Fuat BULUT/ÖZEL
DİYARBAKIR - Yeni asgari ücret düzenlemesi ile birlikte vergi yükü artan işveren, Diyarbakır’da işçi çıkarmaya başladı. Özellikle kentte istihdamın büyük yükünü üstlenen tekstil sektöründe son iki ayda 2 bin kişi işten çıkarılırken, Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (DESOB) Başkanı Alican Ebedinoğlu, tedbir alınmaması durumunda 6 ay içinde bütün işletmelerin yüzde 30 oranında daralacağını ve işten çıkarmaların artacağını söyledi.
Hükümetin bu yıl asgari ücrete yaptığı zam, özellikle teşvik almayan işletmeleri zora soktu. Yeni düzenleme ile birlikte bir işçinin maaşı 8 bin 500 TL’ye yükseltilirken, işverenin devlete ödeyeceği vergi de 3 bin 500 TL olarak belirlendi. Bu düzenleme 6. Teşvik bölgesinde yer alan Diyarbakır’da vergi muafiyetinden faydalanan işletmeler dahil bir çok işvereni etkiledi. Birçok işyeri daralmaya giderken, bazıları da işçi çıkarmaya başladı. İşçi çıkarmalar özellikle son yıllarda büyük bir ivme yakalayan ve Tekstil İhtisas OSB’nin kurulmasıyla birlikte iddialı olan tekstil sektöründe yaşandı. Alınan bilgiye göre son iki ayda tam 2 bin kişi, işten çıkarıldı.
“İŞLETMELER YÜZDE 20-30 DARALACAK”
Gazetemize konuşan Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (DESOB) Başkanı Alican Ebedinoğlu, asgari ücret düzenlemesi ile vergi yükünün işverenin sırtına bindiğini ifade ederek, “Asgari ücretin vergisi işverenin sırtına bindi. Bunun yaratacağı bir daralma söz konusu olacak ve bu direkt istihdama yansıyacak. Bu düzenleme yapılmadan önce mutlaka işletmelerin desteklenmesi için tedbirler alınması gerekiyor dedim. 6 ay içerisinde birçok işletme en az yüzde 20, yüzde 30 daralacak. Çünkü bir işçinin maliyeti 13-14 bin lirayı buluyor. Özellikle hizmet sektörünün çoğu sigortalı elemanı çıkartmak istiyor. Adam da sigortasız çalışmak istemiyorum diyor haklı olarak. Şu anda ciddi bir sıkıntı var. Bu durum aynı zamanda kayıt dışı işçi çalıştırmayı da ne yazık ki getirecek. Bir ciğercide 20-30 kişi çalışıyor. Bir lokanta 40-50 kişi çalışıyor. Mutlaka bir desteğin verilmesi lazım, bir elektrik desteğinin verilmesi lazım. Küçük işletmelerin çoğu şu anda risk altında” dedi.
“EYT’DE ESNAFIN MAĞDURİYETİ GİDERİLMELİ”
Ebedinoğlu, EYT düzenlemesi ile birlikte birliğe bağlı küçük sanayi sitelerinde ve imalatlarda usta statüsünde çalışanların emeklilik başvurusu yaptığını ve kentte ciddi kalifiye eleman sıkıntısı başladığını da ifade etti. Ebedinoğlu, şöyle devam etti:
“Ayrıca EYT’de Bağkur’lu esnaflarımızın mağdur edilmesi söz konusu. 2000 yılından önce vergisi olan, oda kaydı ve sicili olan esnaf, vergisini ödemiş ama geriye dönük borçlanmasını yapıp emekli olamıyor. Bu haksızlığın giderilmesi gerekiyor.”
