ÖZEL HABER/Mehmet TÜRK
Diyarbakır Organize Sanayi İş İnsanları Derneği (DOSİAD) Başkanı Ali Sağır, kentin Türkiye ihracat sıralamasında 50. sırada yer almasının nedeninin “üretim yetersizliği değil, ihracatı yönetecek kurumsal yapıların yıllardır kurulmamış olması" olduğunu belirterek, kapsamlı bir değerlendirme yaptı. DOSİAD’ın saha çalışmaları, firmalarla yapılan görüşmeler ve bölgesel analizler sonucu hazırladığı rapor, Diyarbakır’ın ihracatta geri kalışındaki yapısal nedenleri ortaya koydu.
“DİYARBAKIR’DA İHRACATI YÖNETECEK MEKANİZMA YOK"
DOSİAD Başkanı Ali Sağır, kentte aktif bir İhracat Komisyonu’nun bulunmamasının, ihracatın koordinasyonsuz, sahipsiz ve dağınık kalmasına neden olduğunu vurguladı. Sağır, “Kentte ihracat verilerini takip eden, sektörel analiz yapan, firmalara yol gösteren bir yapı yok. Doğrudan söylemek gerekirse Diyarbakır’da ihracatın bir sahibi yok” dedi.
“KOBİ'LERİN BÜYÜK BÖLÜMÜ DESTEKLERİ BİLMİYOR"
Sağır, Diyarbakır’daki firmaların önemli bir kısmının teşvikler, Eximbank kredileri, İhracatı Geliştirme (İG) kredileri, devlet hibeleri, KDV iadesi ve pazar bulma süreçlerine dair teknik bilgiye sahip olmadığını belirtti. Sağır, “Kapasitemiz var, üretim var; ancak firmalar dış ticaret bilgisine sahip olmadığı için ihracat başlangıç aşamasında takılıp kalıyor" diye konuştu.
“DÜNYA PAZARLARINI İZLEYEN BİR YAPI HİÇ KURULMAMIŞ"
Diyarbakır’ın küresel ticaret fırsatlarını izleyen bir ekibe sahip olmamasının büyük bir boşluk olduğunu ifade eden Sağır, kentte ‘global ticaret masası’ niteliğinde çalışan bir mekanizma bulunmadığını söyledi. Sağır, “Afrika’dan Orta Doğu’ya, Avrupa tedarik zincirinden Türki Cumhuriyetlere kadar fırsatları sistematik izleyen bir yapı yok. Hangi ürünün hangi pazarda avantajlı olduğunu kimse takip etmiyor" dedi.
“İHRACAT AKADEMİSİ YOK, GENÇLER SİSTEME DAHİL EDİLEMİYOR"
Diyarbakır’da dış ticaret ve lojistik alanında uzman yetiştirecek bir İhracat Akademisi kurulmadığını vurgulayan Sağır, genç nüfusun ihracat süreçlerine çekilemediğini söyledi. Sağır, “Şehrin genç nüfusu çok güçlü ama bu potansiyeli sisteme dahil edecek bir yapı olmadığı için her şey bireysel çabalarla ilerliyor" ifadelerini kullandı.
“GAİB’E 308 KM UZAKLIK DİYARBAKIR’I DEZAVANTAJLI BIRAKIYOR"
Sağır, ihracat işlemlerinin Gaziantep üzerinden yürütülmesinin Diyarbakır’ın süreçlerde hız kaybetmesine, bürokratik yüklerin artmasına ve sektör ihtiyaçlarına uygun destek mekanizmalarının şekillenememesine neden olduğunu belirtti. Sağır, “GAİB’in Diyarbakır’a uzaklığı nedeniyle şehir sürekli ikinci planda kalıyor. Bu yüzden Dicle İhracatçılar Birliği’nin kurulmasını stratejik bir zorunluluk olarak görüyoruz" dedi.
“LOJİSTİK YETERSİZ, REHBERLİK EDEN YAPI BULUNMUYOR"
DOSİAD Başkanı Ali Sağır, yaptıkları araştırmalarda, birçok eksik tespit ettiklerini belirterek, eksikliğini hissettikleri konuları şöyle sıraladı:
"Tarım, gıda, tohum, makine ve tekstil gibi sektörlerde ürün kümelenmesi bulunmuyor. Bu nedenle maliyetler yüksek. Lojistik merkezi, soğuk zincir ve konteyner terminali gibi kritik altyapı eksikleri rekabet gücünü düşürüyor. OSB’de yabancı yatırımcıyı karşılayacak ve yönlendirecek bir uluslararası yatırım ofisi yok. Bu eksiklikler giderilmeden Diyarbakır’ın gerçek potansiyelini ortaya koyması mümkün değildir."
“DİYARBAKIR’IN 50. SIRADA OLMASI KADER DEĞİLDİR"
Kentin geri sıralarda yer almasının üretim yetersizliğinden kaynaklanmadığına dikkat çeken Sağır, “Diyarbakır’ın 50. sırada olmasının nedeni üretim eksikliği değil; ihracat altyapısının kurulmamış olmasıdır. Firmalar, ihracatı geliştirme kredileri dahil birçok devlet desteği hakkında yeterli bilgiye bile sahip değil" diye konuştu.
DOSİAD ÇÖZÜM PLANINI AÇIKLADI
Diyarbakır’ın ihracatta sıçrama yapabilmesi için derneğin hazırladığı çözüm planını kamuoyuna duyuran Sağır, hazırladıkları çözüm önerilerini maddeler halinde şöyle sıraladı:
“İhracat Komisyonu'nun kurulması; Dicle İhracatçılar Birliği'nin oluşturulması; İhracat Akademisi'nin açılması. Sektörel kümelenme merkezlerinin hayata geçirilmesi için tüm hazırlıklar tamamlandı. Diyarbakır’ın potansiyeli çok yüksek. Önemli olan bu potansiyeli doğru kurumsal yapılarla görünür kılmaktır. DOSİAD olarak bu dönüşümün öncüsü olmaya kararlıyız."
