HABER/Güneş OCAĞA
Diyarbakır'da faaliyet gösteren Yeşil Yıldız Derneği Başkanı Yahya Öger, “Dünya Tütünsüz Günü” vesilesiyle yaptığı açıklamayla, tütün ürünlerinin yol açtığı ölümcül ve geri dönülmez zararlarına dikkat çekti.
SAĞLIKTA YIKIM TABLOSU
Her yıl 8 milyon kişinin tütün nedeniyle yaşamını yitirdiğini belirten Öger, "Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, her yıl 8 milyon kişi tütün nedeniyle hayatını kaybediyor. Türkiye’de ise her yıl 100.000’den fazla vatandaş tütünle ilişkili hastalıklar sebebiyle yaşamını yitiriyor. 1.2 milyon kişi, sigara içmeyip sadece pasif içici olduğu için hayatını kaybediyor! Tütün, akciğer kanserinin yüzde 85’inden, KOAH ve kalp krizlerinin yüzde 50’sinden sorumludur" dedi.
EKONOMİK FELAKET
Sigara içmenin ekonomik felakete de yol açtığını vurgulayan Öger, "Türkiye’de tütün kaynaklı sağlık harcamaları yılda 60 milyar TL’yi aşıyor. İş gücü kaybı, erken ölümler ve üretim verimsizliği gibi dolaylı etkilerle toplam ekonomik zarar 150 milyar TL’ye ulaşıyor. Tütün endüstrisinin yarattığı yük, devlete sağlanan vergi gelirinin en az 3 katı kadar zarar oluşturuyor" diye konuştu.
ÇEVRESEL YIKIMA YOL AÇIYOR
Tütün tarımı için her yıl 600 milyon ağacın kesildiğini ifade eden Öger, şöyle devam etti: "Yılda 4,5 trilyon izmarit, denizlere, sokaklara ve topraklara atılıyor. Tütün tarımı için her yıl 600 milyon ağaç kesiliyor. Yaklaşık 200 milyar ton su, tütün üretimi için harcanıyor. Bu, içilebilir su kaynaklarımız için büyük bir tehdit!
“BAĞIMLILIK BİR HASTALIKTIR, TERKİ MÜMKÜNDÜR!”
Sigaranın terki mümkün olduğunu dile getiren Öger, "Sigara bağımlılığı, nikotin üzerinden beyni etkileyen nöropsikolojik bir hastalık olarak tanımlanmakta. Sigarayı bırakan bireylerde, 1 yıl içinde kalp krizi riski yüzde 50 azalıyor. 5 yıl içinde inme ve akciğer kanseri riski yarı yarıya düşüyor. Sigarayı bırakmak ortalama 6-8 deneme gerektirir. Ailenin sevgiyle kuşatıcı tavrı, bu süreçte en güçlü motivasyon kaynağıdır" dedi.
EMPATİ VE SUÇLAMADAN KAÇININ
Öger, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Ailede sigara içen çocuk ve gençler varsa, empati ve suçlamadan kaçının. 'neden bırakmıyorsun?' yerine, 'bu senin için ne kadar zor, anlıyorum' gibi cümleler kurun. Bağımlılığın bir tercih değil, kronik bir hastalık olduğunu unutmayın. Hekim kontrolünde tedavi planı oluşturmasına yardımcı olun (ilaçlar, nikotin replasman tedavisi). Türkiye’de ücretsiz hizmet veren ALO 171 Sigara Bırakma Hattı veya Sigara Bırakma Poliklinikleri ’ne yönlendirin. Evde/arabada sigara içilmesini yasaklayarak "sigarasız alan" oluşturun. Alkol veya stres gibi tetikleyicilerde alternatif aktiviteler sunun (yürüyüş, hobiler). Nüksler (geri dönüşler) olağandır. "Başarısız oldun" demek yerine, süreci yeniden denemeye teşvik edin. Bırakma sürecindeki küçük kazanımları kutlayın (1 hafta, 1 ay vb.) Siz de sigara içiyorsanız, birlikte bırakma taahhüdü verin. Çocukların yanında sigara içmeyerek rol model olun. Ergenlik dönemindeki çocuklara sigaranın akciğer gelişimini durdurduğunu, spor performansını düşürdüğünü anlatın. ‘Yasaklıyoruz’ demek yerine, özgür iradeleriyle 'hayır' demeyi öğretin. Dikkat! baskı, tehdit veya gizli sigaralarını atma gibi davranışlar güven kaybına ve dirence yol açar. Depresyon/anksiyete belirtileri varsa mutlaka bir psikiyatriste yönlendirin."
YEŞİL YILDIZ DERNEĞİ'NİN ÇALIŞMALARI NELERDİR?
Öger, Yeşil Yıldız Derneği olarak yaptıkları çalışmaları da şöyle aktardı:
"ALO 171 iş birliğiyle ücretsiz danışmanlık ve bırakma rehberliği sağlıyoruz.
Okullarda 'tütünsüz nesil' eğitim modülleri ile çocukları erken yaşta bilinçlendiriyoruz.
TBMM, Sağlık Bakanlığı ve yerel yönetimlerle iş birliği içinde, tütün politikalarının güçlendirilmesi için savunuculuk faaliyetleri yürütüyoruz.
Topluma çağrımızdır; bir nefes size umut, tütün endüstrisine ölüm olsun! Bugün bir sigarayı bırakmak, yarın bir hayatı kurtarmaktır."
