Türkiye'de ekonomik kriz ve geçim sıkıntısı, evlilikleri ve ilişkileri de etkiliyor. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) gerçekleştirdiği aile yapısı araştırmasının 2021 yılı sonuçlarına göre ekonomik olarak geçiminin sağlanmaması, yüzde 10 ile boşanmaların üçüncü nedeni.
BBC Türkçe'den Özge Özdemir'in haberine göre klinik psikolog Ece Oral Albayrak da son dönemde çok sık karşılaşılan durumlardan birinin “ekonomik aldatma” olduğunu söyledi:
“Ekonomik aldatma, eşlerden birinin diğerinden tamamen gizli bir banka hesabının ortaya çıkması ya da eşlerden birinin diğerinden tamamen habersiz borçlanması gibi durumlarda ortaya çıkıyor. Bunlar da ekonomik güvensizliği beraberinde getiriyor."
O yüzden Albayrak’a göre açık ve şeffaf olabilmek çok mühim. Ancak Albayrak, birbirini sürekli kontrol etmek ya da hesap vermek zorunda bırakmanın da ekonomik şiddete yol açtığını belirtiyor.
Ekonomik şiddet; maddi güç ve üstünlüğün, bir şiddet aracı olarak diğer partneri kontrol etmek, denetlemek, küçük düşürmek, aşağılamak, cezalandırmak amacıyla kullanıldığı durumlarda ortaya çıkıyor.
Psikolojik danışman Tunç Tataker, ekonomik bozulmanın psikolojik ve bedensel varlığı tehdit eden bir durum olduğunu; bu engeli geçmeden ilişki sorunlarını aşmanın zor olduğunu vurguluyor.
O yüzden ekonomik sorunları çözene kadar ilişki içinde çatışma yaratan unsurları azaltmayı tavsiye ediyor.
Tataker’e göre bir çiftin öncelikle yapması gereken şey ekonomik gerçeklikleri hakkında konuşmak:
“Bir masaya oturursunuz, kağıdınızı kaleminizi alırsınız. Bizim gelirimiz nedir, giderimiz nedir? Bizim ailemizin ilişkimizin ekonomik prensipleri nedir? Borç alacak mıyız, borç verecek miyiz? Ailelerden biri ya da bir dostumuz bizden ekonomik yardım talep ettiğinde nasıl tepki vermeliyiz? Bu konuşma, bir çift için gereken kader birliği duygusunu da yaratır, kader birliği duygusu yoksa o çift çift olamaz zaten.”
Uzmanlara göre bir çift maddi durumları ile ilgili konuşurken herkesin parayla ilişkisinin ve geçmişinin farklı olduğunu göz önünde bulundurmalı. Bu yüzden çiftlerin para ile ilgili ne düşündüklerini, ne hissettiklerini ve parayı nasıl harcamak istediklerini açık bir şekilde konuşması gerek.
Eşlerin birbirini tanımasının önemli olduğunu söyleyen klinik psikolog Oral Albayrak, “Öncelikler farklı olabilir. Biri ev almak istiyor, araba almak istiyor ya da yatırım yapmak istiyor olabilir. Diğeri ise, ‘Ben şu anda kazanıyorum ve harcamak istiyorum’ diyebilir. Her ikisinin anlam bulduğu, değerli bulduğu ve önceliklendirdiği şey farklı olabilir. Bunu bilmek her zaman çatışmaların önüne geçmese de çiftleri hazırlıklı kılabilir ve çatışmaları aza indirebilir” diyor.
