Bir dönem Diyarbakır’da yaygın olan yaz akşamlarını damlarda geçirme geleneği, bugün Mardin ve Batman’da hâlâ canlı.
Kavurucu sıcakların yaşandığı bu kentlerde vatandaşlar, evlerinin damına kurdukları “taht”larda serinliyor, yıldızların altında uykuya dalıyor.
Sıcaklığın 40 derecenin üzerine çıktığı Mardin’de vatandaşlar, 1 metre yükseklikteki sedirlerde (tahtlarda) akşam sohbetlerini yapıyor. Gece olduğunda ise yataklarını serip gökyüzünü seyrederek uyuyorlar.
Merkez Artuklu ilçesinde yaşayan Selahaddin Atmaca, “Evlerin içi çok sıcak, klimadan daha sağlıklı. Akşamları dama çıkıyoruz, çocuklarla sohbet ediyor, oyunlar oynuyoruz. Bir yandan Mardin’i bir yandan yıldızları seyretmek büyük keyif” dedi.
Mardinli Ali Atmaca da gün batımından sonra damda yemek yediklerini, çay içtiklerini ve misafir ağırladıklarını belirterek, “Mardin’de sıcaklık 50 dereceyi buluyor. Gündüz kavurucu sıcak, ama akşam serin. Damda uyumak hem keyifli hem dinlendirici. Sabah çok dinç uyanıyoruz” diye konuştu. Emir Ali Sincar ise damda uyumayı “binbir gece masalları gibi” sözleriyle anlattı.
Benzer manzaralar Batman’da da görülüyor. Özellikle kırsalda yaşayan vatandaşlar, evlerinin damlarına kurdukları yüksek demir yataklarda uyumayı sürdürüyor.
Hasankeyf ilçesi Üçyol köyü muhtarı Ahmet Orhan, “Bu kültürü dedelerimizden gördük. Eskiden klima yoktu, insanlar serinliği damda bulurdu. Bugün de köyün yarısından fazlası damda uyuyor” dedi.
Köy sakinlerinden Gurbet, Aslıhan ve Rezan Orhan ise düşüncelerini şöyle anlattı: “Damda yatmanın keyfi bambaşka. Doğal havada uyumak, yıldızları seyretmek, sabah kuş sesleriyle uyanmak insana huzur veriyor. Tüm çocuklarla dama kurulan tahtta uyuyoruz, çok güzel oluyor. Gökyüzüne bakıp yıldızları sayıyorum.”
