İnsanlık tarihini incelediğimizde bireyler arasında ticari ilişkilerde paranın kullanılmasıyla beraber muhasebe biliminin değişik uygulamalar ve şekillerde M.Ö. 5000’li yıllara dayandığını görmekteyiz. Kitabelerde izine rastlanan muhasebe mesleği, muhasebe biliminin babası olarak nitelendirilen İtalyan PACİOLİ tarafından 1494 yılında yazılan “Suma” adlı kitap muhasebe biliminin önünü açmıştır.
Muhasebe mesleği tarih boyunca üstlendiği fonksiyonlarla ticari hayata yön veren, sosyal hayatı etkileyen, işletme-toplum-devlet açısından hayati öneme sahip bir meslektir. Muhasebe mesleği tarih boyunca gelişim göstererek günümüze kadar gelmiştir.
Bunca yıllık meslek hayatımda yaşadıklarımdan ve okuduklarımdan çıkardığım sonuç böylesi bir ekonomik yangının şimdiki gibi toplumu teslim almadığıydı. Bu yangının merkezinde maalesef biz Mali Müşavirler varız. Verginin beyanı ve tahsili konusunda köprü görevi gören bir meslek örgütünün bu kadar hırpalanması doğrusu kabul edilir bir şey değil. Gördüğüm bu sıkıntıyı bir örnekle anlatmaya çalışayım.
01.10.2025 itibariyle Sahte Belge İle Mücadelede yeni döneme girilmiş oldu. Bunun altyapısı 2023 yılının sonunda oluşturuldu, Kuruluş Gözetimli Analiz (KURGAN) ismi verilen yapay zeka destekli sistem ile riskli görülen işlemler taraflara bildirilerek, bu işlemler için incelemeye sevk edilmeden gerekli düzeltme işlemlerinin yapılması amaçlanıyor. Bu sistemin kamuoyuyla yeterince paylaşılmamasından dolayı iş dünyasında çok ciddi bir panik havası oluştu. Bu sistemi anlatmak da bu kadar iş yükünün içinde maalesef Mali Müşavirlere kaldı. Şu an çevremde yılmış, alternatif oluşturup bu mesleği bırakmayı düşünen birçok meslektaşım var. Mesleğe yeni başlayan meslektaşlarım da bu meslekte gelecek göremiyorlar.
Bu yeni sistemle beraber “bilmeden kullandım” devri sona erdi. İncelemeye tabi tutulan bir şirket, sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullandığı iddiasıyla direk savcılığı sevk edilecek ve Mali Müşavir de müteselsilen sorumlu tutulup aynı muamele ile karşı karşıya kalabilecek. Yani tabiri caizse Mali Müşavirin kaderi Vergi Müfettişinin raporuna bağlı. Ben savcılığı sevk ettim, sen kendini temize çıkar düşüncesi ile telafisi mümkün olmayan zararlara sebebiyet verilebilir. Bu tavır Hukukun genel ilkelerine de aykırıdır.
Meslek birliğinin (TURMOB), üyelerinin sorunları ile daha çok ilgilenmesi, ekonomi yönetimi ile sürekli diyalog içinde olup sorunları çözme konusunda biraz daha ısrarcı olması gerekmekte. Ekonomi yönetimi de ekonominin en önemli bileşenlerinden olan Mali Müşavirleri empati yaparak dinlemeli ve maddi manevi güvence altına alacak adımları atmalıdır. Burada en büyük görev bu mesleği yapan meslek mensuplarına düşüyor, haksız rekabetten uzak durup kendini ve mesleğini yüceltmeli. Önemli olanın fazla sayıda müşteri değil nitelikli müşteri ile çalışmak olduğunu unutmamak gerekiyor. Müşteri kabul ederken meslek etiğine uygun davranmalı ve gerekli araştırmaları yaptıktan sonra müşteri ile sözleşme imzalamalı. Mesleğe yeni başlayan veya başlayacak meslektaşlarıma da sabırlı ve ilkeli davranmalarını tavsiye ediyorum.
Dünya bilançosunda bir varlık mı yoksa bir yükümlülük mü olacaksınız? (RyanLilly)
