Türkiye’nin en sıcak illerinden biri olan Şanlıurfa’da, Harran’ın simgesi haline gelen konik kubbeli evler mimari özellikleriyle kavurucu yaz günlerinde doğal bir klima işlevi görüyor.
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan ve kireç taşından harç kullanılmadan inşa edilen evler, dışı balçıkla kaplanıp içi toprak, saman, yumurta akı ve gül yağıyla sıvandığı için yaz aylarında serin, kışın ise sıcak kalıyor.
İÇERİSİ DIŞARIDAN 15 DERECE SERİN
Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Harran Ören Yeri Kazı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Önal, evlerin yüksek kubbeli yapısının sıcak havayı yukarı taşıyarak içeride serinlik sağladığını söyledi.
Önal, “Dışarıda 50 dereceyi bulan sıcaklığa rağmen bu evlerin içinde 25-30 dereceyi geçmiyor. Yani yaklaşık 15 derecelik fark oluşuyor. Harran’ın yerel mimarisi sayesinde 250 yıldır bu evler serinliğin adresi oluyor. Bugün ilçede 127 konik kubbeli ev tescilli durumda” dedi.
“SANKİ ERCİYES’E ÇIKMIŞ GİBİYİM”
Kayseri’den Harran’ı ziyarete gelen İbrahim Çelik ise bölgenin sıcağı karşısında kubbeli evlerin serinliğine şaşırdığını ifade ederek, “Arabanın termometresi 48 dereceyi gösteriyordu. Ama içeri girince sanki Erciyes Dağı’na çıkmış gibi serinlik hissettik. İnsana gerçekten ferahlık veriyor” diye konuştu.
Kastamonu’dan gelen Mahya Sönmez de Harran’ın tarihi dokusuna hayran kaldığını belirterek, “Kentteki en serin yerin bu evler olduğunu gördük. Mimari yapısı çok etkileyici” dedi.
TURİSTLERİN GÖZDESİ
Yüksekliği 5 metreyi bulan Harran evleri, sadece serinliğiyle değil tarihi ve kültürel zenginliğiyle de yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. İlçeye gelen ziyaretçiler, sıcaktan kaçıp serinliğe kavuşurken aynı zamanda tarihle iç içe bir yolculuk yapıyor.
