duyduğuma göre burası 300-400 yıllık bir yer. Herkes çökeleğini, yağını, peynirini buraya bırakır. Yaklaşık 4 ay burada kalır, kıvamını alır. Sonra yağmur yağmaya, havalar soğumaya başlayınca ürünleri eve götürürüz" dedi.

Ay, mağarada muhafaza edilen ürünlerin lezzetinin farklı olduğuna dikkati çekerek, "Buzdolabında ürünler donuyor, tadı bozuluyor. Mağarada ürünler doğal ortamda yavaş yavaş olgunlaşıyor. Bu yüzden kıvam ve lezzet olarak buzdolabındaki gibi olmaz. Buzdolabında aynı tadı bulamazsın" diye konuştu.

YABANİ HAYVANLAR İÇİN FOTOKAPAN KURULDU

Köylülerden Ahmet Selim de mağaranın yüzyıllardır köylüler tarafından ortak kullanıldığını belirtti. Mağarada saklanan ürünlerin lezzetini koruduğunu anlatan Selim, şunları kaydetti: "Burası üç köyün ortaklaşa kullandığı bir mağara. Köylülerimiz ürettikleri tulum peyniri, çökelek, yağ ve peynirleri buraya getirip bırakıyor. Ürünler yaklaşık 4 ay burada kalıyor, kıvamını alıyor. Daha sonra ihtiyaç kadarını alıp geri kalanını satıyoruz."

Selim, mağaraya son zamanlarda yabani hayvanların dadandığını dile getirerek, "Bir yabani hayvanın ürünlere zarar verdiğini fark ettik. Bunun vaşak olduğunu düşünüyoruz ama henüz net göremedik. Bu nedenle fotokapan yerleştirip takip etmeye başladık." şeklinde konuştu.