Kış turizminin vazgeçilmez sporlarından kayak için hem Türkiye’de hem de dünyada sayısız rota bulunuyor. Kayak ve tatili bir arada yapmak isteyen amatör ve profesyonel kayakçılar için bu rotalardan bahsetmeden önce kayak sporunu daha yakından tanıyalım.
Kar üzerinde gerekli ekipmanlar yardımıyla ilerlemeye dayanan spor dalına kayak denir. Küçük yaşlardan itibaren yapılabildiği için çoğu kayak merkezinde çocuklar için ayrı pistler bulunur.
Kayak sporunun tarihçesi
Kayak; insanların karda batmamak için çeşitli parçalardan gereçler yapması sonucunda Sibirya, Moğolistan, Altaylar, İskandinavya ve Kuzey Amerika gibi bölgelerde ortaya çıkmış. Geçmişi 5000 yıl önceye uzanan ilk kayakların da dişbudak, betula ve çam ağaçlarından yapıldığı biliniyor.
Ancak kayağın sportif amaçla kullanılması çok daha sonraya dayanıyor. Rusya, Norveç, Polonya ve İsveç tarafından 15. yüzyıldan itibaren askeri amaçla kullanılan kayaklar ilk defa 1866 yılında sportif amaçlarla kullanılmış.
1866 yılında ilk defa kayak yarışmaları düzenlenmiş. 1879 yılında ise Oslo’da kayakla atlama yarışmaları yapılmış. 1880’li yıllarda Norveçli Fridtjof Nansen’in Grönland’ın kuzey ucunu kayakla geçmesi ve bu macerasını “Grönland’da Kayakla Gezi” adlı yazılı bir esere dönüştürmesi de tüm dünyanın ilgisini çekmiş.
1896 yılında ise Avusturyalı öncü Mathias Zdarsky, Alp disiplininin temellerini oluşturmuş ve kayak sporunda bir çığır açmış. Ardından ABD ve Avrupa’da hızla kayak kulüpleri kurulmaya başlanmış. 1924 yılında ise Uluslararası Kayak Federasyonu oluşturulmuş ve kayak sporu Kış Olimpiyatları bünyesine alınmış.
Kayak nasıl yapılır?
Kayak çeşitli tekniklerle, farklı zorluk seviyesine sahip pistlerde yapılır. Yeni başlayanların öncelikle öğrenmesi gereken şey kayak ayakkabılarının nasıl kullanılacağıdır. Özel olarak üretilen kayak ayakkabılarının çoğunda bağlama noktaları bulunur. Ayarlama kemerleri yardımıyla ayakkabıları ayağınıza uygun şekle getirebilirsiniz. Kayaklara paralel bir şekilde yerleştirdiğiniz ayakkabılardan sonra batonları da aynı şekilde yerleştirmeniz gerekir. Bu işlem, kayakların ortalarında bulunan boşluklar sayesinde oldukça pratiktir.
İlk defa kayak yapacaklar öncelikle düz bir alanda adım atma antrenmanları yapmalıdır. Ayakta sabit durarak batonlar yardımıyla ileri-geri adımlar atabilirsiniz. Dengede durmayı öğrendikten sonra kar sapanı ya da ilerleyen zamanlarda slalom gibi tekniklere geçmek mümkündür. Kar sapanı için kayaklar ters V şekline getirilir. Kayak yaparken yavaşlamak ve durmak için bu harekete çalışmak gerekir. Slalom ise bacakların ve vücudun sağ-sol şeklinde ilerlemesi tekniğidir. Kontrollü bir şekilde kayabilmenin kolay tekniklerinden biri slalomdur.
Kayak kampı ya da kayak turlarında profesyoneller eşliğinde ilk denemelerinizi yapabilirsiniz.
Doğru bir teknik geliştirebilmek için ayaklara uygun ayakkabılar ve kaliteli ekipmanlar gerekir.
Kayak takımı
Kayağa giderken alınması gerekenler arasında ilk sırada kayak takımı gelir. Kayak seçimi için sporcuların boy, kilo ve uzmanlık seviyesinin bilinmesi gerekir. Arka kısmı dar, ucu kıvrık ya da dikdörtgen şeklinde farklı kayak takımları vardır. Bu kavisler ve esneklik gibi özellikler dönüş sırasında sporcuların performansının da belirleyicisidir. Spora yeni başlayacakların, seçecekleri kayak takımı için profesyonellerden yardım alması tavsiye edilir.
Batonlar, dönüşlerde ve kayak üzerinde dengede kalmaya yardımcı olur. Eğimli pistlerde dengede kalmak, düz alanlarda ise hız kazanmak için batonlar kullanılır.
Kayak ayakkabısı
Bilek üstüne kadar çıkan uzun ayakkabılar sert ya da hafif formlarda deri plastikten üretilir. Bilekleri de saran bu ayakkabılar ayak ve bileği sabit tutabilmesi için özel olarak tasarlanır.
Ayakkabıların ön ve arka kısmında kullanılan bağlama, kayak ve ayakkabıların sabit durmasını sağlar. Belli ölçelere sahip olan bağlamalar sert plastik materyallerden üretilir.
Kayak kıyafetleri, karda hareket etmeyi kolaylaştırmasının yanı sıra ıslanmaya dayanıklı yapıdadır. Kayak montu, kayak pantolonu, kayak gözlüğü, kayak eldiveni, kayak içliği, kayak beresi, boyunluk gibi kıyafetlerin yanı sıra kayak kaskları da mutlaka kullanılması gereken ekipmanlar arasındadır. Çocuk kayak kıyafeti ise daha küçük boyutlarda, farklı yaş gruplarına uygun olarak üretilir.
