ÖZEL HABER - İbrahim İnanç YILDIZ
Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa başta olmak üzere bölge illerinde dağıtım şirketleriyle üretici arasında zaman zaman enerji faturaları yüzünden gerginlik yaşanıyor. Güneydoğu Anadolu Projesi’nin (GAP) enerji kısmı tamamlanırken, tarımsal sulama için kanalların bitirilmemesi üreticilerin üretim yapmasını zorlaştırıyor. Buna karşı üretici sondajla yer altında su kaynağı arıyor. Bulduğu suyu ise tarlasındaki ürünlere ulaştırmak isteyen üreticinin enerji kaynağına ihtiyacı oluyor.
Elektrik dışında bir enerji kaynağı olmayan üretici, tarlasını sulamak için elektrik kullanıyor. Elektriğin pahalı olmasından dolayı yüksek faturalarla karşı karşıya kalan üretici, bunu ödeyemeyince elektriksiz kalabiliyor. Üreticinin bu sorunu yaşaması ise üretim kaybına neden olabiliyor. Durum bu olunca üretici, suya ve enerjiye daha ucuza ulaşabilmek için çözüm üretilmesini istiyor.
“ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI HÂLÂ ÇOK PAHALI”
Elektrik Mühendisler Odası (EMO) Diyarbakır Şubesi Eş Başkanı Ufuk Bulut, üretici için enerji politikalarını gazetemiz Güneydoğu Ekspres için değerlendirdi. Üretici için alternatif enerji kaynaklarının olduğunu ama çok hâlâ çok pahalı olduğunu söyleyen Bulut, buna örnek olarak güneş enerji panellerinden elde edilen kaynağını gösterdi. Bu sistemden çiftçinin faydalanamadığını dile getiren Bulut, “Eğer bir devlet yüzde 50-60 bir teşvik vermezse bunu kurabilecek çiftçi sayısı çok az. Şu anda Ziraat Bankası biraz yapıyordu. O da mümkün olduğu kadar para vermemeye çalışıyor. Yani bir çiftçiye kredi kartının gecikmesini bahane ederek kredi vermeyebiliyor” dedi.
“DEVLET PROJELERİ ORGANİZE EDEBİLİR”
Bakanlık nezdinde desteklemelerin olmasına karşın proje safhasında çok sayıda prosedür olduğunu ve kabul edilip edilmediğini bilmeden bir sürü paranın harcanması gerektiğini ifade eden Bulut, “Kabul edilme durumunun düşük olduğunu düşündükleri için insanlar genellikle vazgeçiyorlar. Çok basit bir yöntemle devletin kendisi de organize edebilir. Bir sürü teknik elamanı var. Bunların eliyle bu işi yapabilir. Ama amaç bu değil ki zaten. Amaç bölgenin kalkındırılması değil. Böyle bir amacı yok devletin” dedi.
“GAP’IN HENÜZ SULAMA KISMI BİTİRİLEMEDİ”
Dünyanın en önemli sorunun enerji olduğunu ve enerjinin bir insan hakkı olduğunu dile getiren Bulut, bütün sıkıntıların enerji yüzünden çıktığını belirtti. Bölgede 60 yıl önce başlanmış bir GAP’ın olduğunu ifade eden Bulut, bunun iki ayağının olduğunu, birisinin enerji, diğerinin tarımsal sulama olduğunu söyledi. Bulut, “Enerjiyle ilgili olan kısımların yüzde 80-90'nı bitirildi. Ama sulama henüz bitirilemedi. Neredeyse barajların ekonomik ömrü bitecek. Yani kendine lazım olan kısmı yaptı ama topluma lazım olan kısım geride bırakıldı. Parasını alacağı kısmı yaptı ama topluma aktaracağı kısmı yapmadı. Biraz sıkıntı burada” dedi.
“UYGUN YERLERE GÜNEŞ ENERJİ PANELLERİ KURULABİLİR”
Güneş enerji panellerine dikkat çeken Bulut, “Baraj sadece para değil, o alanın su altında bırakılması da var. Ciddi bir alanın bitki örtüsü içindeki tarım alanın ya da meyve ağaçlarının da olduğu bir sürü yer su altında kalıyor. Aslında bunun yerine güneş enerji panelleri uygun yerlerde, bitki yetişmeyen dağlık yerlerde yapılabilir. Paneller kurulabilir ve bu kadar alan da su altında bırakılmamış olur, bu kadar ekosisteme zarar verilmemiş olur. Üstelik belki baraj kadar maliyeti de olmayacak. Bunu birebir hesaplamak mümkün değil ama diyelim ki bir hidroelektrik barajı atıyorum 100 milyon dolar ise, 100 milyon dolar karşılığında o kadar enerji üretemezsiniz. Ama doğaya da o kadar zarar vermezsiniz, o kadar alanı insansızlaştırmazsınız, o kadar insanı ekonomik kaynaklarından etmezsiniz” dedi.
