ÖZEL HABER/Ceren AKYIL-Mehmet Rumet SOYLU
Geçtiğimiz günlerde TBMM ve Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu Başkanı Numan Kurtulmuş, PKK’nin Türkiye'den silahlı güçlerini medya savunma alanlarına çekmesinin ardından son gelişmelere dikkat çekerek, “Türkiye modeli”nin sunulacağını belirtmişti. Ardından Komisyon üyeleri İngiltere merkezli Demokratik Gelişim Enstitüsü’nün (DPI) daveti üzerinde İRA deneyimini ve İrlanda modelini yerinde incelemek Dublin’e gitti. Dublin’e giden heyet arasında bulunan DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Süreç Komisyonu Üyesi Mehmet Emin Ekmen, gazetemiz Güneydoğu Ekspres’e edindiği tecrübeleri aktardı.
“TOPLANTIDA HERKESİN KAZANABİLECEĞİ DENGELERİN KURULABİLECEĞİ DİLE GETİRİLDİ”
Ekmen, toplantıda barış süreçlerinin zorluklarına ve sabretmenin önemine dikkat çekildiğini, bu tür dönemlerde provokasyonların yaşanabileceği ve süreci sabote etmeye yönelik girişimlerin her zaman mümkün olduğunu vurgulandığını ifade ederek, “Nitekim İrlanda’da barış anlaşmasının imzalanmasından yalnızca bir hafta sonra yaşanan bir saldırıda 20 kişinin hayatını kaybettiği hatırlatıldı. Bu çerçevede, böylesi hassas süreçlerde nasıl hareket edilmesi gerektiğine ilişkin bazı temel ilkeler öne çıktı. Öncelikle, geçmişe saplanıp kalmak yerine geleceğe bakan, yapıcı ve olumlu bir dil kurmak gerektiği vurgulandı. Karşı tarafın endişelerini anlamaya çalışmak, tepki çekebilecek söylemlerden uzak durmak ve tarafların hassas noktalarını kaşımamak sürecin sağlıklı ilerlemesi açısından kritik önemdedir. Hiçbir ülke, devlet ya da dış yapı bir toplumun sorununu onun yerine çözemez, kalıcı barış ancak tarafların kendi iradeleriyle mümkündür. Bu nedenle yalnızca kendi çıkarlarını değil, karşı tarafın kırmızı çizgilerini ve ihtiyaçlarını da gözetmek gerekir. Menfaatlerin her zaman çatışmadığı, kimi zaman tıpkı bir portakalın kabuğunun birine, suyunun diğerine fayda sağlaması gibi herkesin kazanabileceği dengelerin kurulabileceği dile getirildi. Çözümü ‘kazan-kaybet’ anlayışıyla değil, ‘kazan-kazan’ yaklaşımıyla kurgulamak esastır. Ayrıca sorunlara yüzeysel değil, derinlikli bakmanın; hızlı davranıp süreci sabote etmek isteyenlere fırsat tanımamanın önemi vurgulandı. ‘Her şeyde anlaşılmadan hiçbir konuda anlaşma sağlanmamıştır’ ilkesiyle hareket etmek, olası yanlış anlamaları ve istenmeyen sonuçları önleyecektir. Barış süreçleri hızlı sonuç vermez ancak “hep bir adım ileri” anlayışıyla ilerlemek, kalıcı ve sürdürülebilir kazanımların anahtarıdır” dedi.
“UZMANLAR SADECE İRLANDA DEĞİL BİRÇOK ÖRNEKTEN TECRÜBE AKTARIMLARINDA BULUNDU”
İrlanda’nın uzun yıllar süren çatışma döneminin ardından barış sürecini başarıyla tamamlamış, silahsızlanma ve toplumsal uzlaşma konularında önemli mesafeler kat etmiş bir ülke olduğunu belirten Ekmen, şöyle devam etti:
“Uzmanlar sadece İrlanda değil, Moro, Guetemala, Liberya, Mozambik ve daha birçok örnekten tecrübe aktarımında bulundular. Çatışmalar gibi çözüm süreçleri de kök sebepleri ve çatışmanın karakteristiğine göre farklılık gösterir. Ancak her bir çatışma ve her bir çözüm girişiminin mutlaka kendini ders/örnek alınacak yönleri vardır. Dinleme ve müzakerelerin bizim için ders ve ilham verici çok sayıda tecrübe ve detay içerdiğini söylemek gerekir. Türkiye, kendi tecrübeleri kadar farklı örneklerden de faydalanarak kendi çözümünü, kendi barışını inşa edebilecek kapasite ve özgüvene sahiptir.”
“MÜZAKERELER ESNASINDA ÇIKARDIĞIMIZ TECRÜBELERİ KOMİSYON’A AKTARACAĞIZ”
Görüşme ve dinlemelerden sonra Meclis’te kurulan Komisyona yönelik ortak açıklama yapılıp yapılmayacağı sorusu üzerine Ekmen, “Meclis Komisyonu adına yapılmış resmi bir seyahat olmadığı için özel bir bilgilendirme olacağını düşünmüyorum. Ancak müzakereler esnasında buradan çıkardığımız dersleri ve tecrübeleri şüphesiz hem komisyonu hem de kamuoyuna aktaracağız” diye konuştu.