Kayak mevsimi genel olarak kış aylarıdır. Çoğu kayak merkezi ekim, kasım ya da aralık aylarında faaliyete geçer ve mart-mayıs ayları arasına kadar hizmet verir.
Türkiye’de Kayak Nerede Yapılır?
Türkiye’de uluslararası turnuvaların da düzenlendiği tam donanımlı çok sayıda kayak merkezi bulunur.
Erciyes, Kayseri
Şehir merkezine 25 km uzaklıkta bulunan Erciyes Kayak Merkezi, yaklaşık 2400 metre yükseklikte bulunur. Kasım ve mayıs ayları arasında hizmet veren kayak merkezinde sporcuların konaklaması için çok sayıda otel vardır. Orman örtüsünün olmadığı Erciyes, kayak sporu için en elverişli alanlardan biridir. Toplamda 32 kayak pistinin olduğu bölgede bu pistler farklı zorluk seviyesindedir. Suni karlama da yapılan Erciyes’te kayak sporunun yanı sıra kar uçurtması ve kar voleybolu etkinlikleri de düzenlenir.
Doğal güzelliklerle kaplı bu alanda kayak yapabilmek için Kayseri uçuş detaylarını inceleyebilirsiniz.
Palandöken, Erzurum
2200-3200 metre yükseklikte bulunan Palandöken, Türkiye’nin önemli kayak merkezlerinden birine ev sahipliği yapar. Hem amatörlere hem de profesyonellere yönelik farklı zorluklarda 22 adet kayak pisti bulunan Palandöken’de kayak sezonu ekim ve mayıs ayları arasındadır.
Şehir merkezine çok yakın bir konumda bulunan Palandöken’e, Erzurum Havalimanı’ndan kısa sürede ulaşım sağlayabilirsiniz.
Ilgaz Dağı, Çankırı
Ilgaz Milli Parkı içinde bulunan Ilgaz Dağı 2850 metre yükseklikte bulunur. Profesyoneller için 3 farklı pist ve amatörler için de antrenman alanı bulunan bölgede her seviyede sporcu kayak yapabilir. Kayak sporuna yeni başlayanlar Ilgaz Dağı’nda eğitim de alabilir.
Kastamonu ve Çankırı arasında kalan bölgeye Ankara Esenboğa Havalimanı’ndan ulaşım sağlayabilirsiniz.
Sarıkamış, Kars
Çamurlu Dağı üzerinde bulunan Sarıkamış Kayak Merkezi yaklaşık 2500 metre yüksekliktedir. 5 etaptan oluşan kayak pisti 12 kilometre boyunca devam eder. Orman örtüsü ile çevrili bölge sporculara görsel şölen de yaşatır. Aralık ayından mart ayına kadar bölgede kayak yapılabilir.
Kars Havalimanı bölgeye yaklaşık 40 dakika uzaklıkta bulunur.
Uludağ, Bursa
Kayak konusunda Türkiye’nin en popüler yerlerinden biri olan Uludağ, kış turizminde önemli bir yere sahiptir. 1750-2500 metre arası yükseklikte bulunan Uludağ’da 11 adet kayak pisti bulunur. Amatörler ve profesyoneller, farklı seviyelerdeki bu pistlerde antrenman yapabilir. Snowboard, alpin gibi çeşitli kayak teknikleri de Uludağ’da bulunan pistlerde uygulanabilir.
Bölgeyi aralık ve nisan ayları arasında ziyaret edebilirsiniz. Uludağ’da kayak deneyimi yaşamak için uçuş noktalarına göz atabilirsiniz.
Kartalkaya, Bolu
1850-2220 metre yüksekliğe sahip olan Kartalkaya Kayak Merkezi, Köroğlu Dağları üzerinde konumlanır. Profesyonel anlamda snowboard da yapılabilen Kartalkaya’yı aralık-mart ayları arasında ziyaret edebilirsiniz.
Kartalyaka Kayak Merkezi’nde kayak yapmak ve bu heyecanı yaşamak için Ankara uçak bileti alabilir, havalimanından yaklaşık 2 saat içinde bölgeye ulaşabilirsiniz.
Davraz, Isparta
2635 metre yükseklikte bulunan Davraz Dağı’nda farklı uzunluklara ve zorluk seviyelerine sahip 12 adet kayak pisti bulunur. Eğirdir Gölü manzarasına sahip olan pistler sık çam ağaçları ile çevrilidir. Davraz’da kayak sezonu aralık ve mayıs ayları arasındadır.
Göl manzarasına karşı kayak yapmak isterseniz, Antalya Havalimanı’ndan 1,5 saat içinde Davraz’a ulaşım sağlayabilirsiniz.
Ovacık, Tunceli
Yetişkinler için 1200 metre, çocuklar içinse 300 metre uzunluğunda kayak pistleri bulunan Ovacık Kayak Merkezi her yaştan sporcuya ev sahipliği yapar. Yılın dört ayı kullanılabilen merkez, kristal kar kalitesi ile öne çıkar.
Ovacık’a Elazığ Havalimanı’ndan kısa sürede ulaşabilirsiniz.
Dünyanın pek çok şehrinde profesyonel ve amatör kayakçılar için farklı seviyelerde pistlerin yer aldığı, hem tatil hem de kayak yapmayı mümkün kılan tesisler bulunuyor.
2014 yılında kış olimpiyatlarına ev sahipliği yapan Sochi, Krasyana Polyana’da yer alır. Kış turizminin oldukça gelişmiş olduğu bölgede hem kayak hem de tatil yapabilirsiniz. (AJANSLAR)
