ÖZEL HABER/Güneş OCAĞA-Mehmet Rumet SOYLU
Gazetemiz Güneydoğu Ekspres'e konuşan Diyarbakır İnşaat Yapı Malzemeleri Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Asım Asana, yükselen malzeme fiyatları ve büyük firmalar üzerinden işlerin yürütülmesi nedeniyle, küçük ve orta ölçekli işletmelerin büyük zorluklarla boğuştuğunu söyledi.
“KÜÇÜK İŞLETMELER GÖRÜNMEZ HALE GELDİ”
Küçük işletmelerin adeta görünmez hale geldiğini vurgulayan Asana, "Son dönemde inşaat sektörü, tarihinin en zorlu süreçlerinden birini yaşıyor. Malzeme fiyatları hızla yükselirken, kentsel ve yerinde dönüşüm projeleriyle birlikte sektörün iş yapma biçimi de değişiyor. Bu durum, özellikle küçük esnaf için ciddi sorunlara yol açıyor. Artık birçok iş büyük firmalar üzerinden yürütüldüğü için küçük işletmeler adeta görünmez hale geldi" dedi.
İNŞAAT MALZEME FİYATLARI HIZLA YÜKSELİYOR
İnşaat malzemeleri fiyatlarının hızla yükseldiğine dikkat çeken Asana, "İnşaatlarda kullanılan malzemelerin dövize endeksli olması, fiyatların sürekli artmasına neden oluyor. Örneğin, çimento, Mayıs ayında 120 TL iken şu anda 220 TL’ye yükseldi. Alçı, 120 TL’den 145 TL’ye çıktı. Parke, 230-240 TL bandındayken şu an 450 TL seviyelerine ulaştı. En fazla fiyat artışı bu kalemlerde görülüyor. Ancak boya fiyatları, spot piyasadaki dengeler nedeniyle şimdilik stabil kalmayı başardı. Demir fiyatları ise zaman zaman dalgalansa da geçen yıla kıyasla büyük bir fark göstermiyor. Mazot fiyatlarının artması, nakliye maliyetlerinin yükselmesi ve döviz kurundaki hareketlilik, inşaat maliyetlerini doğrudan etkiliyor. Tüm bu gelişmeler, özellikle küçük esnafın ayakta kalmasını her geçen gün daha da zorlaştırıyor" diye konuştu.
KÜÇÜK ESNAF GÖRÜLMELİ, DESTEKLENMELİ
Yerinde kentsel dönüşümün küçük işletmelere neredeyse fayda sağlamadığını ifade eden Asana, şunları söyledi:
"Diyarbakır’da son yıllarda çeşitli bölgelerde yürütülen kentsel dönüşüm çalışmaları, şehirleşme ve yapılaşma açısından önemli kazanımlar sağlasa da, bu süreçten yerel ve küçük esnafın yeterince faydalanamadığı açıkça görülmektedir. Genellikle büyük alımlar büyük firmalar aracılığıyla gerçekleştirilmekte; küçük işletmelere ise yalnızca düşük hacimli, sınırlı kalemler bırakılmaktadır. Bu durum, yerel esnafın ekonomik olarak ayakta kalmasını zorlaştırmakta, uzun vadede ise şehir ekonomisinin tabanını oluşturan bu kesimi sistemin dışına itmektedir."
BİRÇOK FİRMA YA KAYDINI SİLDİ YA DA ODA DEĞİŞTİRDİ
İki yıl içerisinde odalarına kayıtlı birçok firmanın ya kaydını sildiğini ya da oda değişikliği yaptığını belirten Asana, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"2024 yılı içerisinde Diyarbakır'da 68 işletme resen, 23 işletme ise oda kaydı iptali yoluyla faaliyetlerine son vermiştir. 2025 yılında ise 44 resen kapanış, 20 oda kaydı iptali gerçekleşmiştir. Bu veriler, küçük esnafın giderek artan oranda kepenk kapattığını ve desteklenmediği takdirde bu eğilimin devam edeceğini göstermektedir. Bu noktada çağrımız, ilgili tüm kurum ve kuruluşlara, özel sektör temsilcilerine ve topluma yöneliktir; Küçük esnaf daha görünür kılınmalı, kamu ve özel sektör alımlarında daha fazla pay alması sağlanmalıdır. Kentsel dönüşüm başta olmak üzere tüm büyük projelerde, mal ve hizmet alımlarında yerel işletmelere öncelik tanınmalıdır. Alışveriş tercihlerimizde küçük esnafı desteklemek, sadece bir ekonomik tercih değil, aynı zamanda toplumsal bir sorumluluktur. Unutulmamalıdır ki, büyük işletmeler zaten ekonomik güçlerini ispat etmiş durumdadır. Şimdi sıra, bu şehrin sokaklarını, mahallelerini yaşatan küçük esnafı ayağa kaldırmakta; onların varlığını sürdürebilmeleri için gerçek bir dayanışma göstermektedir. Küçük esnaf yaşarsa, şehir yaşar."
BİN 200 FİRMA ODAYA KAYITLI ŞEKİLDE FAALİYET GÖSTERİYOR
Şu an itibarıyla kendilerine bağlı faaliyet gösteren yaklaşık bin 200 firmanın olduğunu söyleyen Asana, "Bu firmaların büyük çoğunluğunu küçük ve orta ölçekli işletmeler oluşturuyor. Bizlere en çok iletilen şikayetlerin başında, kredi faizlerinin yüksek olması ve spotçuların piyasada yarattığı olumsuzluklar geliyor. Özellikle spotçular, küçük esnafı ciddi şekilde etkiliyor. Fiyat istikrarını bozarak rekabeti zorlaştırıyorlar ve bu durum küçük işletmelerin ayakta kalmasını güçleştiriyor" dedi.
