ÖZEL HABER/Ceren AKYIL
Haziran 2025 itibarıyla TÜİK verilerine göre, inşaat maliyet endeksi aylık %1,37, yıllık %23,58 artış gösterdi. Gazetemiz Güneydoğu Ekspres’e konuşan İnşaat Mühendisleri Odası Diyarbakır Şube Başkanı Mahsum Çiya Korkmaz, büyük artışların işçilik ve konut piyasasına yansımasını değerlendirdi.
“MALZEME VE İŞÇİLİK MALİYETLERİ BASKI ALTINDA”
Türkiye’deki inşaat maliyetleri endeksinin artış sebeplerinin kur dalgalanması, enerji zamları ve enflasyona bağlı olduğunu belirten Korkmaz, “Haziran 2025’e ait TÜİK verileri, inşaat sektöründe maliyetlerin hem malzeme hem de işçilik ayağında uzun vadeli baskı altında olduğunu ortaya koyuyor. Bu maliyetlerdeki yıllık agresif artış, sektörde planlama ve finansman stratejilerini yeniden değerlendirmeyi zorunlu hale getiriyor. İnşaat maliyet endeksi genellikle döviz kuru, enerji fiyatları, hammadde maliyetleri, ve arz-talep dengesindeki değişim nedeniyle artar. Türkiye’de son yıllardaki artışın en önemli sebepleri ise kur dalgalanması, yüksek enflasyon, enerji zamları oldu. Örneğin Türkiye’de çimento, demir-çelik, alüminyum, cam gibi birçok inşaat malzemesi ya ithal ediliyor ya da üretiminde ithal girdi kullanılıyor. Kur artışı, maliyetleri direkt yükseltir. Veya Çimento ve seramik gibi üretimler enerji yoğun olduğu için doğalgaz ve elektrik zamları maliyet endeksini hızlı yükseltir” dedi.
“KONUT FİYAT ARTIŞLARI HIZLANABİLİR”
Korkmaz, Diyarbakır’daki konut piyasasında, bu tür maliyet artışlarının talep, arz veya fiyat ortamı üzerinde gözle görülür bir etkisi olduğunu ifade ederek, “Genellikle inşaat maliyetlerindeki artış konut fiyatlarını yukarı çeker, ancak bu ilişki bire bir ve anında olmaz; birkaç faktöre bağlıdır. Eğer piyasadaki talep canlıysa maliyet artışları konut satışlarına daha hızlı ve tam olarak fiyatlara yansır. Ama talep zayıfsa -ki son yıllarda zayıf kalıyor geçmişe göre -Müteahhitler maliyet artışının tamamını fiyatlara yansıtamaz, ancak projeler ertelenebilir veya daha küçük ölçekli yapılabilir. Bu eğilim, sektörde işgücü arz-talep dengesinde bir bozulma, ücret artışları ya da kalifiye işçi ihtiyacındaki yükselmeye işaret ediyor olabilir. Ayrıca kentimizde konut fiyatlarının önemli bir kısmı arsa maliyetinden oluşuyor. Maliyet endeksi sadece inşaat kısmını kapsar, fakat arsa fiyatları veya oranları da yükselirse, toplam konut fiyat artışı çok daha hızlı olur ki bu tam facianın ötesi olur” diye konuştu.
