ÖZEL HABER/Ceren AKYIL
Diyarbakır’ın doğusunda yer alan 120 bin kişinin yaşadığı Bismil, bin 737 Km2’lik yüzölçümüne sahip. Bu özelliğiyle kentin en büyük ilçesi olan Bismil, Dicle Nehri ile sulanan bereketli topraklardan elde ettiği ürünlerle bölgenin “Çukurovası” olarak da adlandırılıyor.
BEREKETLİ TOPRAKLAR
Bismil’de tarım sadece bir üretim faaliyeti değil aynı zamanda günlük yaşamın ritmini belirleyen bir kültürü aynı zamanda. İlçede pamuk tarlalarının beyaz örtüsü, buğday başaklarının altın sarısı rengi ve mısır tarlalarının uçsuz bucaksız görüntüsü, Bismil’in kimliğini oluşturan manzaralar arasında. Bismil yöresinde ekimi son yıllarda artarak devam eden pamuğun ekonomik değeri, dünya pamuk pazarındaki çeşitli dengelere göre değişmekle beraber, tüm dünyada en geniş ekim ve üretim alanı olan ve en çok gelir getiren ürünlerden biri. Özellikle buğday ve arpa tarımı sonrasında, ikinci ürün olarak, mısır tarımı yapılabilmektedir. Son yıllarda GAP’taki sulama imkanlarının gelişmesi ve mısırın yağ sanayisinde değer kazanması ile birlikte tüm Dicle havzasında olduğu gibi Bismil depresyonunda da mısır ve pamuk tarımında da önemli bir gelişim sağlanmıştır.
1 MİLYON 203 BİN ARAZİDE MAHSUL EKİMİ
Bismil jeolojik ve jeomorfolojik havza tanımına uygun bir doğal yapı gösteren Bismil depresyonunda, doğal ortam koşullarının tarımsal faaliyetlerine uygun bir zemin oluşturmuştur. Bismil’de ÇKS toplam beyan 1.203.000 dönüm çiftçi kayıt sisteminde beyan edilen alandır. Bismil’in toplam alanı 1 milyon 679 bin dönüm alanı iken ekiliş beyanı ise; 1 milyon 203 bin dönümdür. Verilere göre ekim ürünlerinin 544.175 dönümü buğday, 401.981 dönümü pamuk, 40.730 dönümünü ise arpa oluşturmuştur.
MEVSİMLİK GÖÇ ALAN TEK İLÇE
Mevsimlik göç, ilçede sosyal hayatı da çeşitlendiriyor. Farklı illerden gelen işçiler, hasat zamanında Bismil’e yeni bir hareketlilik katıyor. Bu durum, ilçeyi Güneydoğu’da tarımsal üretimin kalbi haline getiriyor. Tarımın merkezde olduğu yaşam biçimi, ilçenin sosyo-ekonomik yapısını da şekillendiriyor. Çiftçiler, yıl boyunca toprağın bereketi için çalışırken, mevsimlik işçiler de hasat dönemlerinde ilçeye dinamizm katıyor.
BİSMİL’E AİT 3 RİVAYET
İlçe, Basmil Kabilesi adı altında, Urfa ve şimdiki Arak Mezopotamya yöresinden gelenler tarafından kurulmuştur. Bismil’de çıkan eski mezar taşları 250-400 yıllıktır. Halkının önemli bir kısmı da Türmendir. Bunların bir kısmının Konya ve bir kısmında Musul tarafından geldikleri söylenir. Önceleri köy durumunda olan Bismil, bir ara nahiye olmuş, mermer ve akpınar da buraya bağlanmıştı. Sonra bu teşkilat dağıtılarak adı “Şark” olarak belirlenen bu nahiye merkezden idare olunmuştu. 1926 yılında yapılan idari bölünmede Şark Nahiyesi’nin merkezi bu kez Seyithasan köyü olmuş, Bismil buraya bağlanmıştır. Daha sonra tekrar Bismil Nahiyesi oluşturulmuş ve Seyithasan Köyü buraya bağlanmış, 1936 yılında da Bismil Diyarbakır altıncı ilçesi olmuştur. Kuruluşu yeni olmakla beraber adının varlığı ile ilgili şimdiye kadar 3 görüş ortaya atılmaktadır. Bu üç görüş ve rivayet çeşitli zaman dilimlerinde meydana geldiği için üç görüşün de haklılık payları mevcuttur
BİSMİL’DE GEZİLECEK YERLER
• Üçtepe Höyüğü
• Kenantepe Höyüğü
• Şahintepe Höyüğü
• Karatepe Höyüğü
• Gri Dimsı
• Dicle kenarı
BİSMİL TAVASI
Bismil’in kendine özgün tatları, meşhur mahalli yemekleri var. Ancak en çok bilinen yemeğinden biri de Bismil tavasıdır. Tavanın içerisine önce domates, biber ve sarımsak yerleştirilir üstüne de yassılaştırılmış kuzu belinden hazırlanmış et parçaları yerleştirildikten sonra bol miktarda pul biber eklenir ve fırına verilir.
