Kurt İsmail Paşa'nın Diyarbakır'a Vali olarak atanmasından sonra ilk iş, Diyarbakır Eyaletine bağlı olan aşiretlerin istatistiki bilgileri çıkarılır. Aşiretlerin hangi bölgede yaşadıkları, ekonomisinin neye bağlı olduğu, nüfusu, silahlı sayısı gibi bilgiler derlenip kayıt altına alınır. İlk etapta Diyarbakır Eyaletine bağlı sınırları içinde yaşayan Arap ya da  Araplaşmış aşiretlerin envanteri çıkarılır. 1870-71 yılları arasında Diyarbakır salnamelerinde aşiretlerin yaşayış ve bölgeye erdikleri zararlar yayınlanır.

Aşiretlerin istatistikleri çıkarılır

Yerleri ve sayıları tespit edilen Diyarbakır vilayetine bağlı olan bölgelerdeki Arap kökenli aşiretlerle ilgili açıklayıcı bilgiler, Kurt İsmail Paşa'nın emriyle, 1871 yılında üçüncü defa çıkarılan Diyarbakır Vilayeti Salnâmesi'nde bulunmaktadır. Salnâme'ye göre aşiretler, Arab aşireti ve Müsta'rab yani Arablaşmış aşiretler şeklinde verilmiştir. Kürt kökenli aşiretlere çok az yer verilmiştir. Arab aşiretleri olarak; Şammar, Tay, Şerâbi, Cubur, Bekâri aşiretleri verilmiş, Müste'arab olarak ise, Millî, Kiki, Kekûrî ve Karlaciyi aşiretleri gösterilmiştir.

Şammar Aşireti

Diyarbakır'da ikamet etmekte olan aşiretlerle ilgili geniş bilgi Diyarbakır Vilâyeti Salnâmesi'nde verilmiştir. Adı geçen salnamede Şammar Aşireti ile ilgili şunlar yer alır:

"Tahkike nazaran aşiret-i merkumeale'l-umum 10.000 haymeyi cami' bir aşiret olup şeyhleri üç familyadan ibarettir. İşbu üç familyanın birincisi, El-Cerbe tabir olunan familyadır ki, şeyhleri İzzetlü Ferhan Paşa ve Şeyh Abdülkerim ve Abdürrezzak ve Abdurrahman ve Ma'cun ve Muhammed ve Faris'dir. Muma-ileyhimin hepsi karındaştırlar.

İkincisi, Ez-zeydan tabir olunur familya olup Semir ve Gazban namıyla iki ma'ruf şeyhleri vardır. Bir vakitten beri şu familya ile El-Cerbe familyası arasında nifak ve şikak vaki' olduğundan 150 hayme miktarı cemaatlerini alıp Haleb Vilâyet-i Celilesi dâhilinde seyyar bulunan Anze Aşireti derununa dehalet etmişlerdir.

Üçüncüsü, El-'Amur denilen familya olub, şeyhleri Ceza' ve El-Hamisnâm kimselerdir.

Bunlardan ma'ada aşiret-i mezkurefürûundan El-Harise, Es-Sayyih ve El-Nihim ve El-Sebat ve El-'Amud ve El-Feddağa ve El-'Abade isimleriyle mevsum bir takım kabileler daha olubbâlâda isimleri tasrih kılınan büyük şeyhlere tabi'dirler.

Aşiret-i mezkure külliyetli ağnam ve deveye malik olub yapağı ve revgan-ı sade, koyun ve kuzu ve deve sarfiyatından pek çok ticaretleri olduğu gibi kendi melbusâtlarıiçün muhtaç oldukları eşya ve zahireyi çöle civar elviye ve kasabat ve kura ahali-i meskunesinden akçesiyle alurlar ve ağnam ve yapağı ve yağ ve deve iştirası içün içlerine tüccar giderler.

İşbu Şammar Aşireti, Siverek ve Urfa ve Belih ve Harran ve Mardin ve Cebel-i Abdülaziz ve Musul ve Tel'az ve Cebel-i Sancar aralarında bulunan bir yerde geşt ü güzaredüb sinin-i sabıkada hükümetten beğayet-i muhteriz ve vahişetlerimütezayid olduğu ve hatta ekser şeyhleri ebniye ve sekena dahi görmemiş bulundukları halde bir kaç seneden berü işbu vahişetler zail olduğundan hepsi hükümete gelip giderler."