Ahmet Sünbül/Özel Haber
Güneydoğu Ekspres- Diyarbakır'da 400'den fazla kişinin ölümüne neden olan depremin ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'nce binalarda yapılan incelemelerde binlerce bina ağır ve orta hasarlı olarak tespit edildi. Yüzlerce bina mühürlendi. Ağır ve orta hasarlı binaları terk eden on binlerce kişi çevre köy ve ilçeler ile başka semtlere göç etti.
Yoğun göçün yaşandığı Mevlana Halit, 5 Nisan ve Şeyh Şamil mahalle muhtarları, birçok evin hasarlı olduğu için bina sakinlerinin mahalleden göç ettiğini ve mahalle nüfuslarının yarı yarıya azaldığını söylediler. Diyarbakır'da yaşanan deprem sonrasında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'nce binalarda yapılan en son tespitte, 79 binanın acilen yıkılması gerektiği, 4 bin 612 binanın ağır hasarlı olduğu, 3 bin 428 binanın orta hasarlı olduğu, 45 bin 246 binanın ise az hasarlı olduğu tespit edildi. Ağır ve orta hasarlı binalarda kalan yurttaşlar, olası yeni bir deprem korkusu ve binalarının hasarlı olması nedeniyle çareyi göç etmekte buldu.
Mevlana Halit'te 20 bin insan göç etti
Depremden etkilenen, eşi Sevilay Şahin ve 5 çocuğu ile muhtarlık bürosuna sığınan Mevlana Halit Mahallesi Muhtarı İlhan Şahin, yaşanan depremde en çok kendi mahallesinin etkilendiğini söyledi. Mahalle nüfusunun yaklaşık 70 bin olduğunu kaydeden Şahin, "Yaşanan deprem ardından, mahallemizde 20 binden fazla kişi göç etti. İnsanlar halen de göç etmek istiyorlar ancak kiralık ev bulamıyorlar. Benim evim de ağır hasarlı. Eşim ve çocuklarımla muhtarlık bürosuna sığındık. Yer bulamıyorum ki taşınayım. Yer bulana kadar burada kalacağım. Kaymakamlık ve Belediyeye de bildirdim. Bir sonuç alamadım" dedi.
“Yoksul insanlara sahip çıkılsın”
Kendi mahallelerinde kaçak yapıların olduğunu ve depremde bunların hasar gördüğünü kaydeden Şahin, şunları söyledi: "Hepsi yoksul insanlar. Tapuları olmadığı için yardım alamayacaklar. Bazıları orta ve ağır hasarlıdır. Her gün üç kez mahalleyi dolaşıyorum. Bu yoksul insanlara sahip çıkılmalı. Çok mağdurlar. Yetkililere sesleniyorum. Bunlara yardımcı olsunlar. Yer bulamıyorlar. Ekmek alamayacak durumda olanlar var. Dicle Nehri kıyısına çadır kent kuruldu ancak buradaki insanlar hem riskli hem de uzak olduğu için gitmediler. Zaten son yaşanan yağışlarla birlikte bu çadır kenti de taşımak zorunda kaldılar. Uygun ve yakın bir yere çadır kent kurulursa evlerine giremeyen vatandaşlarımız oraya gider."
Şeyh Şamil’de 7 binden fazla kişi göç etti
Şeyh Şamil Mahallesi Muhtarı Mehmet Kızıltepe, mahallesinde yüzden fazla ağır ve orta hasarlı binanın tespit edildiğini, evlerine giremeyen ya da deprem korkusu ile 7 binden fazla kişinin mahalleden göç ettiğini söyledi. Depremde mahallelerinde bir apartmanın yıkıldığını kaydeden Kızıltepe, deprem sonrası 3 ailenin muhtarlık binasına sığındığın sözlerine ekledi.
“Halk, sığınacak ev arıyor”
Depremden etkilenen mahallelerden biri de 5 Nisan Mahallesi. Mahalle Muhtarı Mehmet Karahan, mahallelerinin depremden önce de insanların göç ettiği bir mahalle olduğunu, depremle birlikte ise göçün daha da arttığını söyledi. Mahalleyi terk edenlerin ilk etapta akrabalarının bulunduğu köylere gittiklerini belirten Karahan, "Evinde az hasar tespit edilen de korkudan evine giremiyor. Ağır hasarlı ve orta hasarlı tespit edilen birçok bina var. İnsanlar mecburen sığınacak başka yer arıyorlar" diye konuştu.
Mahallelerinde uyuşturucu ve hırsızlık vakaları nedeniyle daha önce de insanların huzurlu olmadığı için, çocuklarının geleceği için daha huzurlu semtlere taşındığını belirten Muhtar Karahan, "Göç olunca nüfus azaldı. Hangi sokaktan geçseniz, satılık ya da kiralık ev ilanları görürdünüz. Daha sonra Sur mağdurları ve Suriyeliler mahallemize yerleşti. Parası olan burada kalmıyor. Ben gecekonduda kalıyorum kiracıyım. Yakın akrabalarım buradan çıkmamı istiyor" ifadelerini kullandı.
'Deprem yoksul mahalleleri etkiledi'
Depremden sonra 5 Nisan Mahallesi’nden yoğun göç olduğunu ve tahminen 20 bin kişinin göç ettiğini vurgulayan Karahan, "Kimi akrabasına, kimi köyüne, imkânı olmayan da çadıra yerleşti. Muhtar olarak kimsenin dışarıda kalmaması için çaba sarf ediyorum. Deprem, bizim gibi yoksul mahalleri daha çok etkiledi. Yardımlaşma ile ayakta kalmaya çalışıyoruz" dedi. ,
‘Köyde yer kalmadı’
Depremin hemen ardından az ve orta hasarlı evlerinde kalamayan yurttaşların mahallelerinden taşınmaları ise devam ediyor. Evi orta hasarlı tespit edilen 3 çocuk sahibi Emine Tektaş da bunlardan biri. Gidecek yerleri olmadığı için kamyonete yükledikleri eşyalarını bir yakınının deposuna emanet olarak bırakacaklarını belirten Tektaş, "Lice'de akrabalarımızın yanına gitmek istedik. Ama depremden kaçanlar köylere sığındı, bize yer kalmadı. Yurtta kaldık evi olmayan depremzedeler gibi. Kiralar da şimdi arttı ne yapacağımızı bilemiyorum. Sadece Allah yardımcımız olsun" diyerek yaşadıkları mağduriyeti dile getirdi.
