Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yusuf Demir, küresel iklim değişikliğinin tarımsal üretim üzerindeki etkilerine dikkat çekerek, 2025 yılını "tarım açısından felaket yılı" olarak nitelendirdi. Demir, yaşanan kuraklığın, zirai don, dolu ve fırtına gibi aşırı hava olaylarının sadece ürün miktarını değil, kaliteyi de ciddi şekilde düşürdüğünü söyledi.
Türkiye başta olmak üzere dünyanın pek çok bölgesinde, tarımda 2025 yılının ‘felaketler yılı’ olarak anılmaya başlandığı ifade eden Demir, "Yılın ilk 6 ayında tarım alanları kuraklık, zirai don, dolu, fırtına, aşırı yağış ve diğer felaketlerin etkisi altında kalmıştır” dedi.
“BİTKİSEL ÜRÜNLERDE DÜŞÜŞ”
Sebze ve meyvelerde yaşanacak düşüş ve artıştan örnekler veren Demir, "İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri Türkiye buğday üretiminin yüzde 55'ini, arpa üretiminin ise yüzde 61'ini karşılamaktadır. Böylesine önemli üretim bölgelerinde yaşanan verim kayıpları endişe vericidir. Yalnızca bu bölgelerde değil ülkemizin birçok bölgesinde çiftçilerimiz tarımsal kuraklıkla karşı karşıya kalmışlardır. Kuraklık neticesinde verim düşmekte, bu da çiftçilerimizin gelirlerine yansımaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın ilk tahminlerine göre, 2025 yılında bitkisel üretimde genel bir düşüş yaşanacağı hesaplanmıştır. İlk tahminlere göre tarla ürünlerinden tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde yüzde 5,3, sebzelerde yüzde 1,7, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde ise yüzde 24,4'lük azalma beklendiği bakanlık açıklamalarında görülmektedir. Ancak her geçen gün etkisini artıran küresel iklimin olumsuz etkisi nedeniyle ülkemiz tarımsal üretimdeki düşüşün daha da yüksek olabileceği tahmin edilmektedir. Bu hesaplamalara göre sebze üretiminde domates yüzde 5,7, salçalık kapya biber yüzde 3,7, taze fasulye yüzde 4,5 azalırken, karpuz yüzde 3,5, kuru soğan yüzde 2,6 ve patlıcan yüzde 3,3 oranında artış göstereceği tahmin edilmektedir. Meyve üretiminde ise elma yüzde 38,7, şeftali yüzde 32,1, kiraz yüzde 55,7 ve üzüm yüzde 18,6 oranında düşüş yaşanacağı hesaplanmaktadır. Turunçgillerden mandalina yüzde 0,6 artarken, portakal yüzde 12,4 ve limon yüzde 20,9 azalacağı ifade edilmektedir. Zeytin üretimindeki yüzde 40'lık keskin düşüş ve sert kabuklu meyvelerde fındık yüzde 27,5, ceviz yüzde 27,7, Antep fıstığı yüzde 54,6 oranında azalacağı yönündeki tahminler tüm tarımsal üretim üzerine iklim değişiminin etkisinin büyüklüğünü göstermektedir" diye konuştu.
“TARIM POLİTİKASI GÖZDEN GEÇİRİLMELİ”
Türkiye'nin su kaynaklarında çok ciddi azalmalar meydana gelmeye başladığının altını çizen Demir, “Son aylarda birçok yerde su kesintilerine, su kısıntılarına gidilmeye başladı. Bu uyarıları baştan beri veriyoruz. Önümüzde 2 aylık süreç yine benzer iklim olaylarını yaşayacağımız bir süreç olarak görülüyor. Bu süreçte pek çok metropolde su krizimiz artarak devam ediyor. Önümüzdeki ayları rahat geçirmek için tedbirler almanın son eşiğindeyiz. İstanbul'da kişi başına günlük 200 litre, İzmir'de 220 litre, Ankara'da ise 246 litre su tüketildiğini görüyoruz. Halbuki Türkiye ortalaması yaklaşık 130 litre civarındadır. Bu metropollerde çok yüksek rakamlarda ulaşmış durumda. Bu da israfın ne kadar büyük boyutlara ulaştığını gösteriyor” değerlendirmesinde bulundu.
