ÖZEL HABER / Mehmet Rumet SOYLU – Veli BALTACİ
Elektriğiniz kesildiğinde karanlık sadece lambada değil, hayatın içinde başlar. Suyunuz akmadığında mutfağınız susar, kışın doğalgazsız kaldığınızda evin duvarları bile soğur. Bir fatura bazen sadece bir kâğıt parçası değil, bir evin umut ışığı, bir çocuğun sıcak yemeği olabilir. İşte bu gerçeği en iyi bilenlerden biri de, kamuoyunda “Balıkçı” olarak tanınan yazar ve siyasetçi İlhami Işık.
Sosyal medyada bir iyilik köprüsünün kurucusu olan Işık, Türkiye’nin dört bir yanından gelen ödenememiş faturaları, sahiplerini rencide etmeden, isimlerini kapatarak paylaşıyor. Böylece yardım etmek isteyenlerle ihtiyaç sahipleri arasında sessiz ama güçlü bir dayanışma hattı kuruyor.
Bu iyilik hareketinin hikâyesini, en çok hangi şehirlerden talepler geldiğini, bir faturanın hayatlara nasıl dokunduğunu kendisinden dinledik.
“SURİYE’DEKİ DRAMDAN ÇOK ETKİLENMİŞTİM”
• Fatura ödemelerine aracı olma fikri nasıl doğdu?
Fatura ödemelerine aracı olmaktan daha önce, Suriye’deki iç savaş sırasında başlayan yoğun göçler sırasında yaşanan dramdan çok etkilenmiştim. X hesabımda sabitlediğim çamurlar içinde bir çocuk fotoğrafı var. O fotoğrafın amacı, mültecilere yardım talebi ile alakalıydı. O şekilde mülteciler için karınca kararınca yardımlar toplama talebinde bulundum. Bu ilk zamanlar kendi çapımdaydı. Çocuklar için bot, mont ve ayakkabı öncelikli olarak yardımlar talep ediyordum hem sosyal medyadan hem de çevremden. Hiç beklemediğim olumlu bir tepki ile karşılaştım. Binlerce insana yardımımız dokundu. Yardım etmek isteyenlere köprü olmaya çalıştım. Bu çabalarımız esnasında tek-tük fatura talepleri de gelmeye başladı. 2015 yılından sonra bu durum artık yoğunluklu olarak fatura ödeme taleplerine dönmeye başladı. Aynı zamanda 2-3 bine yakın engelli yurttaşımız için tekerlekli sandalye de toplayıp dağıtabildik o dönemde. Tekerlekli sandalyeleri Türkiye’nin her tarafına yolladık. İlk zamanlardaki giyim yardımları neredeyse tırlarla oluyordu. Ama uzun bir süredir yoğunluklu olarak fatura ödemelerine aracı oluyorum.
“TÜRKİYE’NİN HER YERİNDEN TALEP VAR”
*En çok hangi bölge ya da illerden fatura yardım talepleri geliyor?
Türkiye’nin her noktasından fatura ödeme talepleri geliyor. Faturasının ödenmesine katkı sunmadığımız neredeyse yer kalmadı. Ama ağırlıklı olarak İstanbul ve Diyarbakır oluyor. Zaman zaman Diyarbakır’daki talep daha fazla olabiliyor.
“70 BİN ADET FATURA ÖDEMESİ YAPILDI
• Bugüne kadar ne kadarlık bir ödeme yapıldı?
Bugüne kadar yaklaşık 70 bin adet fatura paylaşımına ve ödenmesine aracı olmuş durumdayım. Her faturayı minimum 300 lira olarak hesaplarsak hatırı sayılı bir rakam çıkıyor ortaya. Bu durum neredeyse 8 bine yakın aileye tekabül ediyor. Tabi eskiden faturaların miktarı düşüktü ama enflasyon yükseklikleri nedeniyle faturaların fiyatlarında da ciddi bir artış oldu.
*Faturalarda dönemsel artışlar oluyor mu?
Evet oluyor. Mesela yaz aylarında doğal gaz faturalarının hem miktarı hem de fiyatı düşüyor. Yaz aylarında elektrik faturalarında hissedilir derecede artış oluyor. Ama kış aylarında doğalgaz faturası oldukça yüksek geliyor. Ama son zamanlarda Türkiye’nin her yerinden gelen su faturaları diğer faturaları neredeyse geçti. Eskiden en ucuzu su faturalarıyken şimdi en pahalı olanı sudur.
*Gelen her faturayı paylaşıyor musunuz?
Elbette ki her faturayı paylaşmıyoruz. Ama yıllardır bu işin içinde olduğum için artık gelen faturanın yoksul birilerine ait olup olmadığını anlayabiliyorum. Bir tecrübe kazanımı oldu bu konuda. Mesela 5 ya da 7 bin liralık bir fatura ödeme talebine, ‘ödeme merkezi olmadıklarını, yoksul insanların faturalarını ödemeye çalışıyoruz’ gibi ifadede bulunuyoruz. Ama az bir hata payı ile artık hangi faturanın yoksul ve ödeyemeyecek durumda olan insanlara ait olduğunu kestirebiliyorum.
“OLUMLU GERİ DÖNÜŞLER ALIYORUM”
• Yardım ettiğiniz kişilerden dönüşler alıyor musunuz?
Elbette ki, hem de çok kıymetli ve önemli dönüşler oluyor. Beni televizyonlardan da tanıdıkları için öylesi durumda bire bir teşekkürler de oluyor. Hatta geçenlerde tekerlekli sandalye yardımına aracı olduğum biri ile tramvayda karşılaştık. Çok mutluluk ve memnuniyetini dile getirdi. Bana sosyal medya hesabımdan yazanlar oluyor. Teşekkürlerini tandır ekmeği yollayarak iletmek istiyorlar. Bana dua edenler ve daha nice güzel dönüşler. Bir fatura, sadece fatura değildir. Ekonomik durumu iyi olmayan bir aile, o ayki faturasını öderse, ekmeğinden kısacak, mutfağından kısacak ya da diğer en insani ihtiyaçlarından birinden mahrum kalacak. Ama bu faturası ödenirse, aile o ayki sıkıntıdan bir nebze de olsa kurtulmuş oluyor. Suyu, elektriği ve doğalgazı kesilmiş bir evde yaşamanın zorluğunu ancak yaşayan bilir. Bu durum, o evdeki çocuk için ayrı bir dert aileleri için ayrı bir dert. Bir faturanın çok boyutlu etkisi var toplum ve aileler içinde. Geçmişte çok sayıda fatura ödeyen kimi insanların faturalarının ödenmesine aracı oluyorum. Yani ekonomik darboğazdan dolayı iflas etmiş ve faturasını ödeyemeyecek duruma gelmiş ama vaktinde imkanı olmayan bir çok insana katkısı olmuşlar var. Tanıdığım biri vardı, her ay 3 bin 5 bin liralık fatura ödemesine katkı sunuyordu. Ama maalesef şimdi onun faturasının ödenmesine aracı olmaya çalışıyorum. Ödenmesine aracı olduğumuz kimi rakamlar bazıları için hiçbir şeyken, kimileri için de hayati derecede önemli rakamlar olabiliyor.