Türk şiirinin en sevilen isimlerinden biri olan Cahit Sıtkı Tarancı, özellikle "Otuz Beş Yaş" şiiriyle hafızalara kazınmış, ölüm, yaşama sevinci, yalnızlık ve memleket sevgisi gibi temaları kendine özgü sade ve samimi bir dille işleyen unutulmaz bir şairdir. Sanatı ve trajik hayat hikâyesiyle Cumhuriyet Dönemi edebiyatında derin izler bırakmıştır.
Cahit Sıtkı Tarancı: Kısa Bilgiler
Tam Adı: Hüseyin Cahit Tarancı
Doğum Tarihi: 4 Ekim 1910
Doğum Yeri: Diyarbakır
Vefat Tarihi: 13 Ekim 1956 (46 yaşında)
Vefat Yeri: Viyana, Avusturya
En Ünlü Eseri: Otuz Beş Yaş (Şiir Kitabı)
Edebi Akım: Öz Şiir (Saf Şiir) Anlayışı
Meslekleri: Şair, Yazar, Çevirmen
Cahit Sıtkı Tarancı'nın Hayatı
Cahit Sıtkı Tarancı, 4 Ekim 1910'da Diyarbakır'ın köklü ve varlıklı ailelerinden Pirinçcizadeler'e mensup Bekir Sıtkı Bey ve Arife Hanım'ın oğlu olarak dünyaya geldi.
İlk eğitimini memleketinde tamamladıktan sonra, ortaöğrenim için İstanbul'a gönderilerek Kadıköy Fransız Saint Joseph Lisesi'ne ve ardından 1931'de Galatasaray Lisesi'ne geçti.
Bu okullarda Fransızcasını anadil seviyesine getirerek Baudelaire gibi sembolist şairleri özümsedi. Lise yıllarında edebiyata olan tutkusu filizlendi ve ilk şiirleri okulun "Akademi" dergisi ile Servet-i Fünun'da yayımlandı. Edebiyat yolculuğundaki en önemli yoldaşı olacak Ziya Osman Saba ile de bu dönemde tanıştı.
Eğitim hayatına Mülkiye Mektebi'nde devam etse de buradan atıldı. Sümerbank'ta memur olarak çalışmaya başladı ve bu süreçte ilk şiir kitabı "Ömrümde Sükût" (1933) yayımlandı.
Peyami Safa'nın Cumhuriyet gazetesinde kendisi hakkında yazdığı övgü dolu yazılarla edebiyat çevrelerinde tanınırlığı arttı. Cumhuriyet gazetesi sahiplerinin desteğiyle yükseköğrenimini tamamlamak üzere 1938'de Paris'e gitti. Ancak II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle eğitimini yarıda bırakıp maceralı bir yolculukla Türkiye'ye döndü.
Askerlik görevini 1941-1943 yılları arasında yaptı ve unutulmaz şiiri "Haydi Abbas" bu dönemin bir ürünüdür. Askerlik sonrası Ankara'ya yerleşerek Anadolu Ajansı, Toprak Mahsulleri Ofisi ve Çalışma Bakanlığı gibi kurumlarda çevirmen olarak çalıştı. 4 Temmuz 1951'de Cavidan Tınaz ile evlendi ve bu dönemdeki şiirlerini "Düşten Güzel" adlı kitabında topladı.
Cahit Sıtkı Tarancı Kaç Yaşında ve Neden Öldü?
Cahit Sıtkı Tarancı, 1953 yılında geçirdiği ağır bir kriz sonucu felç oldu ve hayatının son üç yılını yatağa bağlı, yarı bilinçli bir halde geçirdi. Tedavisi için devlet tarafından 1956'da Viyana'ya götürüldü.
Ancak burada zatülcenp (pleurisy) hastalığına yakalanarak 13 Ekim 1956'da, henüz 46 yaşındayken hayata gözlerini yumdu. Cenazesi Ankara'ya getirilerek Cebeci Asri Mezarlığı'na defnedildi.
