HABER/Güneş OCAĞA
Kayıt dışı istihdamın toplumun sosyal ve ekonomik değerleri üzerinde birçok olumsuz etkinin oluşturduğunu belirten Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürü Reşat Merttir, hem iş verene hem de çalışana uyarıda bulundu.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Diyarbakır İl Müdürü Reşat Merttir, Sosyal güvenlik sisteminin, vatandaşlara sağlık hizmeti vermeyi, asgari bir gelir düzeyi sağlamayı ve kişileri mesleki, fizyolojik, sosyo-ekonomik nitelikteki risklere karşı korumayı ve bu risklerden doğan zararları gidermeyi amaçlayan bir sistemdir olduğunu belirtti.
Bu sistemin temelini de kayıtlı çalışmanın oluşturduğunu belirten Merttin, Pandemi döneminin kayıtlı çalışmanın önemini bir kez daha gösterdiğini söyledi. Merttir, “Pandemi döneminde kayıtlı çalışan kişiler Kısa Çalışma Ödeneği, Nakdi Ücret Desteği vb. birçok destekten yararlandılar, ancak kayıt dışı çalışanlar bu haklardan ne yazık ki yararlanamamıştır. Kayıt dışı istihdamı önlemek konusunda Sosyal Güvenlik Kurumu olarak, rehberlik anlayışını esas alan bir yöntem ile kayıtlı istihdamı teşvik etmeye çalışmaktayız” dedi.
İl Müdürü Merttir açıklamasının devamı şöyle:
“Kayıt dışı istihdamın toplumun sosyal ve ekonomik değerleri üzerinde birçok olumsuz etkisi bulunmaktadır. Kayıt dışı istihdam, çalışanlar ve işverenler açısından birçok olumsuz etkiye yol açmaktadır. Kayıt dışı çalışan kişi, emekli olamaz, herhangi bir hastalık veya kaza nedeniyle çalışamaz duruma geldiğinde malullük aylığı bağlanamaz, ölüm halinde geride kalan aile bireylerine ölüm geliri bağlanamaz, işsiz kalmaları durumunda işsizlik sigortasından faydalanamazlar, kıdem ve ihbar tazminatlarından yoksun kalırlar, yıllık izin, haftalık izin, doğum izni gibi daha birçok haklardan faydalanamazlar. Aynı şekilde kayıt dışı çalışanı olan işverenler de yapılan denetimler neticesinde yüksek miktarda idari para cezaları ile karşı karşıya kalabilirler. 2021 yılı için sadece 1 sigortalıyı 1 ay kayıt dışı çalıştıran işverene 14 bin 665 TL idari para cezası uygulanmaktadır. Kayıt dışı sigortalı çalıştıran işveren idari para cezasının yanı sıra sigorta prim teşviklerinden, vergi indirimlerinden, hibe ve destekler vb. birçok imkandan faydalanamamaktadır.”
İş verene birçok teşvik sağlanıyor
Mertti şunları belirtti:
“Kayıtlı çalışmanın desteklenmesi kapsamında devletimiz tarafından işverenlerimize birçok teşvik sağlanmaktadır. İşverenlerimiz kayıt dışı sigortalı çalıştırmamak ve prim borçlarını düzenli ödemek suretiyle söz konusu teşviklerden yararlanarak sigorta prim maliyetini büyük oranda düşürebilirler. Son olarak bir hususu daha vatandaşlarımızın dikkatine sunmak istiyorum. İşyerlerinde sigortalı olarak bildirilen kişilerin o işyerinde fiilen çalışan kişiler olması gerekir. Bir işyerinde fiilen çalışmadığı halde sigortalı olarak bildirilen kişiler “sahte sigortalı” olarak değerlendirilmektedir. Fiilen çalışmadığı halde sahte sigortalı olarak bildirilen kişilerin hizmetleri iptal edilmekte, bu kişiler için ödenen primler iade edilmemekte ve SGK tarafından sahte olarak bildirilen sigortalılar için yapılan harcamalar (sağlık harcamaları, ödenekler, gelirler ve aylıklar) faiziyle birlikte geri alınmaktadır. Bu kapsamda vatandaşlarımızın sahte sigortalılık hususunda ileride mağdur olmamaları için gerekli özen ve dikkati göstermelerini rica ediyorum” dedi.
