Sedat IRMAK
Diyarbakır’da 7 yıl önce kurdukları Jiyan Semt Pazarı ve erkek pazarcılara karşı verdikleri mücadeleleri ile gündeme gelen kadınların hikayesi beyaz perdeye taşındı.
.JPG)
Türkiye’nin ilk resmi kadın pazarı olan ve yıllardır faaliyet gösteren Diyarbakır Bağlar’daki Jiyan Semt Pazarı’nın hikayesi beyazperdeye taşındı. Ödüllü yönetmenler Ramazan Akkuş ve Mehmet İsmail Çeçen, Diyarbakır İş Kadınları Derneği’nin (DİKAD) desteğiyle, pazarın ve kadınların hayatlarını çektikleri ‘Terazi’ belgeseli ile anlattı. Belgeselde, pazarcı kadınların yaşadıkları zorluklar ve ayakta kalmücadelesi anlatılıyor.
DİKAD Başkanı Reyhan Aktar, belgesel çekimlerine katılan kadınları ile birlikte basın toplantısı düzenledi.
“42 kadın derneği ile paylaşılacağız”
Basın toplantısında konuşan Aktar, “Belgeselde pazarcı kadınların yaşadıkları zorluklar ve ayakta kalma mücadeleleri anlatılıyor. Bu kısa belgesel ile pazarcı kadınların hikayesi anlatılırken, iş gücüne katılmak isteyen kadınların da cesaretlendirilmesi amaçlanmakta. Aynı zamanda bu belgesel; yaşadıkları zorluklar karşısında birbirlerine tutunan kadınların, örgütlü hareket ederek, hangi zorlukların üstesinden gelebildiklerini göstermekte. Hayat hikayeleri ve hayata karşı duruşları karşısında hayranlık duyacağımız, çokça rol model kadının yer aldığı bir çalışma oldu. Özellikle son iki yıldır kadınların Pazar kurdukları bölgelere erkek pazarcıların göz dikmiş olması karşısında büyük bir mücadele örneği gösteren kadınlar, bu belgeselde de, bu pazarın onlar için neden bu kadar önemli olduğunu ifade etmekteler. Ekmek kavgalarının onlar için, kadınlar için, neyi ifade ettiğini anlatmaktalar. Belgesel ile birlikte Türkonfed çatısında bulunan 42 kadın derneği ile paylaşılacağız ve birçok ilde kadın dernekleri ile kadın pazarcıları buluşturacağız” diye konuştu.
İkinci erkek pazarı kurulmak isteniyor
Daha sonra söz alan Jiyan Semt Pazarı Dernek Başkanı Gazal Tunç ise, “Jiyan Semt Pazarı’nın kurulduğu günden bu güne büyük zorluklar yaşadık. Geçen yıl erkek pazarının Bağlar Belediyesinin kararı ile Bağcılar bölgesine girmesi oradaki kadın pazarcılar olarak hepimizi zor durumda bıraktı. Biz 1. erkek pazarının, bizim için belirlenen Bağcılar bölgesinden çıkarılması için mücadele ederken şimdi ikinci erkek pazarının da alanlarımıza girmesi riski ile karşı karşıyayız. 2. Erkek pazarı da bağcılar bölgesine girerse hiçbir kadının pazarcılıkla ayakta kalma gücü kalmaz” şeklinde konuştu.
“Kardeş dernek olduk”
Tunç sözlerini şöyle sürdürdü, “2017 yılında Diyarbakır İş Kadınları Derneği Başkanı Reyhan Aktar’a ulaştık. Reyhan hanımın katkısı ile 2017 yılında Diyarbakır Bağlar Kadın Pazarcılar Yardımlaşma ve Dayanışma Derneğini kurduk. O günden bugüne DİKAD ile kardeş dernek olarak hareket ediyoruz. İkinci erkek pazarının kurulmaması için kamuoyu yaratan tüm kurumlara teşekkür ediyoruz. Bu projenin devam etmesi için Diyarbakır halkının yanımızda olduğunu görmek istiyoruz.”
Belgesel duygusal anlara neden oldu
Konuşmaların ardından Aktar ve kadın pazarcılar hazırlanan belgeseli izlerken, kadınların duygu yüklü hikayeleri salonda bulunan birçok kişinin ağlamasına neden oldu. Özellikle kemoterapi tedavi gören kadın pazarcı ile eşi tarafından vurulan ve çalışamadığı için eve hapis olan kadının hikayesi herkesi ağlattı. Hüznün ve sevincin aynı anda yaşandığı salonda tek hayali dans etmek olan genç kadının hikayesi ise umutlandırdı.
Gala bugün
Diyarbakır’da bugün yapılacak olan galaya İstanbul’dan birçok ünlü isim katılacağı öğrenilirken, Ahlat Ağacı, Kış Uykusu filmlerinin yapımcısı Zeynep Atakan; Üç Maymun, Kelebeğin Rüyası, Dedemin İnsanları gibi bir çok yapıtın görüntü yönetmeni Gökhan Tiryaki; Şair, yazar ve gazeteci Yılmaz Odabaşı, Haber Global Televizyon Kanalı Program Koordinatörü Cansel Poyraz, Sunucu Begüm Bağca gibi isimler de Gala için Diyarbakır’da olacaklar.
2013 yılında kuruldu
Diyarbakır’ın merkez Bağlar İlçesi’nde 2013 yılında kurulan Jiyan Semt Pazarı, Türkiye’nin ilk kadın semt pazarı özelliğini taşımakta. Şiddete maruz kalan ve maddi durumu kötü olan kadınları istihdam etmek için dönemin Bağlar Belediyesi tarafından 250 kadınla kurulan pazar, şiddet mağduru, boşanmış, ayrıldığı için ailesi tarafından reddedilen, çalıştığı işten çıkarılan, eşi çalışamayan, maddi durumu kötü olan onlarca mağdur kadının yer aldığı bir pazar.