"Otuz Beş Yaş Şiiri" ve Gelen Şöhret
Cahit Sıtkı Tarancı'nın adını tüm Türkiye'ye duyuran eseri "Otuz Beş Yaş" şiiridir. Şair, bu şiiriyle 1946 yılında Cumhuriyet Halk Partisi'nin düzenlediği şiir yarışmasında birincilik ödülünü kazandı.
"Yaş otuz beş! yolun yarısı eder." dizesiyle başlayan şiir, insanın hayat yolculuğundaki orta yaş bunalımını, ölüm korkusunu ve yaşama tutkusunu yalın ama vurucu bir dille anlatır. Bu başarı, Tarancı'yı Cumhuriyet Dönemi'nin en önemli şairleri arasına sokmuştur.
Edebi Kişiliği ve Sanat Anlayışı
Cahit Sıtkı, "sanat için sanat" ilkesine bağlı kalmış bir şairdir. Ona göre şiir, "kelimelerle güzel şekiller kurma sanatı"dır. Bu nedenle hece ölçüsünü ve kafiyeyi şiirinin temel direkleri olarak görmüş, ancak serbest şiire de kapısını kapatmamıştır.
Üslubu son derece açık, sade ve içtendir. Derin ve karmaşık imgelerden kaçınarak, herkesin anlayabileceği bir dil kullanmıştır. Şiirlerinin ana temaları; yaşama sevinci, aşk, yalnızlık, çocukluk özlemi, memleket sevgisi ve her şeyden çok "ölüm korkusu" olmuştur.
Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi
Şairin Diyarbakır'da doğup büyüdüğü tarihi konak, ailesi tarafından Kültür Bakanlığı'na bağışlanmıştır. Ev, 1973 yılında "Cahit Sıtkı Tarancı Müze Evi" olarak restore edilerek ziyarete açılmıştır.
Müzede şairin kişisel eşyaları, el yazması eserleri, mektupları ve fotoğrafları sergilenmektedir. Bu müze, onun edebi mirasını yaşatan önemli bir kültür durağıdır. Müze hakkında daha fazla bilgiye Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın resmi sitesinden ulaşabilirsiniz.
Cahit Sıtkı Tarancı Eserleri (Kitapları)
Türk edebiyatının diğer önemli şairleri gibi Cahit Sıtkı da ardında değerli eserler bırakmıştır.
Şiir Kitapları:
Ömrümde Sükût (1933)
Otuz Beş Yaş (1946)
Düşten Güzel (1953)
Sonrası (1957, ölümünden sonra yayımlandı)
Mektup Kitapları:
Ziya'ya Mektuplar (1957, Ziya Osman Saba'ya yazdığı mektuplar)
Evime ve Nihal'e Mektuplar (1989, ailesine ve kız kardeşine yazdığı mektuplar)
Öykü Kitapları:
Gün Eksilmesin Penceremden (Ölümünden sonra öyküleri derlenmiştir)
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Cahit Sıtkı Tarancı'nın en ünlü şiiri hangisidir?
Hiç şüphesiz, Cahit Sıtkı Tarancı'nın en bilinen ve sevilen şiiri, 1946'da CHP Şiir Ödülü'nü kazanan "Otuz Beş Yaş"tır.
Cahit Sıtkı Tarancı nerelidir?
Cahit Sıtkı Tarancı, 4 Ekim 1910'da Diyarbakır'da doğmuştur ve aslen Diyarbakırlıdır.
Cahit Sıtkı Tarancı hangi edebi akımdan etkilenmiştir?
Tarancı, özellikle Fransız sembolist şairlerden (Baudelaire gibi) etkilenmiş ve Türkiye'de "Öz Şiir" (Saf Şiir) anlayışının en önemli temsilcilerinden biri olarak kabul edilmiştir.
