Birçok medeniyete ev sahipliği yapan Diyarbakır’da Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle Dicle Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İrfan Yıldız başkanlığında 2018'de Amida Höyük'te yürütülen Diyarbakır İçkale Artuklu Sarayı "Geleceğe Miras Projesi" kapsamında kazı çalışmaları sürüyor.
100 YIL SONRA TOPRAK ALTINDAN GÜN YÜZÜNE ÇIKTI
Bu yıl sarayın kuzey tarafında bulunan ve Alay Meydanı olarak adlandırılan bölümde kazı çalışma yürüttüklerini anlatan Yıldız, "Şimdiye kadar toplam 5x5 metre ölçülerinde 26 açmada arkeolojik kazı çalışmaları yapıldı. Toplam 650 metrekarelik bir alanın arkeolojik kazısı tamamlandı. Özellikle Alay Meydanı açık hava toplantılarının, törenlerin yapıldığı mekandı. Buranın çevre düzenlemesinin yapılması amacıyla ağırlıklı olarak Alay Meydanı'nda çalışma yürütüldü. Yaptığımız çalışmalarda Diyarbakır surlarının en eski kısmı olan Hurriler döneminde yapıldığını düşündüğümüz, yaklaşık 100 yıldır toprak altında bulunan surun 135 santimetre yükseklik ve 17 metre uzunluğundaki kısmı ortaya çıkarıldı” dedi.
Ortaya çıkarılan kısmın Diyarbakır surlarının ilk bölümü olduğunu vurgulayan Yıldız, aynı zamanda o dönemde surların yapıldığı teknik ve kullanılan taşlar hakkında da bilgi verdiğini belirtti. Surlarda büyük ebatlı blok ve düzgün kesme taşların kullanıldığını belirten Yıldız, “Temel kısmında daha küçük boyutlu kırma taş malzemesinin kullanılması da dikkat çekicidir. Yapılan kazı çalışmalarında aynı zamanda Osmanlı döneminde bu surların hemen önüne çeşitli mekanların eklendiğini de görüyoruz. Bu mekanlara ait şu anda iki kemerin başlangıç seviyesi olduğu kısımlar ortaya çıkarıldı. Alan Cumhuriyet döneminde çok yoğun bir şekilde kullanıldığından dolayı aynı zamanda betonarme yapılara ait izler de var” diye konuştu.
“AMİDA HÖYÜK KESİNTİSİZ YAŞAMIN DEVAM ETTİĞİ KENTTİR”
Amida Höyük ve Artuklu Sarayı'nın bölge için çok önemli bir lokasyon ve yıllarca yönetildiği bir merkez konumunda bulunduğunu ifade eden Yıldız şunları söyledi:
"Şu ana kadar yaptığımız çalışmalarda 10 bin yıllık kesintisiz yaşamıyla Amida Höyük, Filistin'in Eriha kentinden sonra kesintisiz yaşamın devam ettiği dünyanın en eski ikinci kent konumundadır. Açık hava müzesi konumunda olan Diyarbakır Arkeoloji Müzesi, İçkale ile aynı lokasyonda olması Amida Höyük ve Artuklu Sarayı kazısının önemini daha da arttırıyor. Dolayısıyla burada yapılan bir kazı çalışması, ortaya çıkan veriler aynı zamanda Arkeoloji Müzesi'nin bulunduğu alanda da olduğundan dolayı Diyarbakır turizminin daha ivme kazanmasını sağlayacaktır. Kazının bitimi ile çevre düzenlemesi yapılacak. Burası aynı zamanda Diyarbakır için açık hava etkinlik alanı olacak. Binlerce yıl toplantı, bayramlaşma, tahta çıkış törenlerinin yapıldığı Alay Meydanı aynı zamanda Diyarbakır için tekrar toplantıların yapıldığı bir alan haline gelecek.”
