Haber Merkezi
DİYARBAKIR - Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Hükümlü ve Tutuklu Haklarını İnceleme Alt Komisyonu Diyarbakır Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu, Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza ve İnfaz Kurumu ile D Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumunda incelemelerde bulundu. Komisyon hazırladığı raporu kamuoyuyla paylaştı.
Hükümlü ve Tutuklu Haklarını İnceleme Alt Komisyonu tarafından 8 Kasım 2019 tarihinde Diyarbakır Ceza İnfaz Kurumları Kampüsünde gerçekleştirilen inceleme ziyareti sonucunda elde edilen tüm bilgi ve belge ile yapılan görüşmelerin raporlaştırıldığı metin İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanlığı’na Perşembe günü sunulacak.
Diyarbakır Ceza İnfaz Kurumları Kampüsünde inceleme heyetinde, Hükümlü ve Tutuklu Haklarını İnceleme Alt Komisyonu Başkanı ve Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman, Afyonkarahisar Milletvekili İbrahim Yurdunuseven, Ankara Milletvekili Ali Haydar Hakverdi, Çorum Milletvekili Erol Kavuncu, Diyarbakır Milletvekili Oya Eronat, Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, Mardin Milletvekili Ebru Günay ve Van Milletvekili Osman Nuri Gülaçar ile Komisyon uzmanları Ahmet Yıldız, Taner Geçmez ve Ahmet Kaymaz yer aldı.
Raporda ceza infaz kurumlarından sorumlu Cumhuriyet Başsavcı vekili Fatih Seyfi Moroğlu, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Yılmaz ve diğer yetkililerin de katıldığı bilgilendirme toplantısında Diyarbakır Açık Ceza İnfaz Kurumu Müdürü Yüksel Alan, ceza infaz kurumları hakkında açıklamalarda bulunmuş ve ceza infaz kurumları hakkında sorulan sorularla ilgili bilgi verildiğine yer verildi.
Toplantı ardından komisyonun Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu, Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza ve İnfaz Kurumu ve D Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumunda incelemelerde bulunduğu vurgulandı.
Raporda komisyona yapılan başvurular sonucunda inceleme yapıldığına dikkat çekildi. İnsan Haklarını İnceleme Komisyonuna; genel olarak sağlık sorunlarıyla yeterince ilgilenilmemesi, tedavilerin geç veya hiç yaptırılmaması, nakil taleplerinin yerine getirilmemesi, kurum personeli tarafından keyfî tutum ve davranışlarda ve kötü muamelede bulunulduğu, sıcak ve soğuk su konusunda sorun yaşandığı, hükümlü ve tutukluların sosyal faaliyetlerden ve iletişim imkânlarından yararlandırılmadığı, fiziki koşulların yetersizliği ve tutuksuz yargılanma talepleri konularında başvurularda bulunulduğu belirtildi.
Raporda Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri İzleme Kurulu tarafından izleme raporuna da yer verilirken, kampüste kapasitenin üzerinde hükümlü ve tutuklu bulunduğuna, kapasite üzerinde hükümlü ve tutuklu bulundurulmasının fiziki koşullarda yetersizliğe neden olduğuna, günlük iaşe bedelinin az olması nedeniyle artırılması gerekliliğine, sıcak su konusunda sorun yaşandığına, sağlık hizmetlerinin personel yetersizliği nedeniyle aksadığına, ihtiyaç duyulan malzemelerin kantinden tedarikinde sorunlar yaşandığına ve meslek edindirme kurslarının yeterli düzeyde olmadığına dair tespitleri yer aldı.
Tutuklularla yapılan görüşmeler
Raporda komisyonun yaptığı incelemelerde hak ihlalleri şöyle sıralandı:
*Doktor muayenelerinin kelepçeli olarak yaptırıldığı, bu uygulamanın doktor-hasta mahremiyetini ihlal ettiği, doktorun muayenenin kelepçeli yapılmasına ihtiyaç duymadığı hallerde dahi görevli personelinin güvenlik gerekçesiyle kelepçeyi çıkartmadığı, bu nedenle muayeneler kelepçeli olarak yapılıyor.
Bir çocuk için haftada 1 litre süt veriliyor
*Yemeklerin yeterli ve besleyici olmadığı, yemek kalitesinin düşük olduğu, diyet yemek zorunda olan hükümlü ve tutuklulara gereken diyet yemeklerin verilmediği, kurumda anneleriyle birlikte kalan çocukların beslenmesi için gerekli gıdaların temin edilmediği, örneğin bir çocuk için haftada ancak bir litre süt verildiği, bu miktarın gelişme çağındaki çocuk için yeterli olmadığı, çocukların beslenmesinde ihtiyaç duyulan gıda maddelerinin hem miktarının hem de çeşitliliğinin artırılması gerektiği.
*Annesiyle kalan çocukların aynı yatakta annesi ile birlikte yatmak zorunda kaldığından çocuğun yaşına ve haline elverişli bir yatağın verilmesinin gerektiği, çocuklar için oyuncak bulundurulmasına hatta çocuğun gelişmesi için elzem olan boyama kalemi, boyama kitabı gibi malzemelerin bile bulundurulmasına izin verilmemesi.
*Görüş için belirlenen sürenin çoğunun görüş alanına gidiş ve gelişte geçmesi nedeniyle görüş süresinin fiilen kullandırılıyor olması.
Çıplak arama
*Aramalarda insan onuru ile bağdaşmayan uygulamaların yapıldığı, çıplak aramaların yapıldığı, kurum içerisinde veya kampüs içerisinde bir yere gidip gelirken dahi hükümlü ve tutukluların çok sıkı aramalara tabi tutuluyor.
