Fuat BULUT/Özel Haber
Türkiye’de sayıları 13 bin olan ve 250 bin kişiye istihdam sağlayan akaryakıt dağıtım sektörü, son 6 ayda yüzde 100’ü bulan zam karşısında kar marşının 1 TL’de sabitlenmesine isyan ediyor. Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO), 300 civarı akaryakıt istasyonunun bulunduğu kentteki sektörün sorunlarını, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne taşıyarak, çözüm için Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nezdinde girişimlerde bulunulmasını istedi.
Gazetemize konuşan DTSO Meclis Üyesi ve 7. Ulaştırma, Lojistik, Petrol ve Gaz Ürünleri Satıcıları Meslek Grubu Komitesi Sözcüsü Kahraman Papatya, son 6 aylık zaman diliminde akaryakıt fiyatlarının 3 katına çıktığına dikkat çekerek, “Artan maliyetler ve sabit kalan kar ile akaryakıt istasyonları zarar ediyor. Kar baremi sabitken yüzde 100 artan giderlerle akaryakıt istasyonlarının ayakta kalması beklenemez. Burada, kâr marjını yüzde olarak belirleyecek bir düzenleme getirilmesi gerekmektedir. Aksi halde büyük çoğunluğu kapanma riskiyle karşı karşıya kalır. Bu istasyonların kapanması demek 250 bin çalışanın işsiz kalması demektir. Bu durum da yaklaşık 1 milyon insanımızı olumsuz etkileyecektir” dedi.
Akaryakıt fiyatlarında yaşanan artışlar nedeniyle satışların yüzde 30 civarında azaldığını belirten Papatya, şöyle devam etti: “Hem satışların hem de kârlılığın çok düştüğü ve buna karşın işletme giderlerinin yüzde 100’ün üzerinde arttığı ortamda akaryakıt istasyonlarının çoğunun faaliyetlerine devam edememesinden ve kapanmasından endişe ettiğimi söyleyebilirim. Yüksek satış kapasitesi olan istasyonların bile artık bu maliyetler karşısında zorlandığını, kırsaldaki istasyonların ise kapanmaya yüz tuttuğu bir gerçek olarak karşımıza çıkıyor.
Uzun süreden beri akaryakıt istasyonlarının kâr marjı sabit 1 TL idi. Mazot 6 lirayken de şu an 17,5 TL iken de yine 1 TL. Ama giderler sürekli artıyor. Personel giderleri, enerji giderleri, akaryakıt nakliye giderleri, bankalara ödenen giderler, devlete ödenen vergiler ve işletme giderleri harmanlandığında toplamda yüzde 100 ün üzerinde arttı. Burada, kâr marjını yüzde olarak belirleyecek bir düzenleme getirilmesi gerekmektedir.”
DTSO’DAN TOBB’A BAŞVURU
Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası 7. Ulaştırma, Lojistik, Petrol ve Gaz Ürünleri Satıcıları Meslek Grubu Komitesi Üyeleri Kahraman Papatya ve Bilal Barut, kentte sektörün yaşadığı sorunları masaya yatırdı. İşletmelerle görüşen Papatya ve Barut tarafından hazırlanan tespitler, DTSO yönetimiyle paylaşıldı. DTSO’nun TOBB’a yaptığı başvuru metninde de sorunun çözümü için EPDK ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nezdinde girişimlerde bulunulması talep edildi.
TOBB’a yapılan başvuru metni şöyle:
“TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ’NE
Aktif olarak 13.000'e yakın bayi ile ülkemizdeki tüm sektörlere ve vatandaşlarımıza hizmet veren akaryakıt dağıtım sektörü son dönemde yaşanan olumsuz gelişmelere bağlı olarak düşen karlılığı nedeniyle sıkıntılı bir sürece girmiştir. Sektörün çeşitli temsilcileri tarafından konu kamuoyunda pek çok kez gündeme getirilmekle birlikte maalesef henüz bir çözüme kavuşturulamamıştır.
Hem kamuya hem özel sektöre hem de vatandaşlarımıza 365 gün 24 saat hizmet veren akaryakıt istasyonları artık karlılığını kaybetmiş ve 4000’e yakın akaryakıt istasyonu yakın bir zamanda kapanacak duruma gelmiştir. Artan akaryakıt fiyatları ve yükselen işletme maliyetlerine rağmen sabit kalan kâr marjı akaryakıt istasyonlarını çalışamaz duruma getirmiştir.
Sektörümüzdeki işletmelerin yaşayabilmesi için kar marjlarının ivedilikle yükseltilmesi gerektiği açıktır. Sektörde belli bir standardın sağlanmasına yönelik getirilen kurallar, çevre ve sağlık önlemleri, akaryakıt istasyonlarının bakım giderleri işletmeye maliyet olarak yansımaktadır.
Öte yandan kredi kartı komisyonları da akaryakıt işletmeleri üzerinde ek mali yük yaratmaktadır. Gün geçtikçe nakit alımın azaldığı, kredi kartı ile tüketimin arttığı bir süreçte kredi kartlarından alınan komisyon oranları zaten eriyen bayi karının daha çok düşmesine neden olmaktadır.
Gerek dolaylı vergiler yoluyla kamu yatırımlarına sağladığı kaynaklar, gerekse sağladığı istihdamla çok önemli lokomotif bir sektör olan akaryakıt sektöründe kâr marjının akaryakıt fiyatıyla yüzdesel olarak ilişkilendirilerek %15’e çıkarılması sektörün ivedi beklentisidir. Bununla birlikte işletmelerin giderlerinin karşılanması hususu gözetilerek haksız ve yıkıcı rekabeti önleyecek taban fiyat uygulaması getirilmesi hususunda düzenlemelerin yapılması sektörde sağlıklı bir rekabet ortamı tesis edecektir.
Tüm bu değerlendirmeler ışığında binlerce kişiye aş ve iş sağlayan akaryakıt sektörünün yukarıda bahsedilen sorunlarının çözümü adına Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nezdinde girişimlerde bulunarak çözüm sağlanması hususunda desteğinizi bekler, saygılar sunarız.Bilgilerinize arz ederiz.”
