HABER - Güneş OCAĞA / Sertaç KAYAR
Diyarbakır'da 10 -17 Aralık İnsan Hakları Haftası kapsamında etkinlikler düzenlenecek. İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, Diyarbakır Barosu, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD), Diyarbakır Tabip Odası ve Rosa Kadın Derneği'nin ortaklaşa düzenlediği etkinlikler doğrultusunda Şeyh Said Meydanı’ndan Saraykapı'ya doğru "İnsan Hakları Yürüyüşü" gerçekleşti.
🟥Diyarbakır'da 'İnsan Hakları Yürüyüşü'
— Güneydoğu Ekspres (@ekspreshaber_) December 10, 2024
🔗https://t.co/qXbpjXW0mf pic.twitter.com/fEnXAmTj6g
SARAYKAPIY'DA AÇIKLAMA
Kitlenin Saraykapı’ya ulaşması ardından basın açıklaması gerçekleştirildi. Açıklama metnini okuyan İHD Diyarbakır Şube Sekreteri Ömer Saman, "Olası bir çözüm ve müzakere sürecinde Suriye’de bulunan halkların, inançların ve tüm toplumsal kesimlerin yer alması için başta uluslararası toplum ve Türkiye olmak üzere tüm aktörleri Suriye ve Rojava'daki bu yeni dönemde barışçıl bir tutum almaya davet ediyoruz. Bir kez daha temel amacı dünyada ve toplumlar arasında barış ve güvenliği sağlamak olan uluslararası toplumu; insancıl hukukun gereği olarak sivil ölümlere ve yıkımlara sebep olan savaş ve çatışmalara karşı aktif görev almaya davet ediyoruz" dedi.
“HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ KORUNMALI”
Hukuk üstünlüğünün korunması gerektiğine dikkat çeken Saman, "Hukukun üstünlüğü, insan haklarına saygı ve demokrasi açısından son derece kaygılıyız. Yüz yılı aşan Cumhuriyet tarihinde sürekli bir şekilde toplumsal sorunların çözümsüz bırakıldığı, temel hak ve özgürlüklerin sistematik bir şekilde ihlal edildiği, halk iradesinin yok sayılarak kayyım rejiminin kalıcı hale getirildiği bir süreçten geçmekteyiz. Özellikle 90’lı yıllarda yaşanan ağır insan hakları ihlallerinden sonra Kürt meselesinin barışçıl çözümüne yönelik 2012 yılında başlayan diyalog ve müzakere sürecinin başarıya ulaşamaması nedeniyle 2015 yılından itibaren tekrardan başlayan çatışmalı süreçle birlikte, özelikle bölgede antidemokratik uygulamalar artmış, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen OHAL ile birlikte temel hak ve özgürlükler alanı iyice daraltılarak hukuk adeta rafa kaldırılmıştır" dedi.
“KÜRT MESELESİ AĞIR DARBE ALDI”
Kürt meselesinin ağır darbe aldığını ifade eden Saman, şöyle devam etti: "Kobanî davasında verilen kararla demokratik siyasete, Kürt meselesinin barışçıl ve demokratik çözümüne ağır bir darbe vurulmuştur. Buradan siyasi iktidara çağrıda bulunuyoruz. Yargı makamları üstündeki baskılara son verilerek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından verilen Demirtaş ve Yüksekdağ kararlarına uyulmalı, haklarında siyasi saiklerle tutuklama kararı verilen tüm yurttaşlar derhal serbest bırakılmalıdır."
BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNE DİKKAT ÇEKTİ
Saman, açıklamasını şöyle sürdürdü: "2024 yılında da Türkiye’de basın özgürlüğü üzerindeki baskı artmış, çok sayıda basın emekçisi salt yapmış oldukları haberler nedeniyle gözaltına alınmış ve tutuklanmıştır. Bugün hala Türkiye’de onlarca gazetecinin hapishanelerde olması, ülkedeki basın özgürlüğü üzerindeki baskı politikalarının ne düzeyde olduğunu ortaya koymaktadır."
