Sedat IRMAK – ÖZEL HABER
Diyarbakır Sebze ve Meyve Komisyoncuları Odası Başkanı Mehdi Taş, sürekli yükselip cep yakan sebze fiyatlarının yüksek olmasının en büyük nedeninin üretimin tüketimi karşılayamamasına bağlayarak, denetim mekanizmasının da işletilmesi gerektiğini söyledi.
Son günlerde özellikle sebze fiyatındaki artış vatandaşın hem elini hem de cebini yakmaya başladı. Sürekli artan sebze fiyatlarının önüne geçilemezken, vatandaş pazara gitmeye, esnafta iş yapamamaktan korkar oldu.
Patlıcan ve biber pazarda bulunmaz oldu
Özellikle patlıcan ve biberdeki fiyat artışı son yılların rekorunu kırmış durumda, Şanlıurfa Hal Pazarında patlıcanın kilosu 10 TL’ye biberin ise 15 TL’ye kadar çıktı. Durum böyle olunca sofraların olmazsa olması olan iki sebze sofralara inilmez, pazarlarda bulunmaz oldu.
Konu ile ilgili gazetemize konuşan Diyarbakır Sebze ve Meyve Komisyoncuları Odası Başkanı Mehdi Taş, sebzedeki fiyat dalgalanmasının şimdiye mahsus bir durum olmadığını son birkaç yıldan beridir var olan bir sıkıntı olduğunu söyledi.
“Antalya ve Mersin’e bağlı bir ülke haline geldik”
Taş, Sebze üretiminde ülkemizin ihraçla ile birlikte üretimin tüketimi karşılayamadığını, kış aylarında yetişen sebzelerde sadece Antalya ve Mersin’e bağlı bir ülke haline geldiğinden ve bu yılda bölgede yaşanan sel felaketlerinde sebze seralarına ciddi zararlar verdiğinden dolayı fiyatların yüksek olduğunu belirtti. Taş, kış aylarındaki seracılığın başka bölgelere de yaymak gerektiğini ve mutlak fiyatın sürekli düşmesi isteniliyorsa mutlak üretimin arttırılması gerektiğini ifade etti.
“Günah keçisi hal pazarı esnafı değil”
Marketlerin hal esnafından ürün almadığını ve direk üreticiden mal aldıkları için günah keçisi hal pazarı esnafı olmadığını belirten Taş şunları söyledi; “Meyve fiyatları normal şekilde devam ediyor ama sebze vatandaşın cebini yakacak durumda, bizde bu durumun bilincindeyiz. Tabi bunlar neyden kaynaklanıyor; şuandaki üretim tüketimi karşılamıyor, Türkiye'nin ihtiyacını karşılayamaz durumdayken ihracatlar oluyor. Ürünler ihracatta gittikleri zaman içerdeki iç fiyatlar da yükseliyor. Biz sesimiz çıktığı kadar bağırıyoruz, mutlaka üretimi artırmamız lazım. Sebze meyve fiyatlarının düşmesini istiyorsak mutlaka üretimi artırmamız lazım. Türkiye'nin tarım envanterini çıkarmamız lazım, Türkiye'nin hangi ayda sebze meyve ihtiyacını belirlememiz lazım. Bizim üniversitelerimiz, tarım il müdürlüğü, STK'lar var birlikte oturup Türkiye'nin envanterini çıkarmamız lazım. Türkiye'nin hangi ayda ihtiyacı olursa en iyi şekilde karşılanabilir tespit etmemiz lazım ve o tespit ettiğimiz yerlerde çiftçiyi desteklememiz lazım. Bunun dışında yeni hal yasası çıkarmakla kanun yasası çıkarmakla bu duruma çözüm bulunmaz. Hazine ve Maliye Başkanlığı Berat Albayrak market fiyatlarında bir değişiklik olduğunu söyledi, biz yılardır söylüyoruz. Fiyatların yüksek olması hal pazarlarında değil. Eğer sorun hal pazarlarında ise bu bölgedeki fiyatları alın gelin tüketiciye sattığımız zaman eğer gerçekten biz vatandaşın cebine yakıyorsak hal pazarını birlikte kapatalım. Çözüm önce üretimin dengelenmesi, ihtiyaç oranda artırılması ve sonra denetimin yapılması gerekir. Denetim yapılmasa marketçilerin 1 TL’ye mal ettikleri ürünleri 2 TL'ye satıyorlar. Hani aracı aradan çıkıldığı zaman fiyatlar düşecekti, market bizden mal almıyor market direk üreticiden mal alıyor günah keçisi hal pazarı esnafı değil”
“Denetim mekanizması işlemiyor”
Taş, “Portakalın üretimi fazla olduğu için portakalın kilosu 1 lira 50 kuruş komisyoncu bu fiyatı yükseltemez. Portakal üretimi var yeterli tüketim var ve ihtiyacımızı karşılıyor, ama biber, patlıcan, domatesi karşılamıyor. Çünkü ürün yok. Biz buradan yetkililere seslenmek istiyoruz; mutlaka elimizi başımıza atmayalım üretimi artırmanın yollarına bakmamız lazım. Bununda tek çaresi Türkiye'nin tarım envanterini çıkarması lazım aksi takdirde biz domatesi bir yıl tarlada bırakıp çıkarmayız diğer yılarda domates bulamayız. Soğan, patates, patlıcan ve biberin fiyatının tavana vurduğu dönemde hükümet bir yasa çıkardı, sanki tarlada 70 kuruş markete gelince 7 lira oluyor. Sanki bu fark bizim cebimize giriyor. Fakat öyle bir şey yoktur. Devletin denetim mekanizması işlemiyor. Devlet bir kanun çıkarıyor ama kanunda uygulama yok, uygulamayı vatandaşa bırakınca vatandaş da bildiğini yapıyor. Tek çare denetimlerin yapılması ve mekanizmanın işletilmesidir" şeklinde konuştu.
