ÖZEL HABER - Faruk BALIKÇI
Öküzgözü, Türkiye’de yetişen en iri üzüm çeşidi ama adını iriliğinden değil öküzlerin gözleri gibi koyu renkli siyah oluşundan alıyor. Oval ve etli, lezzetli, suludur. Öküzgözü’nden yapılan şaraplar “zarif, yoğun kırmızı meyvemsi ve orta tanenli ve iyi örnekleri yıllandırmaya uygun” oluyor.
Boğazkere, en iyi yöresel kırmızı üzüm çeşitlerinden biridir. Tadı ağızda ve boğazda burukluk yaratmak anlamına gelen “Boğaz kermek” deyiminden gelir. Ermenice kaşındırmak anlamına gelen “Kermek” ile Türkçe boğaz kelimelerinden türeyen bu isim aslında Boğazkere üzümünü tanımlıyor. Genelde şarap yapılırken yüksek asiditeye sahip Öküzgözü ile harmanlanır.
HER İKİ ŞARABIN VATANI ORTAK
Öküzgözü Elazığ, Boğazkerme Diyarbakır ile anılsa da aslında vatanları ortaktır. Boğazkere Diyarbakır (Ergani) ve Elazığ (Maden) kökenlidir. Maden, Ergani, Çermik, Çüngüş'te de en iyi kalitede üretilmektedir. Öküzgözü ise Arıcak, Alacakaya, Ağın, Baskil, Karakoçan, Keban, Kovancılar, Palu, Sivrice ve Maden ilçeleri ile Diyatbakır’ın Çermik, Çüngüş, Ergani, ve Dicle ilçesinde yetişiyor.
Diyarbakır'da sertifikalı Boğazkere bağları tarafından üzümden üretilen bir şaraba da adını verir. Bu şarabın özellikleri; güçlü gövde, çok keyifli uzun bitiş, lacivert tonlu koyu kırmızı renk ve kurutulmuş kırmızı meyve ve baharatların zengin ve güçlü aromalarıdır.
ÜZÜMÜN ÖZELLİKLER
Öküzgözü üzümü 2007 yılında TPE tarafından menşe adı olarak tescillenmiştir. Üzümün en önemli ayırt edici özelliği ise orta kalın kabuk ve bol şıralı olmasıdır. Öküzgözü ve Boğazkere üzümlerinden yapılan Buzbağı Şarabı, Avrupa ve iç pazarda büyük bir beğeni toplamış ve düzenlenen yarışmalarda hemen hemen her yıl altın ve gümüş madalyalar ile ödüllendirilmiştir.
BU İŞİ ÖNCÜSÜ ERMENİLER VE SÜRYANİLER
Bir dönemler Ermenilerin yoğun olarak yaşadığı Elazığ ve Diyarbakır’da 20.yüzyılın başlarında Ermeni ve Süryanilerin köklü bir bağcılık ve şarapçılık geleneği oluşturduğu biliniyor. Ermeniler her yıl 15 Ağustos günü yada 15 Ağustos’a yakın Pazar günü Meryem ananın göğe yükselişi olarak ifade edilen üzüm bayramı olarak kutlarlar. 1915 tehcirinden sonra bölgede yaşayanlar Ermenilerden kalan bağcılık geleneğini günümüze kadar devam ettirdiler.