SAĞLIKTAKİ HAK İHLALLERİ
Sağlık hakkına dikkat çeken Saman, "Sağlık hakkı; en temel hak olan yaşam hakkının güvencesidir; bu hak kapsamında hasta kişilerin tedavi görmelerinin engellenmesi yaşam hakkına doğrudan müdahaledir. İHD Merkezi Hapishaneler Komisyonunun 2022 yılı verilerine göre en az 651’i ağır olmak üzere 1517 hasta mahpus bu haklardan yoksun şekilde hapishanelerde tutulmaktadır. Hasta mahpusların nitelikli sağlık hizmetine erişim hakları ihlal edilmekte ve hapishane süreci mahpuslar açısından sürekli bir işkenceye dönüşmektedir. Özellikle hapishanelerde çeşitli gerekçelerle yapılan çıplak arama, ağız içi arama uygulaması, kelepçeli muayene, keyfi gerekçelerle verilen disiplin cezaları ile yapılan sürgün ve sevk uygulamaları yaygınlaşmıştır. Çıkarılan yönetmeliklerle süregelen infazdaki adaletsizlik derinleştirilmiş, idari gözlem kurulu raporuna istinaden cezasının infazını tamamlamış yüzlerce mahpus keyfi idari kararlar ile hapishanede tutulmaya devam edilmektedir. Bu durum Anayasanın kanunilik ilkesine aykırı olduğunu gibi kişi özgürlüğü ve güvenliğe hakkının ağır ihlaline sebep olmaktadır" diye konuştu.
“KADIN CİNAYETLERİ ARTTI”
Türkiye'de kadın cinayetinin artarak devam ettiğini vurgulayan Saman, "Siyasi iktidarın kadın yaklaşımı eril ve cinsiyetçiliği üreten bir yerde olduğundan kurduğu ittifaklarla sürekli kadını olumsuzlayan bir algı yaratmaktadır. Siyasi iktidar İstanbul sözleşmesini kaldırmakla yetinmeyerek kadını ve çocuğu koruyan 6284 sayılı kanunu kaldırmayı hedeflemekte, nafaka hakkını kaldırma amaçlı toplumda erkeği mağdur göstererek, kadını sürekli erkeğe bağımlı ve muhtaç hale getirmeye çalışmaktadır. Türkiye’nin kadınları şiddete karşı koruyan İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmesi, kabul edilebilir bir durum değildir, bu karardan bir an önce dönülmelidir. Kadın cinayetlerinde ceza yargısının önleyici etkisi, failleri özendirir derecede işlevsiz hale getirilmemelidir. Hiçbir toplumsal norm veya gelenek kadına yönelik şiddeti aklayamaz, meşrulaştıramaz. Kadın cinayetleri ve kadına yönelik şiddet, Devletin gücüyle önlenebilir; kamu gücü bu konuda üzerine düşen sorumluluğunu yerine getirmelidir. Öte yandan kadınların iş yaşamına katılımları önündeki engeller kaldırılmalı, kadınların iş yaşamına katılımını teşvik edici girişimlerde bulunulmalı ve toplumsal cinsiyet eşitliği çerçevesinde yeni yasal düzenlemeler yapılmalıdır" dedi.
