Yıpranma payı, kanunla belirlenen riskli işlerde çalışanlara hem prim gününde artış hem de yaş indirimi avantajı sağlıyor. Çalışanlar her yıl için 60, 90 ya da 180 gün ek süre kazanıyor. Örneğin 20 yıl boyunca 90 gün ek süre hakkı kazanan bir işçinin toplam 1800 gün avantajı oluyor. Bunun yarısı prim gününe eklenirken yarısı yaş haddinden düşülüyor. Yani bir çalışan hem prim gününü dolduruyor hem de emeklilik yaşını öne çekiyor.
Hangi Meslekler Bu Haktan Yararlanabiliyor?
SGK’nın listesinde yer alan meslek grupları arasında madenciler ilk sırada bulunuyor. Yer altında çalışan maden işçileri ağır ve tehlikeli iş koşulları nedeniyle yıpranma hakkına sahip. Sağlık sektöründe radyasyona maruz kalan teknisyen ve doktorlar da bu avantajı kullanabiliyor. Emniyet mensupları, polisler, Türk Silahlı Kuvvetleri personeli ve gazeteciler de aynı haktan yararlanma fırsatına sahip. Böylece toplum için kritik görevler üstlenen çalışanlar, daha kısa sürede emeklilik hakkı kazanıyor.
3600 Gün Şartı Neden Kritik?
Bu uygulamadan yararlanabilmek için ilgili mesleklerde en az 3600 gün çalışmak gerekiyor. Yani çalışan sadece yıpranma hakkına sahip olmakla kalmıyor, bu sürede fiilen görev yapmış olması şart koşuluyor. 3600 günü dolduran bir kişi, otomatik olarak yaş indirimi avantajına hak kazanıyor. Bu şartın altında kalanlar ise ek süre dolana kadar beklemek zorunda kalıyor.
Başvurular Nasıl Yapılıyor?
Yıpranma payından yararlanmak isteyenler SGK il veya ilçe müdürlüklerine dilekçe ile başvuruyor. İşverenin bildirdiği hizmet süreleri resmi kayıt kabul ediliyor. Askerlik ve doğum borçlanmaları da bu sürece eklenebiliyor. Başvuruların sonucu ise e-Devlet üzerinden sorgulanabiliyor. Bu sayede vatandaşlar işlemlerini kısa sürede takip edebiliyor.
EYT’yi Kaçıranlar İçin İkinci Şans
EYT düzenlemesinden faydalanamayan milyonlarca kişi için bu yeni uygulama büyük bir fırsat. Zorlu işlerde çalışan vatandaşlar, 3600 gün prim şartını tamamladığında 3 yıl erken emekli olabiliyor. Bu da hem ekonomik hem de sosyal açıdan büyük bir kazanım sağlıyor. Çalışanlar uzun yıllardır hayalini kurdukları erken emeklilik hakkına bu yolla daha kolay kavuşabiliyor.
