Kürek Sporu, geçtiğiniz rakibi görebildiğiniz ve varmak istediğiniz noktayı görmeden gittiğiniz tek spordur. Adından da anlaşılacağı gibi kürekler ve tekneler ile durgun su üzerinde yapılan ve güçte dayanıklılığı temel alan bu sporun tekli, ikili, dörtlü veya sekizli olmak üzere farklı kategorileri vardır.
Kürek sporu dünyanın en eski sporlarından biridir. İlk kürek yarışlarının, Mısır’da Nil Nehri üzerinde yapıldığı öne sürülmektedir. İngiltere’de, 16. yüzyılda Times Irmağı’nda farklı kayıklardaki yolcuların bahse tutuşmaları, önce kendiliğinden, daha sonra örgütlü biçimde kürek yarışmalarına yol açtı. 1715 ten itibaren her yıl kayıkçılar arasında düzenlenen Dogget’s Coat and Badge adlı yarış günümüzde yapılan yarışların öncüsü sayılır.
19. yüzyıl başlarında İngiltere’de ve daha sonra A.B.D.’de bir kulüp ve okul etkinliği olarak düzenlenen amatör kürek yarışları ortaya çıktı. Kürek sporunun en köklü ve en renkli rekabeti sayılan Oxford – Cambrige kürek yarışları 1829 yılında başladı. A.B.D.’de de Harvard ve Yale Üniversiteleri 1852 de benzer bir rekabetin temelini attılar.
Kürek sporu 1830-1860 yılları arasında Büyük Okyanusun ortasındaki ve güneyindeki adalar ile Kanada’da gelişti. Aynı dönemde bütün Avrupa ve A.B.D.’de yaygınlaştı.
İlk amatör kürek yarışları 1872 de düzenlendi. 19. yüzyıl boyunca çifte kategoride profesyonel kürek yarışları popüler bir spordu. Zamanla kendiliğinden her türlü tekneyi kapsayan yarışlar ortaya çıktı. Amatör ve profesyonel nitelikteki bölgesel ve ulusal kürek kuruluşları bu dönemde oluştu.
1892 yılında Belçika, İtalya, Fransa ve İsviçre dünyanın ilk uluslar arası spor federasyonlarından biri olan Uluslar arası Kürek Dernekleri Federasyonunu (FİSA) kurdular. 1900 Paris olimpiyatlarından bu yana olimpiyat programında yer alan kürek yarışlarına 1976 olimpiyatlarından itibaren bayan sporcular da katılmaya başlamışlardır.
Türkiye’de Kürek
Türklerin denizle tanışmaları, Selçuklular’ın Anadolu’yu ele geçirmelerinden sonradır. 1080’li yıllarda Çaka Bey İzmir’i hakimiyeti altına aldıktan sonra 40 tekneden oluşan büyük bir donanma yaptırarak ilk Türk Denizcisi olmuş ve bu donanmayla Ege Denizinde hakimiyet kurmuştur. Osmanlılar ise Karesioğulları, Saruhanoğulları, Aydınoğulları, Menteşeoğulları gibi denizci Türk beyliklerinin topraklarını ele geçirmesiyle onların deniz kuvvetleri ve askerlerine sahip olmak suretiyle denizle tanışmışlardır.
Donanmanın giderek güç kazanması kürek sporuna da önem kazandırdı. XVI. yy da İstanbul boğazında kürek yarışları yapılır, paşalar da bu iddialı yarışları teşvik ederlerdi.Türkiyede ilk resmi kürek yarışı 7 Eylül 1913’te Donanma-i Osman-i Muaveneti Milliye Cemiyeti’nce İstanbul’da düzenlendi. Cumhuriyet’ ten önce Fenerbahçe, Galatasaray, Anadolu, Altınordu ve Haliç İdman kulüpleri kürek dalında etkinlik gösteren başlıca kulüplerdi.
Ulu Önderimiz Atatürk’ün de çok sevdiği sporlardan biri olan kürek sporu, 1923’te Deniz Sporları Federasyonu’na bağlandıktan sonra daha da gelişti. Cumhuriyet döneminde İstanbul Kürek Şampiyonluğu adı altında düzenli yarışmalar yapılmaya başlandı. 1953 yılında Türkiye Kürek Federasyonu FİSA’ya kabul edildi.
Başta; İstanbul, Kocaeli, Ankara ve Sakarya bölgelerinde düzenlenen kürek yarışları, günümüzde Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Şanlıurfa, Akdeniz Bölgesinde de Fethiye ve Adana olmak üzere Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde kürek birincilikleri düzenlenmektedir. Bölgesel yarışmaların yanısıra bölgeler arası ve uluslararası yarışmalar da düzenlenmektedir. (AJANSLAR)
