Dünyada eşi yok, sadece Diyarbakır’da yer alıyor!

Diyarbakır’ın Sur ilçesinde, İçkale bölgesinde yükselen bir yapı var ki ne mimarisi ne de taşıdığı tarihî anlam dünyanın başka hiçbir yerinde yok. Bir zamanlar Mustafa Kemal Atatürk’ün karargâh olarak kullandığı bu bina, günümüzde ise Atatürk Müzesi olarak ziyaretçilerini ağırlıyor. Ancak onu benzersiz kılan asıl özellik, ikinci katının obsidiyen taşıyla inşa edilmiş olması. Volkanik kökenli, siyah ve parlak cam görünümlü bu taş, mimaride neredeyse hiç kullanılmayan bir malzeme. İşte ayrıntılar...

ALT KATI BAZALT, ÜST KATI OBSİDİYEN: DÜNYADA TEK

1902 yılında Osmanlı döneminde yapılan bu bina, başlangıçta sadece bazalt taşından tek katlı olarak inşa edildi. Zaten Güneydoğu Anadolu'da bazalt taş mimaride sıkça kullanılıyor. Ancak bu yapıyı farklı kılan, 1940’lı yıllarda eklenen ikinci katın obsidiyen taşıyla yapılmış olması. Siyah, parlak ve adeta cam gibi bir dokuya sahip obsidiyen, taşıyıcı özelliği olmadığı için mimari yapılarda tercih edilmez. Fakat bu yapı, obsidiyeni harçla birlikte kullanarak estetik amaçlı değerlendirmiş.

Böylece yapı sadece tarihiyle değil, malzeme seçimiyle de bir ilki temsil ediyor. Şu an dünyada obsidiyen taşla yapılmış başka bir yapı kayıtlarda yer almıyor. Bu da Diyarbakır'daki Atatürk Müzesi’ni mimari açıdan eşsiz kılıyor.

ATATÜRK’ÜN DİYARBAKIR’DAKİ KARARGÂHIYDI

1916’da Silvan’da görev yapan Mustafa Kemal Atatürk, 1917 yılında 2. Ordu Müfettişi olarak Diyarbakır’a atandı. Görev süresi boyunca bu binayı karargâh olarak kullandı. Ruslara karşı sürdürülen savaşın planları burada yapıldı, emirler bu binadan verildi. 1937 yılında Diyarbakır’a tekrar geldiğinde de aynı yapıda kaldı. O dönem için askerî ve stratejik kararların merkezi olan bu yapı, Atatürk'ün izlerini hâlâ üzerinde taşıyor.

TAŞLAR BİNGÖL’DEN GETİRİLDİ

Binada kullanılan obsidiyen taşlarının Bingöl’ün Solhan ilçesindeki yataklardan getirildiği tahmin ediliyor. Özellikle sabah ve akşam güneşinde bu taşların ışıltısı binanın tamamına cam gibi parlayan siyah bir yüzey kazandırıyor.

BUGÜN MÜZE OLARAK ZİYARET EDİLİYOR

1973 yılında müzeye dönüştürülen yapı, bugün Atatürk’ün Diyarbakır’daki yaşamını ve mücadelesini anlatan zengin bir koleksiyona ev sahipliği yapıyor. Müze içinde:

Diyarbakır’da silahlı çatışma: Arada kalan masum kişi öldü

İçeriği Görüntüle

• Balmumu heykeller,

• Savaş dönemine ait orijinal malzemeler,

• Belgeler, fotoğraflar, videolar,

• Atatürk’ün kişisel eşyaları yer alıyor.

Mekân, hem yerli hem yabancı turistler tarafından ziyaretçi akınına uğruyor.