“ÇOCUKLARIN HAKLARI KORUNMALI”
Çocukların yaşam hakkını korumak devletin görevi olduğunu işaret eden Saman, "Öncelikle çocuk hapishaneleri derhal kapatılmalıdır. Çocuk haklarının bariz bir ihlali olan bu uygulamaya son verilmeli ve ceza kanunu ile itilafa düşmüş çocuklara mahpusluk dışında bir tedbir uygulanabilmesi için konunun uzmanları tarafından bir çalışma yürütülmelidir. Çocuk ceza hukuku kapsamında, çocuğun üstün yararı ilkesini temel alan uygulamalar güçlendirilmeli ve kalıcılaştırılmalıdır. Bu konuda Devletin tüm idari ve adli organları STK’ler ile koordine bir şekilde çalışmalıdır. Çocuk hakları konusunda gerek ulusal mevzuat gerekse uluslararası sözleşmeler her alanda sıkı bir şekilde uygulanmalıdır. Çocuklarla ilgili en önemli ihlallerden biri de zırhlı araç ve kolluk hakimiyetindeki araçların çarpması sonucu meydana gelen yaşam hakkı ihlalleridir. Bölgede son 15 yılda zırhlı zırhlı araç ve kolluk hâkimiyetindeki araçların çarpması sonucu 21 çocuk hayatını kaybetmişken, 23 çocuk yaralanmıştır. Sosyal yaşam alanlarında kullanılması uygun olmayan zırhlı araçların yaşam alanlarından çıkarılması ve cezasızlık politikası nedeni ile ölüme ve yaralanmalara yol açan eylemlerin failleri olan kolluk görevlileri hakkında etkin bir biçimde adli ve idari soruşturmaların yürütülmesi çağrısında bulunuyoruz" diye konuştu. Engelli haklarına da dikkat çeken Saman, "Engelli yurttaşlara karşı eşitlik ilkesine aykırı muamelelerden vazgeçilmeli, kamu idaresi bu konuda gerekli tedbirleri almalıdır" dedi.
İMZACI KURUMLAR;
Amed Savaş Karşıtları İnisiyatifi
Amedspor Taraftarlar Derneği
BES Amed şubesi
BTS Amed Şubesi
Çevre Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi
Çocuk Çalışmaları Derneği
Çocuklar İçin Adalet Derneği
DİSK Genel İş Sendikası 1 Nolu Şubesi
Disk Genel İş Sendikası 2 Nolu Şubesi
DİSK/Dev-Sağlık İş Sendikası Bölge Şube Başkanlığı
Diyarbakır 78 liler Dayanışma ve Araştırma Derneği
Diyarbakır Amatör Spor Kulüpleri Federasyonu
Diyarbakır Barosu
Diyarbakır Diş Hekimleri Odası
Diyarbakır Genç İş Adamları Derneği
Diyarbakır Sanayici ve İş İnsanları Derneği
Diyarbakır Tabip Odası
Diyarbakır Veteriner Hekimler Odası
DTSO Kadın Meclisi
Eğitim-Sen Amed Şubeleri
Ekoloji Derneği
Elektrik Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi
Emekli Meclisleri Sendikası
ESM Amed Şubesi
Haber- Sen Amed Şubesi
Harita Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi
İç Mimarlar Odası Diyarbakır Şubesi
İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesi
İnşaat Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi
Jeoloji Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi
Kimya Mühendisleri Odası Diyarbakır Temsilciliği
Kültür Sanat Sen Amed Temsilciliği
Kürt Edebiyatçılar Derneği
Lotus Genç Alan Derneği
Maden Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi
Makina Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi
Mezopotamya Psikologlar Derneği (Der-Mez)
Mimarlar Odası Diyarbakır Şubesi
Mordem Sanat
Özgürlük İçin Hukukçular Derneği Diyarbakır Şubesi
Peyzaj Mimarları Odası Diyarbakır Temsilciliği
Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Diyarbakır Şubesi
Rengarenk Umutlar Derneği
Rosa Kadın Derneği
SES Amed Şubesi
Şehir Plancıları Odası Diyarbakır Şubesi
Tarım Orkam-Sen Amed Şubesi
TES -DER
Tümbel-Sen Amed Şubesi
Türkiye Futbol Antrenörleri Derneği Diyarbakır Şubesi
Türkiye İnsan Hakları Vakfı Diyarbakır Temsilciliği
Yapı yol-Sen Amed Şubesi
Yeni Yaşam Derneği
Yenişehir Ziraat Odası
Ziraat Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi