ÖZEL HABER - Mehmet Mucahit CEYLAN
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan verilere göre, Diyarbakır’da kişi başına düşen GSYH, 135 bin 358 TL olarak belirlendi. Bu rakam, dolar cinsinden 5.762 $’a tekabül ediyor. Ülke genelindeki kişi başına GSYH ortalamasının altında kalan Diyarbakır, ekonomik büyüklük açısından önemli bir kıyaslama sunuyor.
TÜRKİYE’NİN EKONOMİK HARİTASINDAKİ YERİ
2023 yılı verileri, illerin ekonomik performansını gözler önüne serdi:
• İstanbul, 8 trilyon 60 milyar TL ile en yüksek GSYH değerine ulaştı ve toplam ekonomiden %30,4 pay aldı.
• Ankara ve İzmir ise sırasıyla %9,6 ve %6,1’lik paylarla İstanbul’u takip etti.
• Kocaeli, kişi başına düşen 516 bin 460 TL ile ilk sırada yer aldı.
Diyarbakır ise, kişi başına düşen gelirde Türkiye ortalamasının altında kalarak ekonomik mücadeleye dair bir tablo çizdi.
TÜRKİYE ORTALAMASININ ALTINDAKİ İLLER
Diyarbakır’ın yanı sıra Şanlıurfa, Ağrı ve Van gibi iller de kişi başına düşen gelir sıralamasında Türkiye ortalamasının altında kaldı. İl düzeyinde GSYH hesaplarında son üç sırada 22 milyar 13 milyon TL ile Tunceli, 19 milyar 407 milyon TL ile Ardahan ve 13 milyar 214 milyon TL ile Bayburt yer aldı.
EKONOMİDE DENGE VE FIRSATLAR
Diyarbakır’ın kişi başına düşen geliri, şehrin ekonomik gelişim alanlarına ve potansiyel fırsatlarına dikkat çekiyor. Bölgesel kalkınma projeleri ve yerel ekonomik hamlelerle Diyarbakır’ın bu tabloda daha üst sıralara taşınması mümkün.
TARİHTEN GÜNÜMÜZE EKONOMİK VERİLER
Diyarbakır’ın ekonomik geçmişi, bölgesel zorluklar ve fırsatlarla şekillendi. Tarım, sanayi ve hizmet sektörleri kent ekonomisinin temel taşlarını oluşturuyor. İşte, yıllara göre Diyarbakır’ın ekonomik görünümünü etkileyen bazı önemli başlıklar:
TARIM VE SANAYİNİN PAYI AZALIYOR MU?
2004 yılında Diyarbakır’ın tarım sektöründeki geliri 1,2 milyar TL civarındayken, bu rakam 2023’te 32, 3 milyar liranın üstünde gerçekleşti. Ancak sanayi ve hizmet sektörlerinin hızla büyümesine rağmen, kişi başına düşen gelirde beklenen artış sağlanamadı. Bunun en önemli nedenlerinden biri, nüfus artış hızının ekonomik büyümeyi gölgede bırakması.
HİZMET SEKTÖRÜ ÖN PLANA ÇIKIYOR
2023 itibarıyla hizmet sektörü, Diyarbakır’ın GSYH’sinde en büyük payı alıyor. Özellikle gayrimenkul, kamu yönetimi ve sağlık hizmetleri, ekonominin lokomotifi durumunda. Ancak bu büyüme, gelir dağılımındaki dengesizlikleri kapatmaya yetmiyor.