ÖZEL HABER / Jan BELEK
Diyarbakır’da özellikle Lice, Kulp ve Hani bölgesinde son zamanlarda artan maden arama faaliyetlerine karşı tepkiler devam ediyor. Doğaseverler, ekolojistler ve doğa koruma dernekleri, oturma eylemleri ve basın açıklamaları ile durdurulamayan doğa talanına karşı kalıcı bir çözüm bulmak için alternatif yollar arıyor.
EKOLOJİK ORMAN ALANI PROJESİ BAŞLATILDI
Diyarbakır’da faaliyet yürüten ve Sarım Havzası’nı korumak için kurulan Sarım Havzası ve Çevresi Kültürel Mirası Korunması Derneği, geliştirdiği bir proje ile kalıcı bir çözüm yolu buldu. Dernek, köy sınırları içerisinde ekolojik çeşitliliğin korunması, doğal yaşamın sürdürülebilirliğinin sağlanması, köy halkının ekonomik gelir elde etmesi ve alanın gelecek nesillere sağlıklı şekilde aktarılması amacıyla, “Ekolojik Orman Alanı” kurulması için proje çalışmalarına başladı.
BİNGÖL SINIRINDAKİ KÖYDE KURULACAK
Proje hakkında konuşan Dernek Başkanı Emin Turhallı, “Yıllardan beri uğraştığımız bir proje. Sarım Havzası Derneği olarak hazırladık bu projeyi. ‘Ekolojik Köy Ormanı adıyla hazırladığımız projeyi, Bingöl Genç Sağgöze (Riz) köyünde uygulamayı düşünüyoruz. Projenin 1. Amacı alanın imara, HES’lere, maden ve fabrikalara karşı, doğayı korumak için gelir getirici olması. Bu proje günümüze en uygun düşen bir projedir. Proje hem ekolojik hem de ekonomiktir. Ormanda meyve ağırlıklı ağaçlar kullanılacak ve ağaçlar büyüyüp meyve vermeye başladığında, ciddi bir ekonomik gelir getirecek. Proje 5 km. uzunluğunda 4 km genişliğinde bir alanı kapsayacak. Sığ orman halinde ağaç ekimi yapılırsa alana 120 bin, aralıklı bir ekim yapılırsa eğer 30 bin kadar bir ağaç ekile bilinecek” dedi.
“ALANIN BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİ VE DOĞAL HABİTATI KORUNACAK”
Yapmayı planladıkları proje ile alanın biyolojik çeşitliliği ve doğal habitatının korunacağına dikkat çeken Turhallı, alanda, HES, maden, taş ocağı, enerji üretimi, sondaj, RES, imar ve benzeri doğayı tahrip edici hiçbir faaliyet yapılmayacağını, ormanda her türlü kesimin, üretim ve müdahale kararının; orman işletmesi, köy ihtiyar heyeti ve köyde faaliyet yürüten çevre derneği ile birlikte alınacağını söyledi.
“MEYVE ORMANINDAN ELDE EDİLECEK GELİR KÖYE AİT OLACAK”
Ormanda yetişen meyve ağaçlarından elde edilen gelir hakkında da bilgi veren Turhallı, şunları söyledi: “Orman ürünleri ve odun dışı orman ürünleri (kekik, adaçayı, mantar, ıhlamur, bal vb.) köy tüzel kişiliği, köy derneği ve köy halkının kullanımına bırakılacak ve bu ürünlerden elde edilecek gelir yalnızca köy tüzel kişiliği veya köy derneğine ait olacak, hiçbir üçüncü kişi ya da kurum bundan yararlanamayacak. Alanda arıcılık, tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği yapılabilecek; elde edilen gelir yine köye ait olacaktır. Eko turizm, doğa yürüyüşü, geleneksel köy festivalleri gibi etkinlikler, doğaya zarar verilmemesi şartıyla yapılabilecektir. Kimyasal ilaç, yapay gübre ve zehirli madde kullanımı kesinlikle yasaktır.”
“PROJEDE YER ALAN EKOLOJİK ÖNCELİKLER VE TEDBİRLER”
Projede yer alan ekolojik öncelikler ve tedbirler ile ilgili ise Turhallı, şunları kaydetti: “Yerli ve endemik türler korunacak. Arıcılık için doğal flora desteklenecek. Yaban hayatı geçiş koridorları bırakılacaktır. Alan kimyasal ilaç ve gübrelerden arındırılacaktır. Toprak, su ve doğal dengenin korunması amacıyla; sel, heyelan, çığ ve yangına karşı ilave tedbirler alınacaktır. Orman, bakım ve onarım dışında hiçbir zaman kesime açılmayacaktır. Kuraklık, yangın tehlikesini bertaraf etmek ve ormanın can suyu ihtiyacını karşılamak amacıyla, en az 75.000 litrelik kapalı su deposu kurulmasını önemli ve zaruri olarak görüyoruz.”
